Regeling vervallen per 30-06-2014

Beleidsregels Terug- en invordering en verhaal WWB/WIJ Bloemendaal 2011.

Geldend van 01-01-2011 t/m 29-06-2014

Intitulé

Burgemeester en wethouders der gemeente Bloemendaal;gelet op de in onderstaand artikel 1 genoemde artikelen van de Wet Werk en Bijstand (WWB) en van de Wet Investeren in Jongeren (WIJ); b e s l u i t e n:vast te stellen de volgende Beleidsregels Terug- en invordering en verhaal WWB/WIJ Bloemendaal 2011.

Beleidsregels Terug- en invordering en verhaal WWB/WIJ Bloemendaal 2011

Terugvordening

Algemeen

Artikel 1. Gebruik maken van de wettelijke bevoegdheid

  • Burgemeester en wethouders maken gebruik van de bevoegdheid tot:

    • 1.

      het herzien of intrekken van het toekenningsbesluit ingevolge artikel 69 lid 3a, 3b en 4 van de Algemene bijstandswet (Abw) of artikel 54 lid 3 en 4 van de Wet werk en bijstand (WWB) of artikel 40 lid 3 en 4 van de Wet investeren in jongeren (WIJ);

  • 2. het terugvorderen van ten onrechte of tot een te hoog bedrag verleende bijstand ingevolge de artikelen 78 tot en met 90 van de Abw, de artikelen 58 tot en met 60 van de WWB, de artikelen 44 tot en met 47 Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) en de artikelen 54 tot en met 56 van de WIJ.

Artikel 1a. Begripsomschrijving

  • 1. Met de in deze beleidsregel gebruikte definitie bijstand op grond van de WWB wordt tevens bedoeld inkomensvoorziening op grond van de WIJ.

  • 2. Waar in deze beleidsregel gesproken wordt over bijstandsnorm op grond van de WWB wordt tevens inkomensvoorzieningsnorm bedoeld op grond van de WIJ.

HERZIENING EN INTREKKING

Artikel 2. Herziening of intrekking van het toekenningsbesluit

  • Een besluit tot toekenning van bijstand wordt herzien of ingetrokken indien:

    • 1.

      Het niet of niet behoorlijk nakomen van de verplichting als bedoeld in artikel 65 van de Abw, artikel 17 lid 1 WWB, artikel 44 lid 1 WIJ of de artikelen 28 lid 2 en 29 lid 1 van de Wet Suwi, heeft geleid tot het ten onrechte of tot een te hoog bedrag verlenen van bijstand; of

  • 2. Anderszins de bijstand ten onrechte of tot een te hoog bedrag is verleend of ontvangen.

TERUGVORDERING

Artikel 3. Terugvordering

Bijstand wordt teruggevorderd in de gevallen zoals neergelegd in de artikelen 58 tot en met 60 van de WWB of de artikelen 54 tot en met 56 van de WIJ.

Artikel 4. Gronden tot terugvordering

  • 1. Burgemeester en wethouders vorderen bijstand terug van de belanghebbende voor zover deze bijstand:

    • a.

      ten onrechte of tot een te hoog bedrag is verleend;

    • b.

      in de vorm van een geldlening is verleend en de uit de geldlening voortvloeiende verplichtingen niet of niet behoorlijk zijn of worden nagekomen;

    • c.

      voortvloeit uit effectuering van een borgstelling;

    • d.

      bij wijze van voorschot is verleend en nadien is vastgesteld dat geen recht op bijstand bestaat, dan wel de bijstand wordt vastgesteld op een lager bedrag dan het reeds toegekende voorschot;

    • e.

      anderszins onverschuldigd is betaald voor zover de belanghebbende dit redelijkerwijs had kunnen begrijpen;

    • f.

      anderszins onverschuldigd is betaald, waaronder begrepen dat:

      • 1)

        de belanghebbende met betrekking tot de periode waarover bijstand is verleend, over in aanmerking te nemen middelen beschikt of kan beschikken;

      • 2)

        bijstand is verleend met een bepaalde bestemming en naderhand door de belanghebbende vergoedingen of tegemoetkomingen worden ontvangen met het oog op die bestemming.

  • 2. Terugvordering als bedoeld in lid 1 onder e vindt niet plaats, als de betreffende kosten van bijstand zijn gemaakt meer dan twee jaar vóór de datum van verzending van het besluit tot terugvordering. Tevens wordt aangesloten bij de ‘6-maandenjurisprudentie’.

Artikel 5. Terugvordering van gezinsleden

  • 1. Onverminderd het bepaalde in artikel 4 worden kosten van bijstand, als de bijstand aan een gezin wordt verleend, van alle personen die het gezin vormen teruggevorderd.

  • 2. Als de bijstand als gezinsbijstand aan gehuwden had moeten worden verleend, maar dit achterwege is gebleven omdat belanghebbende verplichtingen niet of niet behoorlijk is nagekomen, kunnen de kosten van bijstand mede worden teruggevorderd van de gezinsleden met wiens middelen bij de verlening van bijstand rekening had moeten worden gehouden.

  • 3. De in lid 1 en lid 2 genoemde personen zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de terugbetaling van de kosten van bijstand die worden teruggevorderd.

Artikel 6. Brutering

  • De terugvordering van bijstand omvat ook de loonbelasting en de premies volksverzekeringen waarvoor de gemeente die de bijstand verstrekt krachtens de Wet op de loonbelasting 1964 inhoudingsplichtige is, alsmede de vergoeding, bedoeld in artikel 46 van de Zorgverzekeringswet, tenzij:

    • a.

      elke mate van verwijtbaarheid ten aanzien van het ontstaan van de terugvordering ontbreekt; of

    • b.

      het niet verweten kan worden als lopende het kalenderjaar de vordering niet volledig is afgelost;

    • c.

      deze belasting, premies en vergoeding verrekend kunnen worden met de door burgemeester en wethouders af te dragen loonbelasting, premies volksverzekeringen en vergoeding.

INVORDERING

Artikel 7. Verplichtingen met betrekking tot de invordering

  • 1. Voor debiteuren met een lopende uitkering wordt de betalingsverplichting geїncasseerd door middel van inhouding op de maandelijks verleende uitkering ingevolge de WWB en WIJ op grond van artikel 6:127 van het Burgerlijk Wetboek.

