Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2011-2014

1.1 Inleiding

De ontwikkelingen op het gebied van veiligheid gaan snel. De maatschappij vraagt om alert overheidshandelen. De Rijksoverheid reageert daarop met wetten, besluiten, gewijzigd beleid en oproepen aan lokale overheden. Niet alle ontwikkelingen zijn even relevant voor onze gemeente. Slechts door een beeld te vormen van het geheel kunnen lokaal verantwoord prioriteiten worden gesteld.

Een belangrijke basis vormen de objectieve veiligheidsmetingen: cijfers van de politie, GGD, Maatschappelijk Werk, Halt et cetera. Helaas kunnen we niet beschikken over recente subjectieve veiligheidsmetingen van de gemeente Bladel omdat (om financiële redenen) besloten is niet deel te nemen aan de in 2009 gehouden (regionale) veiligheidsmonitor. Wel zijn de gegevens uit de gehouden enquête in 2008 voor de Toekomstvisie meegenomen. Daar waar mogelijk is ook een vergelijking gemaakt met gegevens uit de landelijke Integrale Veiligheidsmonitor 2009.

Samenwerking is een wezenlijk onderdeel bij de vorming en uitvoering van het lokale integrale veiligheidsbeleid. De inbreng van kennis door externe partners leidt tot een verhoogde kwaliteit van het beleid. Hierbij wordt de ketenverantwoordelijkheid benadrukt.

Uitgaande van de AD Misdaadmeter 2009[1], waarop de gemeente Bladel de 209e plaats inneemt (van de in totaal 420 gemeenten[2]) kan Bladel worden aangemerkt als een relatief veilige gemeente om in te leven, te wonen, te werken en te recreëren. Wij willen de huidige kwaliteit van wonen, werken en verblijven minimaal vasthouden en daar waar mogelijk verbeteren. We streven er naar in de komende periode tot 2013 uit te komen op plaats 230 van de AD Misdaadmeter. De gegevens voor Bladel uit de AD Misdaadmeter 2009 zijn opgenomen in de bijlage.

https://cvdr.overheid.nl/cvdr/Xopus.aspx?id=95271&xml=RegelingXML.ashx?id=95271#_ftnref11. De misdaadscore per gemeente wordt bepaald door de positie van die gemeente op landelijke ranglijsten van 10 delicten. Deze delicten zijn: woninginbraak, diefstal van een motorvoertuig, bedreiging, mishandeling, straatroof, overval, vernieling, diefstal uit garage/schuur, diefstal uit een auto en zakkenrollen. De eerste zes genoemden tellen dubbel zo zwaar mee. De scores zijn relatief: het aantal delicten is afgezet tegen het inwoneraantal.

https://cvdr.overheid.nl/cvdr/Xopus.aspx?id=95271&xml=RegelingXML.ashx?id=95271#_ftnref22. De onveiligste gemeente staat op plaats 1, de veiligste gemeente op plaats 420. 

1.2 Raadsprogramma 2011-2014 beleidsveld Veiligheid

In het Raadsprogramma 2011-214 zijn de volgende aan veiligheid gerelateerde doelen benoemd:

• -

  Een veilige gemeente voor iedereen

• -

  Tegengaan en terugdringen van inbreuken op openbare orde, leefbaarheid en veiligheid

• -

  Actieve stimulering van buurtpreventieprojecten

• -

  Stimulering en ondersteuning van bestaande buurtpreventieprojecten

• -

  Zorgdragen voor betaalbare, veilige en toegankelijke voorzieningen en ontmoetingsplekken voor jongeren

• -

  Een leefomgeving waarin bewoners, ondernemers en gebruikers van de openbare ruimte dit herkenbaar, prettig, schoon, veilig en aantrekkelijk vinden, zodat ze er graag willen wonen, werken en verblijven

• -

  Veiligheid en gebruiksgemak van de woning en woonomgeving

• -

  Iedereen verplaatst zich, zowel in de woon- als werkomgeving zo zelfstandig en veilig mogelijk

• -

  De wegen zijn toegankelijk en veilig.

1.3 Strategische doelstelling

De ambities tot 2030 staan benoemd in de Toekomstvisie en in het Raadsprogramma 2011-2014:

• -

  Burgers en ondernemers voelen zich mede verantwoordelijk voor het creëren en in stand houden van een veilige samenleving en spreken elkaar daar op aan

• -

  De gemeente ondersteunt en stimuleert goede initiatieven, die bijdragen aan de veiligheid

• -

  Bij calamiteiten zorgt de gemeente samen met de veiligheidspartners voor een adequaat handelen.

• -

  Daarmee is de gemeente Bladel zowel fysiek als sociaal een veilige gemeente voor onze bewoners, ondernemers en bezoekers

• -

  Leven in de gemeente Bladel is veilig, niet alleen door een goede hulpverlening, maar ook omdat er een sterke sociale cohesie is in de dorpen.

1.4 Uitgangspunten

In de beleidsnota veiligheidsbeleid zullen de actuele veiligheidsproblemen in onze gemeente worden aangegeven en de wijze van aanpak van de problemen wordt geschetst. Centraal uitgangspunt blijft een integrale aanpak van de veiligheidsproblemen.

Bij het opstellen en uitvoeren van het integraal veiligheidbeleid hanteren wij de volgende uitgangspunten:

• *

  De gemeente is de regievoerder;

• *

  We voeren veiligheidsbeleid volgens de methode Kernbeleid Veiligheid, zie 1.5;

• *

  Beleidvorming en -uitvoering wordt in samenwerking met externe partners opgepakt;

• *

  Zoveel als mogelijk wordt uitgegaan van een wijkgerichte aanpak;

• *

  De eigen verantwoordelijkheid van de burger staat voorop en wordt gestimuleerd;

• *

  We kiezen voor regionale samenwerking indien dat meerwaarde heeft;

• *

  De ‘driehoeksgemeenten’ (Bergeijk, Bladel, Eersel en Reusel-De Mierden) werken zeer nauw samen;

• *

  Er is een blijvende aandacht voor actuele ontwikkelingen;

• *

  De gemeente neemt een alerte en anticiperende houding aan.

