Bibob beleidslijn vergunningen horeca- en seksinrichtingen

Bibob beleidslijn vergunningen horeca- en seksinrichtingen

Inleiding

De Wet Bevordering integriteitsbeoordelingen openbaar bestuur (Bibob) is per 1 juni 2003 in werking getreden en geeft bestuursorganen de mogelijkheid zich te beschermen tegen het risico dat ongewild criminele activiteiten worden gefaciliteerd. De Wet Bibob maakt het mogelijk dat bestuursorganen over de mogelijkheid beschikken om bepaalde subsidies of vergunningen te weigeren of in te trekken indien er sprake is van een gevaar dat strafbare feiten zullen worden gepleegd of van het vermoeden dat strafbare feiten zijn gepleegd, alsook om bepaalde overheidsopdrachten niet te gunnen of een overeenkomst ter zake te ontbinden indien door bedrijven niet of niet meer wordt voldaan aan de vereisten inzake betrouwbaarheid. Bestuursorganen kunnen zich bij het nemen van beslissingen daaromtrent laten adviseren.

Bij aanbestedingen in de sfeer van ICT, milieu en bouw kan het voorkomen dat de opdrachtnemer criminele activiteiten heeft ontplooid en geld ´wit wil wassen´ of met het werk criminele activiteiten gaat ontplooien. De Wet Bibob geeft gemeenten een instrument in handen om zich tegen dit risico te beschermen, namelijk een extra weigeringsgrond om vergunningen of subsidies te weigeren of in te trekken of aanbestedingen niet te gunnen (artikel 3 Wet Bibob).

In de Wet Bibob is bepaald dat aan het Bureau Bibob een advies gevraagd kan worden om in het concrete geval te beoordelen of er sprake is van een ernstige mate van gevaar dat er strafbare feiten gepleegd zullen worden, dan wel zwart geld wit gewassen zal worden. Gemeenten kunnen zelf bepalen op welke wijze zij gebruik wensen te maken van de mogelijkheden van de Wet Bibob. In casu is ervoor gekozen de mogelijkheden van de wet gefaseerd in te voeren en thans te starten met de vergunningen op het gebied van Horeca en de Seksinrichtingen.

In deze beleidslijn wordt aangegeven hoe de gemeente Abcoude om zal gaan met aanvragen bij het Bureau Bibob en wordt ingegaan op de consequenties voor de aanvragers van een vergunning op het gebied van Horeca en de Seksinrichtingen. Het gaat om de vergunning op grond van artikel 3 van de Drank- en Horecawet, de APV-vergunning voor de exploitatie van een horecagelegenheid en de vergunning voor een seksinrichting.

Onderzoek door de gemeente zelf

Bij de procedure van vergunningverlening (of controle van de vergunning welke kan leiden tot intrekking daarvan) zal steeds moeten worden onderzocht of artikel 3 van de Wet Bibob van toepassing is. Op grond van artikel 3 van de Wet Bibob kan een overheidsorgaan een vergunning of subsidie weigeren of intrekken indien er sprake is van ernstig gevaar dat de beschikking mede gebruikt zal worden om:

• a.

  uit gepleegde strafbare feiten verkregen of te verkrijgen, op geld waardeerbare voordelen te benutten, of

• b.

  strafbare feiten te plegen.

Een zelfde bevoegdheid tot weigering dan wel intrekking hebben bestuursorganen, indien feiten en omstandigheden erop wijzen of redelijkerwijs doen vermoeden dat ter verkrijging van de aangevraagde dan wel gegeven beschikking een strafbaar feit is gepleegd. De weigering dan wel intrekking vindt slechts plaats, indien deze tenminste evenredig is met, ingeval van vermoedens, de ernst daarvan en met de ernst van het strafbare feit.

In het kader van de Wet Bibob zal de gemeente een onderzoek instellen om te beoordelen of van een dergelijke situatie sprake is. Dit onderzoek behelst in ieder geval de controle en analyse van:

• -

  de door de aanvrager / houder van de vergunning beantwoorde vragen die zijn opgenomen in het standaardaanvraagformulier

• -

  de door aanvrager aangeleverde documenten die moeten worden meegestuurd op grond van het standaardaanvraagformulier

• -

  eventuele extra, op verzoek van de ambtenaar, overgelegde documenten of informatie

• -

  open bronnen onderzoek (Kamer van Koophandel, Kadaster, e.d.)