  • 2. De hoogte van de inhouding bedraagt maandelijks 10% van de betreffende bijstandsnorm per maand inclusief vakantietoeslag en de toeslag conform de Toeslagenverordening, ten aanzien van vorderingen die het gevolg zijn van het niet, niet tijdig of het niet volledig voldoen aan de inlichtingenplicht als bedoeld in artikel 17 WWB of artikel 44 WIJ, tenzij de cliënt verzoekt een hoger bedrag in te houden.

  • 3. Ten aanzien van andere soorten vorderingen bedraagt de inhouding genoemd in artikel 7, lid 2 van deze beleidsregels 6%.

  • 4. Bij beëindiging van de uitkering worden alle vorderingen ineens opgeëist. Hierbij vindt verrekening met het vakantiegeld plaats (artikel 60, lid 3 WWB / artikel 56, lid 3 WIJ).

  • 5. Als blijkt dat betrokkene de schuld niet ineens kan voldoen, kan hi/zijj verzoeken om een ander aflossingsbedrag.

  • 6. a. In beginsel worden alle vorderingen binnen 36 maanden afgelost met een bedrag van minimaal € 20,00 per maand.

    • b.

      Als vorderingen niet binnen 36 maanden kunnen worden afgelost, stellen burgemeester en wethouders jaarlijks een onderzoek in naar de hoogte van het inkomen teneinde een aflossingscapaciteit vast te stellen voor de duur van 12 maanden.

  • 7. Het aflossingsbedrag, zoals medegedeeld in het invorderingsbesluit, geldt als een opgelegde betalingsverplichting. Het aflossingsbedrag, dat onderling is overeengekomen, geldt als een betalingsregeling.

  • 8. Een netto-vordering wordt in deze gevallen altijd met de hoogste prioriteit afgelost ter voorkoming dat uitvoering moet worden gegeven aan artikel 58 lid 4 WWB of artikel 54 lid 4 WIJ.

Artikel 8. Vaststellen aflossingscapaciteit voor belanghebbenden die niet langer een WWB- of WIJ-uitkering voor levensonderhoud ontvangen.

Als de belanghebbende om een betalingsregeling verzoekt en hij/zij een hoger inkomen heeft dan de bijstandsnorm, dan wordt de aflossing zoals genoemd onder artikel 7, lid 2 en 3 van deze beleidsregels verhoogd met 35% van het verschil tussen de van toepassing zijnde bijstandsnorm (inclusief toeslag conform de Toeslagenverordening en excl. vakantietoeslag), en het daadwerkelijk netto-inkomen.

Artikel 9. Beslaglegging

  • 1. Als belanghebbende een eerder opgelegde betalingsverplichting of betalingsregeling niet meer nakomt, wordt het terugvorderingsbesluit tenuitvoergelegd door middel van een executoriaal beslag overeenkomstig de artikelen 479b tot en met 479g, behoudens artikel 479e lid 2 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering.

  • 2. Het executoriaal beslag op loon of uitkering kan op verzoek van betrokkene gematigd worden door vrijlating van het vakantiegeld indien het gemiddelde inkomen van de belanghebbende gedurende drie jaar (door de beslaglegging van SZW) de beslagvrije voet bedoeld in de artikelen 475c en 475d van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering niet te boven is gegaan.

Artikel 10. Overnemen invordering

Een incassobureau kan de invordering van de gemeente overnemen als blijkt dat belanghebbende niet bereid is de schuld op minnelijke danwel dwingende wijze te voldoen, ondanks dat hij/zij daartoe is aangemaand.

Artikel 11. Kosten

  • 1. Er wordt in eerste aanleg geen wettelijke rente in rekening gebracht. Pas wanneer een vordering moet worden overgedragen aan een deurwaarder wordt vanaf dat moment wettelijke rente in rekening gebracht.

  • 2. Als een derde partij de invordering overneemt of uitvoert, zullen de in verband daarmee gemaakte kosten op betrokkene worden verhaald.

  • 3. Invorderingskosten worden niet buiten invordering gesteld, met uitzondering van de situaties zoals vermeld in artikel 12 lid 2 sub c, en f, artikel 13 lid 4 sub b en artikel 14 lid 2 en 3 van deze beleidsregels.

Artikel 12. Afzien van invordering

  • 1. Het afzien van invordering betekent het buiten invordering stellen van de teruggevorderde bijstand zodat slechts een natuurlijke verbintenis blijft bestaan.

  • 2. In afwijking van de artikelen 4 en 5 van deze beleidsregels besluiten burgemeester en wethouders van invordering af te zien, als:

      • a.

        de belanghebbende bij een niet-fraudevordering of een geldlening gedurende 36 maanden volledig aan zijn betalingsverplichtingen heeft voldaan;

      • b.

        de belanghebbende bij een niet-fraudevordering of een geldlening gedurende 36 maanden niet volledig aan zijn betalingsverplichtingen heeft voldaan, maar de achterstallige betalingen over die periode, vermeerderd met de daarover verschuldigde wettelijke rente, alsnog heeft betaald;

      • c.

        de belanghebbende een bedrag, overeenkomend met ten minste 50% van de reststom in één keer aflost;

      • d.

        de belanghebbende gedurende 5 jaar geen betaling heeft verricht op een niet-fraudevordering of geldlening en niet aannemelijk is dat hij deze op enig moment zal gaan verrichten;

      • e.

        bij beëindiging van de uitkering en na eventuele verrekening met vakantiegeld, een niet-fraudevordering of geldlening ontstaat of resteert met een saldo van maximaal € 125,00;

      • f.

        een minnelijke of dwingende schuldregeling tot stand is gekomen en de niet-fraudevordering ten minste zal worden voldaan naar evenredigheid met de vorderingen van de schuldeisers van gelijke rang.

  • 3. a. De invordering van een schuld die is ontstaan nadat een minnelijke of

    dwingende schuldregeling tot stand is gekomen, wordt opgeschort voor de duur van de schuldregeling;

    • b.

      Als de onder a bedoelde schuldregeling met succes is doorlopen dan wordt deze tijdens de schuldregeling ontstane schuld buiten invordering gesteld.