1.5 Kernbeleid Veiligheid

De VNG heeft een handreiking voor gemeenten ontwikkeld die gemeenten helpt bij de ontwikkeling en/of actualisatie van het integraal veiligheidsbeleid: de methode Kernbeleid Veiligheid.  Enkele belangrijke pluspunten van deze methode:

• -

  Houvast. Het ontwikkelen van integraal veiligheidsbeleid vraagt om allerlei beslissingen en een reeks van stappen. Kernbeleid Veiligheid biedt houvast bij deze onderneming, zet alles uit in een duidelijk stap­penplan. Met de kernbeleidmethode is integraal veiligheidsbeleid een haalbare kaart.

• -

  Breed. Kernbeleid veiligheid schrikt niet terug voor een brede definitie van veiligheid. De methode geeft écht invulling aan het begrip integraal maar zorgt er ook voor dat dit voor de gebruiker hanteerbaar blijft.

• -

  Herhaalbaar. Integraal veiligheidsbeleid is niet iets eenmaligs. Het moet onderhouden worden en na verloop van tijd worden bijgesteld. De kernbeleidmethode biedt de voorwaarden voor een soepele periodieke ijking van het beleid.

• -

  Samenwerking. Samenwerking met de partners in het veiligheids­beleid vormt een wezenskenmerk van de kernbe­leidmethode. Belangrijke partners zijn o.a. politie, brandweer, welzijn, corporaties, bewoners en on­dernemers. De methode is een prima instrument om de samenwerking met de partners gestalte te geven. Dit begint al bij de wijze waarop beleid ont­wikkeld wordt; dat gebeurt in een interdisciplinaire werkgroep.

• -

  Eenduidigheid. De kernbeleidmethode is bedoeld voor alle gemeenten, voor grote en voor kleine gemeenten. Eenduidig zijn onder meer het schema van de veiligheids­velden, de veiligheidsanalyse en de operationalisering van de organisatorische borging van het beleid.

Veel aandacht gaat uit naar het vormgeven van de regierol van de gemeente en de kaderstellende rol van de gemeenteraad. Evenals bij de huidige Nota Integraal Veiligheidsbeleid 2007-2010 is bij het opstellen van deze Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2011-2014 uitgegaan van de methode Kernbeleid Veiligheid. Bij deze methode wordt uitgegaan van een vijftal veiligheidsvelden. Elk veiligheidsveld kent meerdere veiligheidsthema’s.

Overzicht veiligheidsvelden en veiligheidsthema’s methode Kernbeleid Veiligheid

Overzicht

1.6 Strategische partners

De gemeente is regievoerder op het terrein van integraal veiligheidsbeleid maar kan het niet alleen. De klassieke partners (politie en justitie) blijven onmisbaar maar hetzelfde geldt voor de burgers. Zij zijn samen met andere actoren onontbeerlijk in ons streven naar een zo veilig en leefbaar mogelijke gemeente.

Een samenwerkingsvorm die de laatste jaren zeer belangrijk geworden is op gebied van veiligheidsbeleid is die met de Driehoeksgemeenten (Bergeijk, Bladel, Eersel en Reusel-De Mierden). Door intensief samen te werken levert dat winst op in zowel efficiency, kwaliteit en uniformiteit. De genoemde gemeenten stellen jaarlijks gezamenlijk een gemeenschappelijk jaarplan veiligheid op en trekken zoveel mogelijk samen op in de aanpak van veiligheidsvraagstukken. Ook voor de burger is een eenduidige aanpak duidelijk en herkenbaar. Deze intensieve samenwerking kan in de toekomst nog belangrijker en intensiever worden.

Interne strategische partners

• *

  Gemeenteraad;

• *

  Burgemeester;

• *

  College van burgemeester en wethouders;

• *

  Gemeentesecretaris;

• *

  Brandweercommandant;

• *

  Afdelingshoofden;

• *

  Beleidsmedewerker integrale veiligheid en rampenbestrijding.

Externe strategische partners

• *

  Rijksoverheid (met name de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Veiligheid en Justitie);

• *

  Provincie Noord-Brabant;

• *

  Politie;

• *

  Openbaar Ministerie;

• *

  Regionaal Informatie & Expertise Centrum (RIEC);

• *

  Veiligheidsregio Brabant Zuidoost;

• *

  Veiligheidshuis Regio Eindhoven;

• *

  Buur- en regiogemeenten (inclusief Belgische gemeenten);

• *

  Dorpsraden/leefbaarheidgroepen;

• *

  Inwoners;

• *

  Buurtpreventiewijken;

• *

  Woningbouwverenigingen;

• *

  Scholen;

• *

  Bedrijfsleven;

• *

  Maatschappelijke organisaties en instellingen;

• *

  Centrum voor Jeugd en Gezin.

Het is wel duidelijk geworden dat veiligheid niet een verantwoordelijkheid is van alleen de overheid maar iets van de samenleving als geheel. Geen enkele organisatie kan er alleen zorg voor dragen en alleen als alle betrokken partijen de vijf schakels van de veiligheidsketen goed vormgeven kunnen er maximale resultaten geboekt worden.

De veiligheidsketen [3]

[3]             

Proactie: Het wegnemen van structurele oorzaken van onveiligheid, vooral op het terrein van ruimtelijke ordening en infrastructuur.

Preventie: Het voorkomen en beperken van risico’s, bijvoorbeeld door te waarschuwen, toezicht uit te oefenen, eisen te stellen in vergunningen voor evenementen e.d.

Preparatie: De operationele voorbereiding op de bestrijding van ongevallen en rampen, bijvoorbeeld het calamiteitenteam bij evenementen.

Repressie: Het daadwerkelijk bestrijden van onveiligheid en criminaliteit, het sanctioneren en handhaven.

Nazorg: De terugkeer naar de normale situatie. Het gaat hier onder andere om medische en sociaalpsychische zorg voor slachtoffers en hulpverleners, schadeafhandeling en milieuzorg.