Overigens zal ook aan de bestaande weigeringsgronden die te maken hebben met integriteit van de aanvrager getoetst worden, zoals de eis niet in enig opzicht van slecht levensgedrag te zijn, alsmede de eisen genoemd in het Besluit Zedelijkheidseisen behorende bij de Drank- en Horecawet. Indien de vergunning reeds op grond van een van deze gronden geweigerd dient te worden, zal dit uiteraard geschieden.

Indien er op basis van het eigen onderzoek in het kader van de Wet Bibob genoeg aanwijzingen zijn om in redelijkheid te kunnen constateren dat er sprake is van een ernstig vermoeden als bedoeld in de wet, kan de gemeente de vergunning weigeren. Ook de weigering het standaardformulier als bedoeld in artikel 30 van de wet volledig in te vullen wordt aangemerkt als een ernstig gevaar dat de beschikking mede zal worden gebruikt om uit strafbare feiten verkregen of te verkrijgen, op geld waardeerbare voordelen te benutten, of strafbare feiten te plegen (artikel 4 Wet Bibob).

Aanvraag om advies in een concreet geval bij het Bureau Bibob

Indien na het eigen onderzoek door de gemeente vragen blijven bestaan over:

• 1.

  de bedrijfsstructuur,

• 2.

  de financiering, of

• 3.

  omstandigheden in de persoon van de aanvrager

kan het bestuursorgaan dat voor de afgifte van de vergunning verantwoordelijk is, in casu het college van burgemeester en wethouders of de burgemeester, een advies vragen bij het landelijk Bureau Bibob (artikel 9). Het Bureau Bibob heeft tot taak aan bestuursorganen, voor zover deze de bevoegdheid hebben het Bureau daartoe te verzoeken, desgevraagd advies uit te brengen over de mate van gevaar dat de beschikking mede zal worden gebruikt om uit strafbare feiten verkregen of te verkrijgen, op geld waardeerbare voordelen te benutten, of strafbare feiten te plegen.

Een toetsing aan de Wet Bibob met behulp van een advies, geldt in beginsel als een uiterste middel om de integriteit van een betrokken (rechts)persoon te controleren. Het betekent een zware inbreuk op de privacy en er dient voldaan te zijn aan de eisen van subsidiariteit en proportionaliteit. Het bevoegde gezag zal, zoals hierboven ook is uitgewerkt eerst gebruik dienen te maken van minder ingrijpende maatregelen. Tevens is een aanvraag van een Bibob-advies slechts gerechtvaardigd indien het gaat om een voldoende verdenking of een besluit dat vatbaar is voor misbruik met redelijke financiële of maatschappelijke belangen.

Ook indien het Openbaar Ministerie de tip geeft advies te vragen over de verlening of intrekking van de vergunning aan het landelijk Bureau Bibob (artikel 26), zal het bevoegd gezag dit advies ook daadwerkelijk vragen.

Het aanvragen van een advies bij het Bureau Bibob is geen beschikking in de zin van de Algemene wet bestuursrecht. Hiertegen kan derhalve geen bezwaar of beroep worden ingesteld. Wel is het de aanvrager van een vergunning te allen tijde toegestaan de aanvraag in te trekken.

Het onderzoek door het landelijk Bureau Bibob

Het landelijk Bureau Bibob zal, als er een advies is gevraagd, een nader onderzoek instellen en een advies uitbrengen over de mate van gevaar, als bedoeld in artikel 3 van de wet. Het landelijk Bureau valt onder het Ministerie van Justitie en heeft inzage in een aantal openbare en gesloten bronnen (bijvoorbeeld bij de belastingdienst, politie, justitie, IND, EZ, GBA, LISV, etc.) en kan hierdoor een meer diepgaand onderzoek doen dan de gemeente.

Welke personen en bedrijven worden in het onderzoek betrokken

Uiteraard wordt de betrokkene, in dit geval de aanvrager van de vergunning, zelf onderzocht. Daarnaast wordt onderzocht of deze misschien een relatie heeft tot strafbare feiten als bedoeld in de Wet Bibob. In artikel 3 van de Wet Bibob is bepaald dat betrokkene in relatie staat tot strafbare feiten indien

• 1.

  hij deze strafbare feiten zelf heeft begaan,

• 2.

  hij direct of indirect leiding geeft dan wel heeft gegeven aan, zeggenschap heeft dan wel heeft gehad over of vermogen verschaft dan wel heeft verschaft aan een rechtspersoon in de zin van artikel 51 Wetboek van Strafrecht die deze feiten heeft begaan, of

• 3.

  een ander deze strafbare feiten heeft gepleegd en deze persoon direct of indirect leiding geeft dan wel heeft gegeven aan, zeggenschap heeft dan wel heeft gehad over, vermogen verschaft dan wel heeft verschaft aan betrokkene, of in een zakelijk samenwerkingsverband tot hem staat.