  • 4. Het bepaalde in dit artikel is niet van toepassing op vorderingen die door pand of hypotheek op een goed of goederen zijn gedekt, tenzij zij niet op die goederen verhaald kunnen worden.

BIJZONDERE SCHULDEN

Artikel 13. Fraudeschulden

  • 1. Onder een fraudeschuld wordt verstaan: ten onrechte verstrekte bijstand wegens schending van de inlichtingenplicht zoals bedoeld in artikel 17 lid 1 WWB of artikel 44 lid 1 WIJ.

  • 2. Fraudeschulden worden in alle gevallen terug- en ingevorderd, waarbij rekening wordt gehouden met inkomen en vermogen.

  • 3. Alvorens een benadelingsbedrag wordt vastgesteld, maar het aannemelijk is dat de benadeling groter dan € 10.000,00 zal zijn, kan conservatoir beslag door een deurwaarder worden gelegd op geld en goederen van betrokkene.

  • 4. Burgemeester en wethouders besluiten af te zien van invordering als:

    • a.

      de belanghebbende gedurende 60 maanden volledig aan zijn betaalverplichting heeft voldaan;

    • b.

      de belanghebbende gedurende 60 maanden niet volledig aan zijn betaalverplichting heeft voldaan, maar het achterstallige bedrag over die periode, vermeerderd met de daarover verschuldigde wettelijke rente alsnog heeft betaald.

  • 5. In geval van meerdere fraudebesluiten wordt het bepaalde in lid 4 per fraudebesluit toegepast.

  • 6. Burgemeester en wethouders kunnen alleen overwegen mee te werken aan een minnelijke schuldregeling als ten minste 36 maanden aan de opgelegde betaalverplichting is voldaan.

  • 7. In geval van fraudevorderingen is artikel 12 van deze beleidsregels niet van toepassing.

Artikel 14. Voorschotten

  • 1. Als de aanvraag om bijstand niet wordt toegekend, maar wel een voorschot is verstrekt, of in gevallen waarin het voorschot niet of niet volledig kon worden verrekend met de toegekende bijstand, wordt in alle gevallen dit voorschot teruggevorderd.

  • 2. Als het saldo van het voorschot lager is dan € 125,00 kan worden afgezien van invordering van dit voorschot.

  • 3. Als het saldo van het voorschot hoger is dan € 125,00 en er gedurende 36 maanden geen invorderingsmogelijkheden zijn, kan worden afgezien van invordering van het voorschot.

VERHAAL

ALGEMEEN

Artikel 15. Bevoegdheid tot verhaal

  • Burgemeester en wethouders maken gebruik van de bevoegdheid tot het verhalen van kosten van bijstand als bedoeld in artikel 61 WWB en artikel 57 WIJ:

    • 1.

      tot de grens van de onderhoudsplicht als bedoel in Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek op degene die bij het ontbreken van gezinsverband zijn onderhoudsplicht jegens zijn echtgenoot, of minderjarig kind niet of niet behoorlijk nakomt en op het minderjarige kind dat zijn onderhoudsplicht jegens zijn ouders niet of niet behoorlijk nakomt;

  • 2. tot de grens van de onderhoudsplicht als bedoeld in Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek op degene die zijn onderhoudsplicht na echtscheiding of ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed niet of niet behoorlijk nakomt;

  • 3. tot de grens van de onderhoudsplicht als bedoeld in Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek op degene die zijn onderhoudsplicht op grond van artikel 1:395a van het Burgerlijk Wetboek niet of niet behoorlijk nakomt jegens zijn jong meerderjarig kind aan wie bijzondere bijstand is verleend.

Artikel 16. Nihilbeding

Een overeenkomst waarbij echtgenoten of gewezen echtgenoten hebben bepaald dat na echtscheiding, scheiding van tafel en bed of ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed, de een tegenover de ander in het geheel niet of slechts tot een bepaald bedrag tot een uitkering tot diens levensonderhoud zal zijn gehouden, al dan niet met het beding bedoeld in artikel 1:159 van het Burgerlijk Wetboek, staat niet in de weg aan verhaal op een van de partijen en laat de vaststelling van het te verhalen bedrag onverlet.

Artikel 17. In acht te nemen maatstaven

Bij de beoordeling van het bestaan van het verhaalsrecht zoals bedoeld in de artikelen 15 en 16 van deze beleidsregels en bij de beoordeling van de omvang van het te verhalen bedrag, wordt rekening gehouden met de maatstaven die gelden en de omstandigheden die van belang zijn in het geval de rechter dient te beslissen over de vraag of en, zo ja, tot welk bedrag een uitkering tot levensonderhoud na echtscheiding, scheiding van tafel en bed of ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed zou moeten worden toegekend.

Artikel 18. Verhaal bij aanwezigheid van een rechterlijke uitspraak betreffende levensonderhoud

  • 1. Indien een rechterlijke uitspraak betreffende levensonderhoud verschuldigd krachtens Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek niet wordt nagekomen, wordt verhaald in overeenstemming met deze uitspraak.

  • 2. Het besluit tot verhaal overeenkomstig lid 1 wordt bij brief medegedeeld aan degene op wie wordt verhaald, met de aanmaning het verschuldigde binnen dertig dagen na verzending van de brief te voldoen.

  • 3. Indien aan de aanmaning geen gevolg wordt gegeven gaat de gemeente, met uitsluiting van degene die de bijstand ontvangt, over tot invordering van het verschuldigde.

  • 4. De betekening en tenuitvoerlegging van het besluit geschiedt door toezending van een afschrift van de kennisgeving, bij aangetekende brief, aan de onderhoudsplichtige binnen 7 dagen na de dag, waarop die kennisgeving voor “gezien” getekend is terugontvangen.

Artikel 19. Rechterlijke uitspraak bij verhuizing naar een andere gemeente

  • 1. Indien degene die bijstand ontvangt of heeft ontvangen en ten aanzien van wie door de rechter een verhaalsbedrag is vastgesteld, zijn/haar woonstede verplaatst naar een andere gemeente en aldaar bijstand ontvangt of heeft ontvangen, gaat de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging van de rechterlijke uitspraak op de andere gemeente over.

  • 2. De vertrekgemeente blijft bevoegd tot tenuitvoerlegging voor zover het gaat om betalingsachterstanden met betrekking tot verhaal van bijstand die door die gemeente is verleend.