De veiligheidsketen

1.7 Planvorming

Naast de gemeentelijke planvorming vindt er ook op landelijk en regionaal niveau planvorming plaats met betrekking tot integrale veiligheid. Zo kan het zijn dat landelijke ontwikkelingen en doelstellingen van invloed zijn op de capaciteit van de partners, waardoor niet altijd één op één de inzet van de partners op de gestelde prioriteiten terugkomt. Het Rijk en het Openbaar Ministerie stellen normen vast en leggen de voor de politie gewenste prestaties op landelijk en regionaal niveau vast. Ervaring in de Kempengemeenten leert dat door een gezamenlijke voorbereiding met de partners (gemeenten, politie en Openbaar Ministerie) de prioriteiten van de partners in veel gevallen overeenkomen en/of elkaar overlappen. Onderstaande schematisch overzicht geeft de onderlinge samenhang weer tussen de verschillende documenten met betrekking tot integrale veiligheid.

Planvorming

1.8 Prioriteiten in Nota Integraal Veiligheidsbeleid 2007-2010

Door middel van de veiligheidsinventarisatie is destijds in beeld gebracht hoe de veiligheidssituatie in onze gemeente was. Er moesten keuzes worden gemaakt en prioriteiten worden gesteld. Op basis van ambities en criteria werden destijds de volgende keuzes gemaakt:

Veilige woon- en leefomgeving

• -

  Vandalisme, Inbraken / diefstal

• -

  Huiselijk geweld

• -

  Voorzieningen openbare veiligheid

Jeugd en Veiligheid

• -

  Overlast van jongeren

• -

  Drank en drugs.

In de veiligheidsanalyse in hoofdstuk 2 komen deze veiligheidsthema’s terug met een beeld van de huidige veiligheidssituatie.

2.1 Inleiding

Basis voor deze Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid is een veiligheidsanalyse waarmee een beeld wordt verkregen van de huidige veiligheidssituatie in de gemeente. Zij is de basis voor het beleid en onderbouwing van de keuzes die zijn gemaakt. Naast harde cijfers is voor de veiligheidsanalyse ook gebruik gemaakt van de ‘zachte’ cijfers. De harde cijfers waarvan gebruik gemaakt is zijn:

• *

  Politiecijfers

• *

  Cijfers van de GGD

• *

  Cijfers van Bureau Halt

• *

  Cijfers van Algemeen Maatschappelijk Werk

De ‘zachte’ cijfers waarvan gebruik is gemaakt zijn afkomstig uit de Landelijke Integrale Veiligheidsmonitor 2009 (IVM 2009)[4] en de inwonersenquête 2008 ten behoeve van de Toekomstvisie. In deze inwonersenquête geeft 73% van alle respondenten aan zich nooit onveilig te voelen, 21% van de respondenten voelt zich soms en 5% voelt zich vaak onveilig. 1% Heeft geen mening.

Naast deze kwantitatieve gegevens/cijfers is daar waar mogelijk gebruik gemaakt van kwalitatieve gegevens. Deze gegevens geven niet direct een hoeveelheid maar een beeld aan, bijvoorbeeld signalen die de politie of het jongerenopbouwwerk heeft, informatie die bij een zorginstelling bekend is of een beeld dat een verenigingsbestuurder heeft van zijn leden.

De uitkomsten van de uitgebreide veiligheidsanalyse vormen mede de basis voor de uiteindelijke bepaling van de prioriteiten in het volgende hoofdstuk. Waar mogelijk is de plaats van onze gemeente op de AD Misdaadmeter 2009 toegevoegd.

https://cvdr.overheid.nl/cvdr/Xopus.aspx?id=95271&xml=RegelingXML.ashx?id=95271#_ftnref1

4. In deze landelijke rapportage , die in het najaar van 2009  in opdracht van de Ministeries van Binnenlandse Zaken en  Koninkrijksrelaties en van Justitie door het Centraal Bureau voor de Statistiek is uitgevoerd, worden de ervaringen van de inwoners van Nederland beschreven rond de leefbaarheid van de woonbuurt, de beleving van buurtproblemen, onveiligheidsgevoelens, aangiftegedrag, ervaringen met veel voorkomende criminaliteit, het oordeel van de bevolking over het optreden van de politie en preventiegedrag.

2.2 Analyse per veiligheidsthema

2.2.1 Veilige woon- en leefomgeving

Het veld veilige woon- en leefomgeving bundelt veiligheidsthema’s die direct met de alledaagse kwaliteit van wonen en leven te maken hebben. Het gaat om verschijnselen waarmee iedereen te maken kan krijgen en waarvan de maatschappelijke impact aanzienlijk is.

Subthema: overlast tussen bewoners/botsende leefstijlen

In het overgrote deel van de meldingen is een onafhankelijke interventie beter op zijn plaats dan politieoptreden. Het aantal incidenten is de laatste jaren sterk afgenomen.

Subthema: drugs- en alcoholoverlast

Het aantal incidenten in 2009 van drank- en drugsoverlast is lager dan in de buurgemeente wat in direct verband staat met het uitgaansleven. Veel jeugdigen uit onze gemeente gaan uit in de buurgemeente.

Subthema: verloedering/kwaliteit woonomgeving

De kwaliteit van de woonomgeving wordt onder andere bepaald door het niveau van onderhoud van de openbare ruimte en de manier waarop bewoners hun eigendommen onderhouden. Vandalisme, stankoverlast en rommel op straat doen hier afbreuk aan. Uit de IVM 2009 blijkt dat landelijk gezien in vergelijking met 2008 meer inwoners vinden dat hun woonbuurt achteruit is gegaan. In de politieregio Brabant Zuid-Oost vinden de inwoners echter dat hun woonbuurt is verbeterd.

Subthema: huiselijk geweld

Het aantal meldingen van huiselijk geweld bij het Steunpunt Huiselijk Geweld Dommelregio neemt toe. Het aantal aangiften van huiselijk geweld bij de politie is de afgelopen jaren Kempenbreed stabiel gebleven. Voor Bladel is het aantal aangiften sterk gestegen in 2009 ten opzichte van 2008. Huisartsen in Bladel stimuleren actief het doen van aangifte bij huiselijk geweld.

Uit de inwonersenquête in 2008 blijkt dat gemiddeld 1% zich onveilig voelt door huiselijk geweld.