Ook andere personen kunnen derhalve worden betrokken bij het onderzoek.

Procedure

De gemeente doet het verzoek tot een adviesaanvraag bij het landelijk Bureau Bibob. Als er een Bibob-advies wordt aangevraagd, wordt de aanvrager / houder van de vergunning hierover geïnformeerd door de gemeente. Het landelijk Bureau Bibob neemt geen direct contact op met de aanvrager van de vergunning of de andere bij het onderzoek betrokken personen of bedrijven. Eventuele aanvullende vragen van het landelijk Bureau Bibob zullen via de gemeente aan betrokkenen worden gesteld. Het Bureau Bibob moet in beginsel binnen 4 weken advies uitbrengen. Deze termijn kan met vier weken worden verlengd. Het Bureau Bibob stelt de gemeente hiervan in kennis. De gemeente stelt vervolgens de aanvrager in kennis. De beslistermijn voor de gemeente om te beslissen op de vergunningaanvraag wordt opgeschort gedurende de adviestermijn van het landelijk Bureau.

De gemeente zal, indien er het voornemen bestaat een negatieve beslissing te nemen op grond van een Bibob-advies, de betrokkene in de gelegenheid stellen zijn zienswijze naar voren te brengen, betrokkene kan dan het Bibob-advies inzien. Derden die genoemd zijn in de beslissing worden aangemerkt als belanghebbenden en moeten, indien te verwachten is dat zij tegen de beslissing bedenkingen zullen hebben, in de gelegenheid worden gesteld om hun zienswijze naar voren te brengen. Derden hebben overigens niet het recht om het advies in zijn geheel te zien.

Tegen de uiteindelijke beslissing van de gemeente waarin een Bibob-advies is verwerkt kan bezwaar en beroep worden aangetekend. Tegen de beslissing van de gemeente om een Bibob-advies aan te vragen is geen bezwaar of beroep mogelijk.

Geheimhoudingsplicht

Het advies van het Bureau zal worden gebruikt ter onderbouwing van de uiteindelijke beslissing omtrent de verlening dan wel intrekking van de vergunning. Het advies dient geheim te worden gehouden en slechts gegevens die noodzakelijk zijn ter motivering van de gevraagde vergunning zullen worden bekendgemaakt aan betrokkene en worden opgenomen in de beslissing op de vergunningaanvraag. Indien betrokkene gebruik wenst te maken van zijn recht een zienswijze in te dienen, heeft hij recht op inzage van het gehele advies. Gegevens over derden, die noodzakelijk zijn ter motivering van het besluit, zullen ook aan deze derden ter kennis worden gebracht.

Indien een zekere mate van gevaar door het landelijk Bureau wordt aangegeven, maar dit niet als ernstig wordt gekwalificeerd, of indien dit uit het onderzoek van de gemeente zelf komt, kunnen extra voorwaarden aan de vergunning worden gesteld.

Drie soorten adviezen

Het Bureau kan 3 soorten adviezen afgeven:

• -

  Er is geen sprake van een ernstige mate van gevaar als bedoeld in artikel 3 van de Wet Bibob,

• -

  Er is sprake van een ernstige mate van gevaar,

• -

  Een mindere mate van gevaar.

In het eerste geval kan de vergunning niet geweigerd worden op grond van de Wet Bibob. In het tweede geval dient de gemeente af te wegen of in dit concrete geval inderdaad de vergunning geweigerd zal worden op grond van de Wet Bibob. Er kunnen omstandigheden aanwezig zijn dat de gemeente, ondanks het advies doet besluiten de vergunning te verlenen. Net zoals in het laatste geval kunnen er extra voorwaarden verbonden worden aan de vergunning, zoals het periodiek overleggen van de boekhouding om beter te kunnen controleren of er inderdaad geen sprake is van een situatie bedoeld in artikel 3 van de wet.

Deze beleidslijn is vastgesteld in de vergadering van het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Abcoude d.d. 22 juni 2004.

de secretaris, de burgemeester,