Artikel 20. Indexering

  • 1. Het door de rechter vastgestelde verhaalsbedrag verschuldigd ingevolge deze beleidsregels wordt jaarlijks met ingang van 1 januari van rechtswege gewijzigd met het ingevolge artikel 1:402a van het Burgerlijk Wetboek vast te stellen percentage.

  • 2. De toepassing van lid 1 blijft achterwege indien de wijziging van rechtswege bij rechterlijke uitspraak is uitgesloten.

Artikel 21. Wijziging van door de rechter vastgesteld verhaalsbedrag

  • 1. Het door de rechter vastgestelde verhaalsbedrag kan op verzoek van de burgemeester en wethouders door de rechter worden gewijzigd op grond van gewijzigde omstandigheden.

  • 2. Burgemeester en wethouders kunnen de rechter verzoeken het verhaalsbedrag in afwijking van een eerdere rechterlijke uitspraak betreffende levensonderhoud verschuldigd krachtens Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek vast te stellen, indien de rechter:

      • a.

        deze uitspraak niet zou kunnen wijzigen op de gronden genoemd in de artikelen 157 en 401 van dat boek;

      • b.

        geen rekening heeft kunnen houden met alle voor de betrokken beslissing in aanmerking komende gegevens en omstandigheden betreffende beide partijen.

AFZIEN VAN HET (VERDER) OPLEGGEN VAN EEN VERHAALSBIJDRAGE

Artikel 22. Beperking verhaal

  • 1. Buiten de gevallen aangegeven in deze beleidsregels vindt geen verhaal plaats.

  • 2. Burgemeester en wethouders zien af van het al dan niet tijdelijk (verder) opleggen van een verhaalsbijdrage als:

      • a.

        het op te leggen verhaalsbedrag lager is dan € 45,00 per maand;

      • b.

        de onderhoudsplichtige bijstand ontvangt of tot 12 maanden geleden bijstand heeft ontvangen;

      • c.

        sprake is van een door de rechter vastgestelde bijdrage naar draagkracht, waarbij het vonnis ten tijde van het verhaalsonderzoek niet ouder is dan 36 maanden;

      • d.

        redelijkerwijs te voorzien is dat degene op wie verhaald wordt niet zal kunnen voldoen aan de opgelegde bijdrage in verband met zijn schuldpositie en daarbij een minnelijke of dwingende schuldregeling heeft getroffen;

      • e.

        geen draagkracht is vastgesteld en het niet aannemelijk is dat in de toekomst sprake is van enige inkomensverbetering;

      • f.

        gedurende 36 maanden nadat voor het eerst een bijdrage is vastgesteld, de bijdrage niet is voldaan en het niet aannemelijk is dat hij dat in de toekomst wel zal kunnen doen;

      • g.

        daarvoor gelet op de omstandigheden van degene op wie verhaal wordt gezocht of van degene die de bijstand ontvangt of heeft ontvangen, dringende redenen aanwezig zijn.

INVORDERING VAN EEN OPGELEGDE VERHAALSBIJDRAGE

Artikel 23. Verhaalsbesluit

Het besluit tot verhaal ingevolge deze beleidsregels, anders dan met toepassing van artikel 18 van deze beleidsregels, wordt door burgemeester en wethouders aan degene op wie verhaal wordt gezocht medegedeeld. Daarbij wordt het bedrag of de bedragen genoemd waarvan betaling wordt verlangd, alsmede de termijn of de termijnen waarbinnen betaling wordt verlangd.

Artikel 24. Termijn heronderzoeken

  • 1. Nadat de bijdrage is opgelegd wordt na 36 maanden een heronderzoek verricht naar de draagkracht van de onderhoudsplichtige.

  • 2. Als de bijdrage op nihil is vastgesteld, en het aannemelijk is dat er een inkomensverbetering valt te verwachten, wordt ten minste na 12 maanden een heronderzoek verricht.

Artikel 25. Verhaal in rechte

  • 1. Indien de belanghebbende niet uit eigen beweging bereid is de verlangde gelden aan de gemeente te betalen dan wel niet of niet tijdig tot betaling daarvan overgaat, besluiten burgemeester en wethouders tot verhaal in rechte.

  • 2. Burgemeester en wethouders zien af van verhaal in rechte indien het te verhalen (restant)bedrag lager is dan € 500,00.

Artikel 26. Derdenbeslag

Indien de belanghebbende niet bereid blijkt de door de rechter vastgestelde bijdrage voor levensonderhoud of de, op verzoek van burgemeester en wethouders, vastgestelde bijdrage te voldoen dan wordt die uitspraak tenuitvoergelegd door middel van executoriaal beslag overeenkomstig de artikelen 479b tot en met 479g, behoudens artikel 479e lid 2 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering.

Artikel 27. Beperking verhaal in tijd

  • 1. Kosten van bijstand die meer dan een jaar vóór de datum van verzending van het besluit tot verhaal zijn gemaakt, worden niet verhaald.

  • 2. De termijn, bedoeld in lid 1, staat niet in de weg aan latere tenuitvoerlegging van een rechterlijke uitspraak.

AFZIEN VAN INVORDERING VAN EEN OPGELEGDE VERHAALSBIJDRAGE

Artikel 28. Afzien van invordering in verband met schuldenproblematiek

  • 1. Burgemeester en wethouders kunnen op verzoek van degene op wie verhaald wordt, besluiten (gedeeltelijk) af te zien van verhaal van kosten van bijstand voor zover het betreft verschuldigde verhaalsbedragen die op het moment van het besluit opeisbaar zijn, indien:

      • a.

        redelijkerwijs te voorzien is dat degene op wie verhaald wordt niet zal kunnen voortgaan met het betalen van zijn/haar schulden;

      • b.

        redelijkerwijs te voorzien is dat een schuldregeling met betrekking tot alle vorderingen van de overige schuldeisers zonder een zodanig besluit niet tot stand zal komen; en

      • c.

        de vordering wegens verhaal van bijstand ten minste zal worden voldaan naar evenredigheid met de vorderingen van de schuldeisers van gelijke rang.

  • 2. Het besluit tot het (gedeeltelijk) afzien van invordering van de opgelegde verhaalsbijdrage wordt niet eerder genomen dan nadat een schuldregeling tot stand is gekomen.