Subthema: woninginbraak

Het aantal bij de politie gedane aangiften van woninginbraken is in de Kempengemeenten hoger dan in vergelijkbare gemeenten in de regio. De Kempische inbraakgolf is ook in onze gemeente voelbaar geweest in 2009. Uit de inwonersenquête in 2008 blijkt dat 35% van de respondenten zich onveilig voelt door inbraak uit woning, tuin en berging.

Subthema: voertuigcriminaliteit

Onder voertuigcriminaliteit wordt verstaan diefstal van en uit auto’s, maar ook vernielingen of beschadigingen aan de buitenkant van auto’s en diefstal van bromfietsen en fietsen. Het aantal diefstallen uit motorvoertuigen en diefstallen van motorvoertuigen vertoont de laatste jaren een dalende tendens en is vergelijkbaar met die in de andere drie Kempengemeenten.

Uit de inwonersenquête in 2008 blijkt dat 17,4% van de respondenten zich onveilig voelt door inbraak uit/ van auto’s, fietsen etc.

Het aantal aangiften van diefstal van bromfietsen, snorfietsen en fietsen vertoonde in 2009 een flinke stijging ten opzichte van 2008.

Subthema: geweld op straat

Deze vorm van geweld heeft een grote impact op de slachtoffers. Openlijke geweldpleging vindt meestal plaats op locaties waar grote groepen personen bijeenkomen zoals op evenemententerreinen en uitgaansgebieden.

Uit de inwonersenquête in 2008 blijkt dat minder dan 2% van de respondenten slachtoffer is geweest van geweldsdelicten.

Subthema: overige veelvoorkomende criminaliteit

Het aantal aangiften van vernielingen is vrij stabiel. Vaak betreft het een leefbaarheidprobleem en in mindere mate een veiligheidprobleem. De overlast (vernielingen /herrie) is vaak afkomstig van publiek dat de horecagelegenheden verlaat of na horecabezoek in een andere gemeente terugkeert in de eigen woonplaats. Ook op plaatsen waar jongeren zich ophouden vinden vernielingen plaats.

Uit de inwonersenquête in 2008 blijkt dat vooral de grotere kernen zich onveilig voelen door vandalisme: 25% van de respondenten uit Bladel en 20% uit Hapert voelt zich onveilig door vandalisme. In de andere kernen liggen deze percentages lager: 9% uit Casteren, 13% uit Hoogeloon en 15% uit Netersel.

Subthema: onveiligheidsgevoelens

Volgens de IVM 2009 voelt 26 procent van de bevolking van 15 jaar en ouder zich wel eens onveilig. Ruim 2 procent van de burgers voelt zich vaak onveilig. Beide cijfers zijn niet significant verschillend met die van 2008.

In de politieregio Brabant Zuid-Oost is ten opzichte van 2008 een toename van burgers die zich wel eens onveilig voelen. In de eigen woonbuurt voelde 17% procent zich in 2009 wel eens onveilig. Dit is meer dan in 2008 (15 procent). Twee procent voelt zich vaak onveilig in de eigen buurt. Dit is niet verschillend van het voorgaande jaar en wijkt niet af van het  landelijk gemiddelde. 

Uit onze inwonersenquête in 2008 blijkt dat 73% van de respondenten zich nooit onveilig voelt, 5% soms en 21% vaak.

2.2.2 Bedrijvigheid en veiligheid

Op het veld bedrijvigheid en veiligheid liggen thema’s die te maken hebben met de sociale onveiligheid rond bedrijvigheid (onder andere winkelgebieden en bedrijventerreinen).

In 2009 is van onze gemeente 7 keer aangifte van winkeldiefstal bij de politie afdeling De Kempen geregistreerd. Dit cijfer wijkt niet significant af van dat van de voorafgaande jaren. Er waren in 2009 geen winkelovervallen binnen onze gemeente.

Het aantal aangiften van bedrijfinbraken is al jaren dalende.

Bedreigingen en mishandelingen vinden vaak plaats in het uitgaansleven onder invloed van alcohol en/of drugs en in de huiselijke sfeer. Het aantal bedreigingen is de laatste jaren iets toegenomen en het aantal mishandelingen is de laatste jaren iets afgenomen.

Tijdens de uitgaansuren (vrijdag- en zaterdagnacht) vindt er relatief meer vandalisme en vernieling plaats dan op andere tijden en dagen. 

De gemeente kent slechts een beperkt aantal grootschalige evenementen. Op basis van het huidige evenementenbeleid worden van de organisatie gegevens gevraagd waarmee een goede risico-indicatie en risico -analyse kan worden gemaakt. Op basis daarvan worden met de organisatie de te nemen veiligheidsmaatregelen voor het evenement besproken en worden er afspraken vastgelegd. Vooraf en tijdens deze evenementen wordt gecontroleerd op de naleving van de opgelegde voorwaarden.

De gemeente promoot toerisme en recreatie en straalt dat ook uit. Er is veel ruimte voor het organiseren van activiteiten/evenementen rondom toerisme en de bosrijke omgeving biedt vele mogelijkheden voor buitenrecreatie. De gemeente stelt heldere regels/voorwaarden bij evenementen. De eerste verantwoordelijkheid voor een veilig verloop van een evenement ligt bij de organisatie.

2.2.3 Jeugd en veiligheid

Het veiligheidsveld jeugd en veiligheid bevat de veiligheidsproblemen die specifiek met jeugd te maken hebben. Met jeugdoverlast wordt met name overlast bedoeld die op zogenaamde hangplekken wordt ervaren. Als er stelselmatig sprake is van een harde kern van jongeren die betrokken is bij het veroorzaken van ernstige overlast of het plegen van criminele handelingen spreekt men van jeugdcriminaliteit. Vaak worden bij deze harde kern andere jongeren, meelopers, betrokken. 

Subthema: overlastgevende jeugdgroepen

In 2009 kwamen bij de politie afdeling de Kempen 371 meldingen binnen over jeugdoverlast. Hiervan hadden er 130 betrekking op onze gemeente. Het aantal overlastmeldingen nam dus flink toe. Volgens registratie bij de politie waren er in 2009 vijf hinderlijke jeugdgroepen in Bladel actief. In 2010 waren dat drie groepen.  