  • 3. Het besluit tot afzien van invordering van een verhaalsbijdrage wordt ingetrokken of ten nadele van de belanghebbende gewijzigd indien onjuiste of onvolledige gegevens zijn verstrekt en de verstrekking van juiste of volledige gegevens tot een ander besluit zou hebben geleid.

Artikel 29. Buiteninvorderingstelling

  • Burgemeester en wethouders kunnen overgaan tot het buiteninvordering stellen van een verhaalsbijdrage als de onderhoudsplichtige:

    • 1.

      gedurende 36 maanden geen betalingen heeft verricht en het niet aannemelijk is dat hij deze op enig moment zal kunnen verrichten.

  • 2. gedurende 12 maanden geen betalingen heeft verricht en het niet aannemelijk is dat hij dat hij deze op enig moment zal kunnen verrichten, en de nog openstaande vordering minder bedraagt dan € 125,00.

OVERIGE BEPALINGEN

Artikel 30. Hardheidsclausule

Burgemeester en wethouders kunnen in bijzondere gevallen ten gunste van de betrokkene afwijken van de bepalingen in deze beleidsregels, als strikte toepassing van deze beleidsregels leidt tot onbillijkheden van zwaarwegende aard.

Artikel 31. Citeertitel

Deze beleidsregels kunnen worden aangehaald als “Beleidsregels Terug- en Invordering en Verhaal WWB/WIJ 2011”

Artikel 32. Inwerkingtreding

Deze beleidsregels treden in werking met ingang van 1 januari 2011

Aldus vastgesteld in de vergadering van het college van burgemeester en wethouders van 23 november 2010.

  • R.

    Th.M. Nederveen , burgemeester.

  • A.

    Ph. van der Wees , secretaris.

Gepubliceerd in het Weekblad Kennemerland Zuid d.d. 2 december 2010.

In werking : 1 januari 2011.

Nota-toelichting

TOELICHTING OP DE BELEIDSREGELS

Algemene toelichting

Op grond van de Wet werk en bijstand (WWB) en de Wet investeren in jongeren (WIJ) is het terugvorderen van onterecht verleende bijstand en het verhalen van kosten van bijstand een bevoegdheid van burgemeester en wethouders. Dit houdt in dat het wettelijke kader op zichzelf geen sluitende basis vormt voor de gemeentelijke terugvorderings- en verhaalspraktijk. Daarom hebben de colleges van burgemeester en wethouders van de gemeenten Heemstede, Bloemendaal en Haarlemmerliede en Spaarnwoude in deze beleidsregels neergelegd in welke gevallen en op welke wijze zij van de bevoegdheid tot terugvordering en verhaal gebruik maken.

Zij willen dat bijstand alleen terechtkomt bij die burgers die daaraan behoefte hebben en die behoren tot de doelgroep. Uitgangspunt van deze beleidsregels is dat bijstand die ten onrechte dan wel te veel is verleend, in principe terugbetaald moet worden. Het kennen van hun klant en het – waar nodig - toepassen van maatwerk, zijn daarbij onontbeerlijk. Door een goed contact met de klant en een – bij voorkeur- minnelijke regeling streven zij ernaar dat zoveel mogelijk debiteuren hun financiële verplichtingen in het kader van terugvordering nakomen.

Maar voorop in het beleid staat het bevorderen van duurzame uitstroom uit de bijstand naar werk en economische zelfstandigheid. Zij willen dan ook voorkomen dat een te rigide toepassing van de bevoegdheid tot terugvordering de uitstroom uit de uitkering belemmert of de instroom bevordert. Met deze beleidsregels streven zij naar een klantgerichte uitvoering en het toepassen van maatwerk.

Daarnaast is een belangrijk beleidsuitgangspunt dat het plegen van bijstandsfraude niet mag lonen. Om die reden hebben zij met betrekking tot fraudevorderingen een strenger beleid vastgesteld dan met betrekking tot niet-fraudevorderingen.

Met deze beleidsregels bieden zij elke debiteur het perspectief om op enig moment een ‘schone lei’ te behalen en zonder schulden aan de IASZ verder te gaan.

Artikelgewijze toelichting

Artikel 1 Gebruik maken van de wettelijke bevoegdheid

Op grond van de WWB of WIJ maken burgemeester en wethouders gebruik van de bevoegdheid om bijstand terug te vorderen. Zij doen dat in de gevallen en op de manier zoals bepaald in deze beleidsregels.

Artikel 2 Herziening of intrekking van het toekenningsbesluit

Lid 1 bepaalt dat het bijstandsrecht naar het verleden toe wordt gecorrigeerd naar de juiste situatie, indien als gevolg van het niet nakomen van de inlichtingenverplichting van de belanghebbende ten onrechte bijstand is verleend. Er is dan sprake van fraude.

Lid 2 doelt op andere situaties dan het herzien wegens schending van de inlichtingenplicht. De bijstand moet weliswaar worden herzien, maar niet als gevolg van een verwijtbare gedraging. Bijvoorbeeld wijzigingen met terugwerkende kracht vanwege de verrekening van inkomsten of wijziging van de samenstelling van het huishouden. Bij vierwekelijkse inkomsten bijvoorbeeld, wordt na het verstrijken van het kalenderjaar een herberekening gemaakt om tot een juiste inkomstenverrekening over het hele jaar te komen. De bijstand die als gevolg daarvan tot een te hoog bedrag is verstrekt, kan alleen worden teruggevorderd als betrokkene redelijkerwijs kon begrijpen dat hij te veel bijstand heeft ontvangen.

Artikel 3 Terugvordering

Deze bepaling vormt de kernbepaling van het gemeentelijke terugvorderingsbeleid. Benadrukt wordt dat de bijstand uitsluitend wordt teruggevorderd in de gevallen zoals neergelegd in de Wet werk en bijstand en de Wet investeren in jongeren.

Artikel 4 Gronden tot terugvordering

De hier omschreven situaties waarin bijstand wordt teruggevorderd zijn identiek aan de bepalingen van artikel 58 WWB of artikel 54 WIJ. Om echter geen misverstand te laten bestaan over wanneer bijstand moet worden teruggevorderd zijn deze beleidsregels, in tegenstelling tot de formulering van artikel 58 WWB of artikel 54 WIJ, dwingend geformuleerd.