Er waren geen overlastgevende jeugdgroepen actief in onze gemeente. Kenmerkend voor overlastgevende jeugdgroepen is dat ze nadrukkelijk aanwezig zijn, provocerend optreden, vernielingen aanrichten, geweld gebruiken en zich doelbewust bezig houden met lichte criminaliteit.

Subthema: criminele jeugdgroepen

Kenmerkend voor criminele jeugdgroepen is dat ze regelmatig in contact komen met politie en justitie, er dat zij zich bezig houden met criminaliteit uit financieel gewin, ernstige feiten plegen en geweld gebruiken en deze feiten in gezamenlijkheid plegen. Drugsbezit en –handel komt regelmatig voor bij deze jeugdgroepen. Volgens registratie bij de politie waren er in Bladel in 2009 geen jeugdgroepen actief die criminaliteit pleegden.

Hier staan de individuele probleemjongeren centraal. Het gaat daarbij vooral om de jongeren met meerdere antecedenten – eventueel zogenaamde ‘veelplegers’ – die in diverse opzichten de maatschappelijke aansluiting hebben verloren. Ze vormen de harde kern van jeugdgroepen en plegen verschillende vormen van criminaliteit. Door de ketenaanpak waarbij de gemeente, de politie en het jongerenopbouwwerk samen inzetten op de met name drugs gerelateerde criminaliteit wordt het uitgroeien tot een criminele groep voorkomen.

Uit cijfers van de GGD Brabant Zuidoost[5] blijkt dat het alcoholgebruik van jongeren in de regio Zuidoost Brabant beduidend hoger ligt dan het landelijk gemiddelde (het op een na hoogste). In Bladel ligt de alcoholconsumptie onder jongeren 12-18-jarigen (51%) gelijk met het regionale gemiddelde.

Uit de cijfers van de GGD Brabant Zuidoost blijkt ook dat het druggebruik door jongeren in Bladel lager ligt dan het regionale gemiddelde (3% tegen 4%).

Naast het feit dat alcohol- en druggebruik schadelijk is voor de gezondheid veroorzaakt het overlast in de woonomgeving en rondom het uitgaanscentrum. Tevens leidt het tot een toename van geweld en kleine criminaliteit.

Basisscholen zijn wettelijk verplicht een schoolveiligheidsbeleid uit te voeren. De Inspectie van het Onderwijs ziet er op toe dat de scholen een dergelijk veiligheidsbeleid implementeren en borgen. De gemeente stimuleert het tot stand komen van veiligheidsplannen voor basisscholen.

[5]              Jeugdmonitor 12 t/m 18 jarigen 2007-2008 GGD Brabant – Zuidoost.

2.2.4 Fysieke veiligheid

Het veld fysieke veiligheid bevat de vormen van onveiligheid die samenhangen met gevaarlijke stoffen, verkeer, gebouwen en natuur.

Verkeersveiligheid houdt in dat alle verkeersdeelnemers veilig aan het verkeer kunnen deelnemen. Naast de objectieve cijfers, speelt bij verkeer ook de subjectieve veiligheid een rol. Vaak wordt door burgers aandacht gevraagd voor plaatsen die zij als verkeersonveilig ervaren. In de prakrijk blijken deze plaatsen objectief gezien niet altijd onveilig te zijn. Het aantal verkeersongevallen in de gemeente Bladel is, zo blijkt uit cijfers van de politie, de afgelopen jaren flink gedaald. Het aantal verkeersongevallen met ziekenhuisgewonden is gedaald. Het aantal verkeersongevallen met dodelijke verkeersslachtoffers is redelijk stabiel.

De kaders voor het verkeersbeleid zijn vastgelegd in het in 2006 door de gemeenteraad vastgestelde Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan 2006-2012. Jaarlijks worden er binnen de gestelde kaders prioriteiten vastgesteld.

De plaats wat betreft brand /ontploffing op de AD Misdaadmeter is 408. In Bladel is het afgelopen jaar gewerkt aan een verbeterslag op het terrein van brandveiligheid. Er is onder andere een inhaalslag afgerond met betrekking tot het verlenen van gebruiksvergunningen. Nieuwe aanvragen voor bouw- en gebruiksvergunningen/meldingen worden getoetst aan de geldende regelgeving met betrekking tot brandveiligheid. Tevens controleert de afdeling Veiligheid en Handhaving periodiek alle bedrijven en instellingen integraal, waarbij dus ook de brandveiligheid gecontroleerd wordt.

In het Brandweerbeleidsplan 2011-2014 worden de kaders met betrekking tot de ontwikkeling van de brandweer en de te stellen prioriteiten voor de komende jaren opgenomen.

Op 3 juni 2009 heeft de gemeenteraad de beleidsvisie Externe veiligheid vastgesteld, waarin staat hoe de gemeente om wil gaan met externe veiligheid binnen de gemeente, waaronder de ruimtelijke scheiding tussen risicovolle activiteiten en kwetsbare objecten. In de beleidsvisie is een meerjaren werkprogramma opgenomen. De komende jaren zal uitvoering worden gegeven aan dit werkprogramma.

Subthema: risico’s (natuur)rampen

Gemeenten zijn vaak te klein om zich goed voor te bereiden op alle typen branden, rampen en crises. Bovendien beperken rampen en crises zich vaak niet tot één gemeente. Om te komen tot een sterke gemeentelijke crisisorganisatie is een verdergaande samenwerking tussen de 21 regiogemeenten onontbeerlijk. Schaalvergroting door regionalisering biedt goede mogelijkheden voor verbetering van de bestuurlijke aansturing en efficiëntere (multidisciplinaire) organisatie van de hulpverleningsdiensten.

In de Wet veiligheidsregio’s wordt de bestuurlijke inbedding en de organisatie van de hulpverleningsdiensten geregeld. Regionaal wordt gewerkt aan het ontwikkelen en versterken van de “oranje kolom” (de gemeente). In het vast te stellen (regionaal) crisisplan zullen de organisatie, de verantwoordelijkheden, de taken en de bevoegdheden met betrekking tot de maatregelen en de voorzieningen die de gemeenten treffen ten aanzien van de rampenbestrijding worden beschreven. Via  informatie op de Brabantse risicokaart (www.risicokaartbrabant.nl) worden inwoners op de hoogte gehouden van risico’s in hun leefomgeving.