Bij de terugvordering van bijstand wordt aangesloten bij de 6-maandenjurisprudentie, wat inhoudt dat 6 maanden nadat de IASZ bekend is geworden dat sprake is van teveel of ten onrechte verstrekte bijstand, terugvordering van de bijstand vanaf dat moment achterwege zal blijven.

Artikel 5 Terugvordering van gezinsleden

lid 1

Gezinsbijstand kan van alle gezinsleden teruggevorderd worden. Geen van de in de gezinsbijstand begrepen personen kan zich daarbij beroepen op onbekendheid met de activiteiten van een ander gezinslid die tot de terugvordering hebben geleid. Alle gezinsleden worden voor de terugvordering als belanghebbende aangemerkt. De ten laste komende kinderen hebben echter geen zelfstandig opeisbaar recht op een deel van die bijstand. In die zin hebben zij geen rechtstreeks maar een indirect belang bij een besluit omtrent de verlening van bijstand. Als zodanig zijn zij dus niet aan te merken als belanghebbenden en kan niet van hen teruggevorderd worden.

Het is ook niet mogelijk om de kosten van bijstand terug te vorderen van niet in de bijstand begrepen gezinsleden, zoals inwonende meerderjarige kinderen of een partner zonder recht; bijvoorbeeld een vreemdeling. Met de omschrijving een ‘partner zonder recht’ wordt nadrukkelijk niet bedoeld de partner die op grond van de leeftijdgrens van 27 jaar niet valt onder de doelgroep van de WWB of de WIJ.

lid 2

Burgemeester en wethouders maken gebruik van hun bevoegdheid om in alle gevallen waarin bijstand die als gevolg van schending van de inlichtingenplicht niet als gezinsbijstand is verleend, maar wel als gezinsbijstand verleend had moeten worden, tevens terug te vorderen van degene met wiens middelen rekening had moeten worden gehouden. Bijvoorbeeld: bijstand die aan een alleenstaande is verleend, die achteraf een gezamenlijke huishouding blijkt te voeren, wordt tevens van de verzwegen partner teruggevorderd.

Duidelijk moet zijn dat:

  • ·

    de bijstandsontvanger het voeren van een gezamenlijke huishouding met deze partner heeft verzwegen en

  • ·

    er sprake is van schending van de inlichtingenplicht.

lid 3

De personen van wie kan worden teruggevorderd zijn op grond van artikel 59 lid 3 WWB en artikel 55 lid 2 WIJ allen hoofdelijk aansprakelijk voor de terugbetaling. Vanwege deze hoofdelijke aansprakelijkheid kan bij elk van de aansprakelijk te stellen personen het volledige terugvorderingsbedrag worden ingevorderd, met dien verstande dat er in totaal maar één keer behoeft te worden betaald. Heeft een van de gezinsleden het gehele bedrag of meer dan zijn aandeel terugbetaald, dan kan hij of zij voor hetgeen teveel is betaald bij de burgerlijke rechter een vordering instellen op de overige gezinsleden. Dit is echter een kwestie waar de gemeente buiten staat.

Artikel 6 Brutering

Het terugvorderen van bijstand, het bruteren en het verhogen met de op de terugvordering betrekking hebbende kosten is een bevoegdheid van burgemeester en wethouders. Uit artikel 58 lid 4 van de WWB of artikel 54 lid 4 van de WIJ volgt dat burgemeester en wethouders verplicht zijn om, indien mogelijk, over te gaan tot verrekenen met de Belastingdienst en/of het UWV.

Bij de uitoefening van deze bevoegdheid dienen burgemeester en wethouders de rechtstreeks bij de besluitvorming betrokken belangen af te wegen. Daartoe dient beoordeeld te worden of belanghebbende een verwijt kan worden gemaakt met betrekking tot het ontstaan van de vordering. Ook zal bruteren achterwege blijven als een afbetalingsregeling is overeengekomen en de schuldenaar zich hieraan houdt, of de schuldenaar is redelijkerwijs niet in staat geweest de vordering af te betalen, dan wel een afbetalingsregeling aan te gaan (denk in dit laatste geval aan vorderingen die laat in het boekjaar bekend worden gemaakt).

Artikel 7 Verplichtingen met betrekking tot de invordering

lid 1

Een vordering wordt afgelost d.m.v. inhouding op de uitkering. Hiervoor is geen toestemming van de cliënt nodig als de gemeente beschikt over een (executoriaal) terugvorderingsbesluit. De inhouding kan alleen plaatsvinden voor zover de uitkering voor beslag vatbaar is (dus bijvoorbeeld niet met bijzondere bijstand voor specifieke kosten).

lid 2

Bij fraudevorderingen wordt een bedrag op de bijstanduitkering ingehouden overeenkomend met 10% van de toepasselijke bijstandsnorm inclusief vakantiegeld en toeslag conform de Toeslagenverordening. Op verzoek van de cliënt kan een hoger bedrag worden ingehouden. Hierbij moet wel rekening gehouden worden met de beslagvrije voet. Het restant wordt uitgekeerd aan de belanghebbende.

lid 3

Indien er geen sprake is van een fraudevordering bedraagt de inhouding 6% van de toepasselijke bijstandsnorm inclusief vakantiegeld en toeslag conform de Toeslagenverordening.

lid 4 en lid 5.

Bij beёindiging van de uitkering wordt het vakantiegeld verrekend met openstaande vorderingen. Bij vorderingen zonder executoriale titel (doorgaans een lening) kan pas definitief worden verrekend nadat de debiteur daarmee heeft ingestemd. Vervolgens wordt de gehele schuld ineens ingevorderd. Hiermee wordt onderstreept dat in principe in alle gevallen de teveel danwel ten onrechte ontvangen bijstand moet worden terugbetaald. D.m.v. maatwerk kan een passende betalingsregeling of een passende betalingsverplichting worden gesteld binnen de kaders van deze beleidsregels.

Lid 6. Het uitgangspunt is dat alle debiteuren met niet- fraudevorderingen na 36 maanden van hun schuld bij de IASZ af zijn. Als het mogelijk is de schuld in 36 termijnen te voldoen, heeft dat de voorkeur. Om zowel bedrijfsmatige redenen als om de debiteur maximaal tegemoet te kunnen komen, is een ondergrens ingesteld van

€ 20,00 per maand. Als terugbetaling binnen genoemde termijn toch niet mogelijk is, wordt iedere 12 maanden een onderzoek naar draagkracht ingesteld.

Lid 8. Uitkeringen op grond van de WWB en de WIJ zijn ‘netto-uitkeringen’. Zoals in artikel 6 is beschreven is de gemeente, direct na afloop van een boekjaar, afdrachtplichtig ten aanzien van de afdracht loonbelasting en premies volksverzekeringen. In deze systematiek is het mogelijk om in het lopende boekjaar vorderingen (gedeeltelijk) netto te laten aflossen, zodat over het afgeloste deel geen afdracht loonbelasting en premies volksverzekeringen hoeft plaats te vinden.

Artikel 8 Vaststellen aflossingscapaciteit voor belanghebbenden die niet langer een WWB- of WIJ-uitkering voor levensonderhoud ontvangen

In dit artikel wordt de systematiek van de aflossingscapaciteit voor die belanghebbende die geen WWB- of WIJ-uitkering heeft uitgewerkt.

Artikel 9 Beslaglegging

Lid 2 maakt mogelijk om na drie jaar het beslag op loon en/of uitkering te matigen. Door de debiteur meer financiële armslag te geven, wil de gemeente terugkeer in de uitkering voorkomen. Gelet op artikel 12 zal bovenstaande zich slechts voordoen als er (ook) sprake is van één of meerdere fraudeschulden.

Artikel 11 Kosten

lid 1

Wanneer de belanghebbende de betalingsverplichting niet nakomt, wordt het terugvorderingsbesluit ten uitvoer gelegd. In de meeste gevalen gebeurt dit door middel van het vereenvoudigd derdenbeslag. In sommige gevallen kan de invordering alleen geschieden door overdracht aan een deurwaarder. Vanaf het moment dat de vordering is overgedragen aan de deurwaarder worden uitvoeringskosten in rekening gebracht ter hoogte van de wettelijke rente (art. 4:98 Awb).De kosten van de tenuitvoerlegging komen voor rekening van de debiteur . Eénmaal opgevoerde invorderingskosten worden in beginsel niet buiteninvordering gesteld.

Artikel 12 Afzien van invordering

In deze beleidsregels wordt onderscheid gemaakt tussen niet-fraudevorderingen en fraudevorderingen. Met een fraudevordering wordt bedoelt een vordering van bijstand die ten onrechte is verstrekt vanwege schending van de inlichtingenplicht zoals vastgelegd in de WWB in artikel 17 lid 1 en in artikel 44 lid 1 WIJ. Niet-fraudevorderingen hebben betrekking op bijstand die om andere redenen teveel danwel ten onrechte is verstrekt. Dit artikel regelt het afzien van invordering in het geval van een niet-fraudevordering.

Het uitgangspunt van de beleidsregels is dat de debiteuren niet ten eeuwigen dage achtervolgd moeten worden met schulden. In dit artikel moet altijd het totale schuldenpakket (de saldovordering) in aanmerking genomen worden. Zo wordt een mogelijk restsaldo na 36 maanden buiten invordering gesteld, mits tot dan toe volledig aan de betalingsverplichting is voldaan of de achterstallige betalingen alsnog zijn betaald. Het onderzoek hiertoe gebeurt op ambtelijk initiatief.

Dit artikel regelt ook hoe er omgegaan moet worden met relatief lage vorderingen (tot

€ 125,00). De kosten van verdere invordering kunnen dermate hoog zijn dat het op grond van doelmatigheidsoverwegingen efficiënter is om van terug- en invordering af te zien.

Tevens bewerkstelligt dit artikel dat belanghebbende met een schone lei uitstroomt, wat een positieve uitwerking kan hebben op de re-integratiemogelijkheden van belanghebbende. Uitgezonderd zijn de vorderingen wegens fraude en voorschotten (deze worden geregeld in artikel 13 en 14).

Lid 2 sub c

De mogelijkheid tot afzien van invordering als 50% van de restsom in één keer afgelost wordt is pas aan de orde als belanghebbende gedurende 2 jaren heeft voldaan aan de betaalverplichting.

lid 2 sub d

Het is bijvoorbeeld niet aannemelijk dat nog een betaling zal worden verricht als gedurende enige jaren geen verblijfplaats kan worden achterhaald (bijvoorbeeld bij emigratie of adres onbekend) of geen beslag kan worden gelegd bij het ontbreken van een werkgever of uitkeringsinstantie.

lid 2 sub d en e

De bedragen genoemd in lid d en e zijn nettobedragen. Hiermee wordt voorkomen dat (kleine) vorderingen eerst moeten worden gebruteerd om te zien of het bedrag hoger of lager is dan € 125,00. Als bij de beëindiging van een uitkering, na verrekening met vakantiegeld, een vordering lager dan € 125,00 ontstaat, danwel resteert, wordt afgezien van invordering.

De klant stroomt dan met een schone lei uit de bijstand.

lid 2 sub f

Afgezien wordt van (verdere) invordering indien dit in verband met een schuldregeling wordt gevraagd. Het gaat hierbij om schuldregelingen waarin alle schulden van de belanghebbende worden geregeld. Het is niet wenselijk dat de gemeente afziet van invordering in een situatie waarin één of meer schulden buiten de schuldregeling blijven voortbestaan. Dergelijke regelingen vormen geen definitieve oplossing van de problematische schuldensituatie van belanghebbende, terwijl de doelstelling juist is om aan een definitieve oplossing bij te dragen. In principe komen alleen de schulden die niet door fraude zijn ontstaan voor deze vorm van (gedeeltelijke) kwijtschelding in aanmerking. Een uitzondering daarop wordt genoemd in artikel 13 lid 4.

Met een minnelijke schuldregeling wordt hier bedoeld een schuldregeling die zonder tussenkomst van de rechter tot stand is gekomen. Met een dwingende schuldregeling wordt bedoeld een schuldregeling die door een rechterlijke uitspraak tot stand is gekomen.

lid 3

Dit lid betreft die situaties waarin reeds een schuldregeling loopt en er, niet verwijtbaar aan de klant, nieuwe schulden zijn ontstaan.