Subthema: risico’s infectieziekten

Ook met (de dreiging van) het uitbreken van infectieziekten zoals griep, Q-koorts, vogelgriep, legionella et cetera moet de gemeente rekening houden en zich daar op voorbereiden. Conform de Wet Publieke gezondheidszorg is de burgemeester verantwoordelijk voor het bestrijden van infectieziekten. De rijksoverheid ondersteunt de lokale bestuurders hierbij.

2.2.5 Integriteit en veiligheid

Het veiligheidsveld integriteit en veiligheid bundelt de bedreigingen rond radicalisering en terrorisme, georganiseerde criminaliteit en non-integer bestuurlijk en ambtelijk handelen. Dit veld is zo genoemd omdat deze bedreigingen de grondvesten van de maatschappij kunnen aantasten. Ze bedreigen de integriteit van onze samenleving.

Subthema: radicalisering

Er zijn geen signalen bekend van openlijke radicalisering bij de bevolking van de gemeente Bladel. Door het lage aantal allochtone inwoners in de gemeente is dit een onderwerp dat minder leeft. Er is een enkele keer sprake geweest van het aanbrengen van racistische tekens waar de gemeente acuut actie op ondernomen heeft. Het leek in deze gevallen meer te gaan om een uiting van baldadigheid.

Subthema: terrorisme

In de ogen van internationale jihadistische groepen is Nederland nog steeds een vijandig land en daarmee een legitiem doelwit in hun ogen. Het dreigingniveau van Nederland is ‘beperkt’ (dit wordt bepaald door de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding). In Bladel zijn enkele drukbezochte evenementen, maar deze genieten geen landelijke bekendheid. Er zijn geen risicovolle objecten in het kader van de vitale infrastructuur en het aantal bedrijven waar gewerkt wordt met gevaarlijke stoffen is relatief gezien zeer beperkt. Het risico dat de gemeente doelwit wordt van een terroristische aanslag is erg laag.

Subthema: georganiseerde criminaliteit

Georganiseerde criminaliteit komt in meerdere vormen voor. Vooral de productie van, het gebruik van en de handel in (soft)drugs is een groot probleem. Het gebruik van drugs leidt tot een toename van geweld en (kleine) criminaliteit. Bovendien bestaat het gevaar dat criminelen door willen dringen in de “bovenwereld” waarbij de overheid hen onbedoeld en onbewust faciliteert middels bijvoorbeeld vergunningen.

Voor de vier Driehoeksgemeenten tezamen geldt dat het aantal verdachten in onderzoeksdossiers in het kader van drugshandel in 2009 (37) gestegen is ten opzichte van 2008 (23).

Het aantal ontmantelde hennepkwekerijen in de Kempen was in 2009 (21) gelijk aan 2008 en is in 2010 gestegen. In Bladel werden in 2010 9 hennepkwekerijen ontmanteld.

Subthema: organisatiecriminaliteit

Een gemeente loopt het risico geconfronteerd te worden met ondernemers met een criminele achtergrond. Deze houden zich bezig met bijvoorbeeld witwaspraktijken via een horecaonderneming, onroerend goed of grondtransacties.

Het is verstandig om er rekening mee te houden dat niet iedere onderneming die zich vestigt in de gemeente Bladel de beste bedoelingen heeft.

Door gebruik te maken van de instrumenten in het kader van de Wet Bibob kan zoveel als mogelijk voorkomen worden dat ondernemers met directe of indirecte criminele antecedenten zich vestigen in of zaken doen met de gemeente.

Het openbaar bestuur kan alleen goed functioneren wanneer zowel het bestuur als de ambtelijke organisatie integer handelt. De bestuurlijke integriteit is gewaarborgd door middel van de gedragscode politieke ambtsdragers. Voor de ambtelijke organisatie geldt dat er een gedragscode ambtelijke integriteit vastgesteld is. Zaak is dat het bestuur en de ambtenaren handelen naar de vastgestelde gedragscodes. In de planperiode zal het handelen naar en de borging hiervan onderzocht worden. De portefeuillehouder Bedrijfsvoering zal dit onderzoek oppakken.

3.1 Inleiding

In dit hoofdstuk worden vanuit de veiligheidsanalyse de prioriteiten benoemd. Het feit dat een bepaald thema niet tot prioriteit is benoemd, betekent overigens niet dat er de komende vier jaren niets aan gedaan wordt. De veiligheidsthema’s die tot prioriteit zijn benoemd worden met voorrang aangepakt en/of krijgen bovengemiddelde aandacht.

Om te bepalen welke thema’s de komende jaren prioriteit dienen te krijgen hebben we een prioriteitengrafiek samengesteld.

Voor de berekening van het effect dat een verstoring van een bepaald thema heeft, hebben we de objectieve cijfers van de politie, GGD, Algemeen Maatschappelijk Werk, Halt etc. afgezet tegen de veiligheidsgevoelens van onze inwoners. Daarbij is gebruik gemaakt van de gegevens uit de Landelijke Veiligheidsmonitor en voor zover voorhanden lokale veiligheidsmetingen.

Voor de berekening van de kansbepaling zijn de objectieve cijfers van de politie, GGD, Algemeen Maatschappelijk Werk, Halt etc. van onze gemeente afgezet tegen beschikbare cijfers van vergelijkbare gemeenten in den lande.

3.2 Prioriteitengrafiek

De thema’s in het rode vlak (groot risico) zijn:

• *

  woninginbraak;

• *

  georganiseerde criminaliteit;

• *

  overlastgevende jeugdgroepen;

• *

  verkeersveiligheid.

Deze thema’s scoren het hoogst en krijgen daarom prioriteit in alle vier de Kempengemeenten.

Thema’s die dicht bij de aslijnen uitkomen en dus door een verhoogde kans of meer effect snel in rode vlak (groot risico) kunnen vallen zijn:

• -

  huiselijk geweld,

• -

  risico’s gevaarlijke stoffen,

• -

  grootschalige evenementen,

• -

  uitgaan/horeca,

• -

  drugs- en alcoholoverlast

• -

  voertuigcriminaliteit.

Prioriteitengrafiek

3.3 Prioriteitentabel

Lokale aandachtspunten zijn volgens het raadsprogramma:

- (intensiveren van) de bestrijding van overlast door hondenpoep en zwerfvuil. Dit onderwerp betreft volgens het Kernbeleid Veiligheid een onderdeel van het veiligheidsthema Verloedering/kwaliteit woonomgeving

- de bestrijding van overlast door jongeren. Dit onderwerp valt volgens het Kernbeleid Veiligheid binnen het veiligheidsthema Hinderlijke en/of overlastgevende jeugdgroepen.  

Gelet op de uitkomsten van de prioriteitengrafiek en de lokale aandachtspunten uit het raadsprogramma benoemen we voor de periode 2011 tot en met 2014 de volgende veiligheidsthema’s tot prioriteit:

3.4 Prioriteiten van de politie

Met het oog op de regierol op het gebied van veiligheidsbeleid die gemeenten toebedeeld krijgen in de te vernieuwen Gemeentewet (artikel 148a), zal de politie haar prioriteiten in lijn moeten brengen met de in deze Kadernota geformuleerde prioriteiten. In de bijlage staat uitleg over de aanpassing in de Gemeentewet.

In de Kempendriehoek wordt reeds zeer nauw samengewerkt met de politie. In 2008 zijn de gemeenten Bergeijk, Bladel, Eersel en Reusel-De Mierden samen met de politie en het Openbaar Ministerie begonnen met het opstellen van het Gemeenschappelijk Jaarplan Veiligheid. Dit heeft een vervolg gekregen in 2009 en 2010. In deze plannen worden al gemeenschappelijke prioriteiten geformuleerd.

De genoemde planvorming geschiedt ook nu reeds volgens de routering zoals weergegeven in het schema onder punt 1.7.

4.1 Inleiding

In hoofdstuk 2 is een analyse van de veiligheidsthema’s opgenomen. In het vorige hoofdstuk zijn de prioriteiten voor de komende vier jaren benoemd. In dit hoofdstuk worden onze ambities met betrekking de gestelde prioriteiten aangegeven.

Voor elke prioriteit worden hieronder de beoogde effecten beschreven, wat daarvoor nodig is, SMART-doelstellingen, indicatoren en de betrokken partijen. Deze aspecten worden op hoofdlijnen uitgewerkt. Nadere concretisering geschiedt jaarlijks in het Gemeenschappelijk Jaarplan Veiligheid dat in het verlengde van deze Kadernota door de Driehoek wordt vastgesteld. In dat kader wordt vervolgens per gemeente jaarlijks het Uitvoeringsprogramma Integraal Veiligheidsbeleid vastgesteld waarin voor elk thema concrete en meetbare doelstellingen worden vermeld.

Door dit Uitvoeringsprogramma en de evaluatie ervan ter kennisgeving aan te bieden aan de gemeenteraad zullen we verantwoording afleggen over het gevoerde beleid, de getroffen maatregelen en de effecten daarvan.

4.2 Prioriteiten toegelicht

Woninginbraken

Aanpak overlastgevende jeugdgroepen

Verkeersveiligheid

Georganiseerde misdaad

4.3 Overige thema's

Naast de genoemde prioriteiten onderscheiden we een reeks van andere thema’s voor de periode van 2011 tot en met 2014. Voor deze thema’s zal de inzet van dezelfde omvang zijn als in de afgelopen jaren.

In ons jaarlijks uitvoeringsprogramma wordt de aanpak geconcretiseerd en bij evaluaties wordt

stilgestaan bij de resultaten. Deze thema’s onderscheiden zich van de hiervoor beschreven prioriteiten doordat ze geen prioritaire aandacht krijgen: door de manier waarop ze reeds zijn en worden ingevuld door de gemeente en onze partners als ook door de mate van onveiligheid rond deze thema’s is er nu geen prioritaire aandacht voor nodig. Het betreft wel thema’s die in het vizier blijven en waaraan de gemeente continu aandacht blijft schenken in de komende jaren.

Nadere concretisering geschiedt in het uitvoeringsprogramma dat in het verlengde van deze Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid door het college wordt opgesteld.

4.4 Lokale prioriteiten

De lokale aandachtspunten/prioriteiten zijn volgens het raadsprogramma:

• -

  (intensiveren van) de bestrijding van overlast door hondenpoep en zwerfvuil;

• -

  de bestrijding van overlast door jongeren. Deze prioriteit is reeds uitgeschreven onder 4.2.

Verloedering/kwaliteit woonomgeving

5.1 Bestuurlijke coördinatie van het veiligheidsbeleid

De raad stelt de kaders voor het veiligheidsbeleid zoals geformuleerd in deze Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid. De centrale coördinatie van het veiligheidsbeleid is belegd bij de burgemeester. Dit betekent dat de burgemeester met de wethouders hun portefeuille afstemt voor zover het onderdeel is van het veiligheidsbeleid. Uiteindelijk is het gehele college verantwoordelijk voor uitvoering van het veiligheidsbeleid.

De burgemeester heeft een speciale rol ten opzichte van de politie. De politie heeft namelijk twee opdrachtgevers: de burgemeester (openbare orde) en het Openbaar Ministerie (strafrechtelijke handhaving). Daarnaast is de politie ook nog gebonden aan landelijke targets van de minister van Veiligheid en Justitie. In de driehoek wordt afgestemd waar de (beperkte) capaciteit van de politie kan worden ingezet, rekening houdend met alle verplichte doelstellingen.

De feitelijke uitvoering van het veiligheidsbeleid zoals verwoord in deze Kadernota, wordt op Driehoeksniveau vastgelegd in een jaarlijks Gemeenschappelijk Jaarplan Veiligheid en op gemeentelijk niveau in een Uitvoeringsprogramma Integraal Veiligheidsbeleid.

5.2 Ambtelijke coördinatie van het veiligheidsbeleid

Alleen als de verantwoordelijkheden binnen de gemeente duidelijk zijn belegd, kunnen de burgemeester en het college goed sturing geven aan het veiligheidsbeleid. De coördinatie van het veiligheidsbeleid op ambtelijk niveau ligt bij de integrale veiligheidscoördinator.