Artikel 13 Fraudeschulden

Met een fraudevordering wordt bedoeld een vordering van bijstand die ten onrechte is verstrekt vanwege schending van de inlichtingenplicht zoals vastgelegd in de WWB artikel 17 lid 1 en artikel 44 lid 1 WIJ. Gezien de ontstaansgrond van een fraudevordering (misbruik van de sociale voorziening) en het uitgangspunt ‘fraude mag niet lonen’ zijn fraudevorderingen aan een scherper invorderingsregime onderworpen. Dit komt bijvoorbeeld tot uiting in (minimaal) een langere termijn (namelijk minimaal een termijn van 60 maanden) voordat van verdere invordering afgezien kan worden.

Ook debiteuren die hebben gefraudeerd wil de gemeente een perspectief bieden. De voorwaarde is wel dat in ieder geval gedurende 60 maanden aan de betaalverplichting moet zijn voldaan. Het onderzoek hiertoe gebeurt op ambtelijk initiatief.

Op deze wijze komt de gemeente enerzijds tegemoet aan haar doel om voor iedereen een toekomstperspectief te bieden en anderszijds wil zij haar principe dat fraude niet mag lonen hierin voldoende benadrukken.

Artikel 14 Voorschotten

Net als bij fraudevorderingen wordt ook bij teruggevorderde voorschotten in principe niet afgezien van invordering. In lid 2 en 3 zijn hierop een uitzondering gemaakt.

Artikel 15 Bevoegdheid tot verhaal

Op grond van de WWB en de WIJ maken Burgemeester en Wethouders gebruik van de bevoegdheid om kosten van bijstand te verhalen. Zij doen dat in de gevallen en op de manier zoals bepaald in deze beleidsregels.

In opsomming 1. wordt de bevoegdheid tot verhaal tevens bepaald ten aanzien van het minderjarige kind dat zijn onderhoudsplicht jegens zijn ouders niet of niet behoorlijk nakomt. Hiermee wordt bijvoorbeeld een situatie bedoeld waarbij in een gezin dat een beroep op bijstand doet een kind een aanzienlijk vermogen verkrijgt als erfgenaam. Conform wet- en regelgeving moet het vermogen van het kind worden toegerekend aan alle gezinsleden, dus ook van de ouders..

In opsomming 3 moet aan de term ‘jong meerderjarig kind’ de betekenis worden toegekend van ‘kind jonger dan 21 jaar’.

Artikel 17 In acht te nemen maatstaven

Het betreft hier de uitvoering van de zogeheten TREMA-normen. Deze normen worden door de Rechtbank gehanteerd bij de vaststelling van de alimentatie die voorzien in zowel een zogenaamde netto- als brutoberekening. Het uitgangspunt hierbij is dat zoveel mogelijk de nettomethode wordt gehanteerd. Verder wordt voor de bepaling van de behoefte van het kind gebruik gemaakt van in TREMA gepubliceerde tabellen. Deze tabellen geven aan hoe de behoefte van kinderen aan een bijdrage in de kosten van verzorging en opvoeding bepaald moet worden.

Artikel 22 Beperking verhaal

Hier wordt benadrukt dat de bijstand uitsluitend wordt verhaald in de in deze beleidsregels vastgelegde gevallen. Tevens wordt aangegeven in welke gevallen burgemeester en wethouders afzien van het opleggen van een verhaalsbijdrage.

lid 2 sub a

Met het in dit artikel genoemde bedrag wordt aangesloten bij drempelbedragen die worden gehanteerd bij rechterlijke uitspraken inzake alimentatie.

Door lid 2 sub b te hanteren wordt getracht een armoedeval te voorkomen.

Artikel 28 Afzien van invordering in verband met schuldenproblematiek

Het is mogelijk om af te zien van (verder) verhaal indien dit in verband met een schuldregeling wordt gevraagd. Het gaat hierbij om schuldregelingen waarin alle schulden van de belanghebbende worden geregeld. Het is niet wenselijk dat de gemeente afziet van verhaal in een situatie waarin één of meer schulden buiten de schuldregeling blijven voortbestaan. Dergelijke regelingen vormen geen definitieve oplossing van de problematische schuldensituatie van belanghebbende, terwijl de doelstelling juist is om aan een definitieve oplossing bij te dragen.

Artikel 29 Buiteninvorderingstelling

lid 1

Als het duidelijk is dat een onderhoudsplichtige gedurende 36 maanden niet in staat is geweest om te betalen, dan wel de gemeente niet in 36 maanden in staat is geweest de verhaalsbijdrage te innen en, dat het aannemelijk is dat hij dat ook de komende jaren niet zal doen, is het mogelijk om de eerder opgeboekte verhaalsbijdrage buiten invordering te stellen.

lid 2

Als de nog openstaande vordering minder dan € 125,00 bedraagt wordt de in lid 1 gestelde termijn, op grond van de afweging van kosten en baten, verkort naar 12 maanden.

Artikel 30 Hardheidsclausule

Dit artikel voorziet in de mogelijkheid om ten gunste van de debiteur of onderhoudsplichtige af te wijken van de beleidsregels, indien strikte toepassing van deze beleidsregels leidt tot onbillijkheden van zwaarwegende aard. Bij de toepassing van de hardheidsclausule dient steeds een afweging te worden gemaakt tussen het belang van de regelgeving en de gevolgen van het handhaven van die regeling voor een individueel geval.

Zo kunnen er in een individuele situatie dringende redenen zijn op grond waarvan van een terugvorderings- of verhaalsbesluit kan worden afgezien. Wat dringende redenen zijn, is afhankelijk van de concrete situatie en kan dus niet op voorhand worden vastgelegd. Gedacht kan worden aan een zodanige samenloop van omstandigheden dat door de terugvordering of het verhaal voor de betrokkene onaanvaardbare consequenties zouden optreden, bijvoorbeeld wanneer terugvordering of verhaal tot gevolg zou hebben dat de belanghebbende in een ernstige financiële noodsituatie komt, waardoor bijvoorbeeld onmiddellijke huisuitzetting dreigt of een schuldregeling wordt gefrustreerd. Dringende redenen zijn echter niet uitsluitend van financiële aard; ook immateriële omstandigheden kunnen een rol spelen.