5.3 Planning en control

Na het vaststellen van de Kadernota Integrale Veiligheid 2011-2014 ziet de jaarlijkse cyclus er als volgt uit:

• 1.

  De Driehoek stelt een Gemeenschappelijk Jaarplan Veiligheid vast op Kempenniveau

• 2.

  Op gemeentelijk niveau wordt dit plan doorvertaald naar een Uitvoeringsprogramma Integraal Veiligheidsbeleid wat vastgesteld wordt door het college en ter kennis wordt gebracht aan de gemeenteraad

• 3.

  In het daaropvolgende jaar wordt uitvoering gegeven aan dit programma en na afloop van dit jaar wordt het beleid geëvalueerd middels een rapportage die door het college vastgesteld wordt. Ook deze rapportage wordt ter kennis gebracht aan de gemeenteraad.

5.4 Financiën

Het uitvoeren van veiligheidsbeleid kost geld. De ‘klassieke’ zorg voor veiligheid (door politie en justitie) wordt door het Rijk bekostigd, maar de gemeente draagt de kosten voor de brandweer, het aanvullende toezicht door buitengewone opsporingsambtenaren en de activiteiten waarvoor de interne afdelingen het initiatief nemen. Omdat veiligheid een onderwerp is dat vrijwel elk beleidsterrein raakt staat het geld dat daaraan wordt uitgegeven deels ‘verborgen’ in de begroting.

Reguliere beleidsactiviteiten welke terug te voeren zijn naar een beleidsterrein zoals ‘jeugd’, ‘milieu’ of ‘verkeer’ blijven in de begroting bij deze beleidterreinen. Voor projecten die zich specifiek richten op de prioriteiten binnen het veiligheidbeleid zijn mogelijk extra financiële middelen nodig. Deze worden jaarlijks in de reguliere begrotingscyclus opgenomen. In het uitvoeringsprogramma worden alle maatregelen met hun gewenste resultaten benoemd. Een financiële vertaling van de genoemde prioriteiten uit paragraaf 3.3 zal plaatsvinden in het jaarlijks vast te stellen Uitvoeringsprogramma Integraal Veiligheidsbeleid. Dit programma is namelijk veel concreter en geeft per veiligheidsthema aan wie er wanneer wat onderneemt.

5.5 Communicatie

Communicatie over de veiligheidsituatie is van onmiskenbaar belang. Niet alleen het aantal objectief gemeten incidenten is daarbij maatgevend, maar ook het gevoel dat de inwoners over hun veiligheid hebben. Eén incident kan een groot gevoel van onbehagen teweeg brengen, zeker als het vervolgens stil blijft aan de kant van de gemeente. Staat het incident op zichzelf? Heeft de gemeente een beeld van de situatie? Wat wordt er aan gedaan? Het verstrekken van dat soort informatie (en dan niet alleen in reactie op een incident) levert een positieve bijdrage aan het ontwikkelen van een reële kijk op de veiligheidsituatie in de gemeente en op de invloed die de gemeente daarop kan uitoefenen. Met grote regelmaat vindt in onze gemeente via de website en het gemeentelijke huis-aan-huisblad communicatie plaats over veiligheidszaken. Hierbij wordt waar mogelijk de nadruk gelegd op preventie. Voorkomen is tenslotte beter dan genezen.

De Kadernota Integrale Veiligheid, het jaarlijkse uitvoeringsprogramma en de evaluatie daarvan worden op de gemeentelijke website geplaatst. Uiteraard wordt aan burgers, organisaties, instellingen en ondernemers ook op verzoek informatie verstrekt over veiligheidszaken. Tevens worden waar nodig en wenselijk voor inwoners/ondernemers informatieavonden gehouden over diverse aspecten van veiligheid. De communicatie in het kader van rampenbestrijding is een apart traject. Daarbij wordt aangesloten bij landelijke campagnes.

Ten behoeve van de afstemming, de evaluatiemomenten en de mogelijkheden voor bijsturing vindt tussentijds overleg plaats met andere afdelingen, met de veiligheidspartners zoals politie en brandweer en met o.a. buurtpreventie coördinatoren, scholen, enz.

De overlegvormen/ -partners voor het Integraal Veiligheidsbeleid hierbij zijn:

• -

  afdelingsoverleg Veiligheid en Handhaving

• -

  wekelijks MT overleg

• -

  Veiligheidsplatform

• -

  Overlegplatform buurtpreventie (coördinatoren buurtpreventie, politie, jongerenopbouwwerk, BOA)

• -

  JOR overleg (Jongeren in de Openbare Ruimte: politie, BOA, jongerenopbouwwerk, beleidsmedewerker Jeugd afdeling Welzijn)

• -

  Overleg KVO-B en KVO-W (Keurmerk Veilig Ondernemen: ondernemers, beleidsmedewerker economische zaken VROM, brandweercommandant, politie)

• -

  Schooldirecteuren overleg

• -

  Overleg ambtenaren rampenbestrijding sector West

• -

  Overleg ambtenaren rampenbestrijding Veiligheidsregio

• -

  IVC overleg de Kempen (Integrale Veiligheids Coördinatoren, politie, beleidsmedewerker OM)

• -

  Driehoeksoverleg de Kempen

• -

  IVB platform Veiligheidsregio

• -

  Regionaal College.

Hoofdstuk 6 Slot

Integrale veiligheid betekent in Bladel samen in beweging zijn voor de verbetering van de lokale veiligheid onder de regie van de gemeente. In deze Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2011-2014 heeft de gemeenteraad de prioriteiten bepaald voor de komende jaren. In een jaarlijks vast te stellen uitvoeringsprogramma worden concrete acties/maatregelen zoveel als mogelijk SMART geformuleerd. Samen met de partners gaan wij voor een veilige en leefbare gemeente. Iedereen neemt daarin zijn verantwoordelijkheid om de vele kanten van het veiligheidsbeleid te vertalen naar een aanpak die resultaten oplevert zodat we onze ambities voor de komende vier jaar waar kunnen maken.