Deelsubsidieverordening peuterspeelzalen 2005

Ondertekening

Toelichting op de Deelsubsidieverordening peuterspeelzalen 2005.

Inleiding.

De gemeenteraad stelde in zijn vergadering van 8 oktober 2003 de beleidsnotitie “Peuter- en kinderopvang 2003” vast. Een onderdeel van deze beleidsnotitie betreft het beleidsvoorstel om voor de subsidiering van de peuterspeelzalen een toetsingskader te ontwikkelen. Dit werd nodig gevonden omdat de toekenning van middelen voor peuterspeelzalen tot dan toe niet was terug te voeren op specifiek geformuleerd beleid. Het toetsingskader is inmiddels ontwikkeld en is uitgewerkt in de voorliggende Deelsubsidieverordening peuterspeelzalen 2005.

Bij de opstelling van de verordening is aansluiting gezocht bij de al bestaande deelsubsidieverordeningen.

Er is naar gestreefd om de uitvoering van de verordening voor zowel de kring van gerechtigden als voor de gemeente zo eenvoudig mogelijk te houden. In de praktijk zal moeten blijken of dit gelukt is. De bepalingen zijn alle dienstig aan het bereiken van de gemeentelijke doelen. Deze doelen zijn opgenomen in artikel 6.

Toelichting per hoofdstuk.

In hoofdstuk 1 wordt vastgelegd waar de verordening betrekking op heeft, wat onder peuterspeelzalen wordt verstaan en wie recht kunnen hebben op een subsidie.

Hoofdstuk 2 legt een koppeling met de Algemene Subsidieverordening Den Helder 2003.

Hoofdstuk 3 bevat inhoudelijk de belangrijkste bepalingen. Hier staan de voorwaarden geformuleerd waaraan moet worden voldaan om subsidie te kunnen krijgen. Indien aan deze voorwaarden wordt voldaan dan gaat de slagboom open om toegang te geven tot hoofdstuk 4. Hierin staan de componenten op basis waarvan de hoogte van de subsidie wordt bepaald. Deze componenten vormen een stelsel van aanbodfinanciering. Steeds vaker stapt de overheid echter over naar een stelsel van vraagfinanciering (de Wet kinderopvang is daarvan een voorbeeld). Dit houdt in dat de ouder/verzorger rechtstreeks een bijdrage ontvangt in de kosten die de aanbieder in rekening brengt. Het nadeel van volledige vraagfinanciering is de volledige afhankelijkheid van de exploitant van de ouders/verzorgers. De exploitatie van peuterspeelzalen is te kwetsbaar om die geheel bloot te stellen aan marktwerking. Daarom is in hoofdstuk 4 een combinatie gemaakt. Dit maakt de subsidieregeling robuuster en de uitkomst van de subsidieberekening evenwichtiger. Hoofdstuk 4 bevat ten slotte twee bonusregelingen waarmee gewenste ontwikkelingen kunnen worden gestimuleerd.

De inhoud van de overige hoofdstukken komt voor zover nodig bij de artikelsgewijze toelichting ter sprake.

Toelichting per artikel.

Artikel 1.

Subsidie is alleen beschikbaar voorzover het de kosten betreft van in exploitatie zijnde peuterspeelzalen die voldoen aan de Verordening kwaliteit peuterspeelzalen 2005 en waarvoor een vergunning is verstrekt.

Artikel 2.

Hierin wordt de peuterspeelzaal omschreven: een accommodatie waarin een op ontmoeting, spel en ontwikkeling gericht programma wordt aangeboden aan kinderen van 2 tot 4 jaar. De ‘algemeen aanvaarde normen’ verwijzen naar de Verordening kwaliteit peuterspeelzalen 2005 waarin de vergunningvoorwaarden worden genoemd. Ook de in de Wet kinderopvang neergelegde kwaliteitsnormen zijn hier kaderstellend.

Artikel 3.

De kring van subsidiegerechtigden is beperkt. Op dit moment (2004) zijn er vijf exploitanten van tien vergunninghoudende peuterspeelzalen. Er zijn daarnaast nog vier exploitanten van evenveel niet-vergunninghoudende crèches. Deze vier kunnen worden beschouwd als potentieel subsidiegerechtigd. Ook is de verwachting gerechtvaardigd dat in de (nabije) toekomst de organisaties/besturen van het basisonderwijs als exploitant van peuterspeelzalen zullen willen optreden.

Artikel 5.

De subsidieverordening heeft geen “open einde”-karakter. Toch wordt via dit artikel een subsidieplafond aangebracht omdat voorzienbaar is dat het beschikbare budget in enig jaar ontoereikend zal kunnen zijn. Ook wordt vermeld hoe het college zal handelen indien het plafond wordt bereikt (evenredige vermindering).

Artikel 6.

Dit is inhoudelijk het belangrijkste artikel uit de verordening. In dit artikel worden de (maatschappelijke) doelen genoemd waaraan de subsidievragende exploitant een bijdrage moet leveren om voor subsidieverlening in aanmerking te kunnen komen. De exploitant maakt aannemelijk dat hij aan de doelen een bijdrage levert door te voldoen aan de kwantitatieve normen die zijn neergelegd in artikel 8 en door uitvoering te geven aan artikel 12.

Artikel 7.

Het nut van subsidiering van nieuwe peuterspeelzalen eindigt op het moment dat de gemeente een dekkend aanbod van peuterspeelzaalvoorzieningen heeft. De beschikbaarheid en de bereikbaarheid (wijkvoorziening) moeten voldoende zijn maar meer dan voldoende is niet nodig. Om die reden is in dit artikel het maximum aantal per wijk te subsidiëren zalen genoemd. De aantallen zijn afgeleid van de aantallen kinderen in de leeftijd van 2 – 4 jaar. Wijzigingen in die aantallen voltrekken zich langzaam. Een herijking per vier jaar is voldoende om significante demografische ontwikkelingen tijdig te volgen.

Artikel 8.

Onder letter a wordt een minimum omvang van de voorziening verlangd. Elke groep komt normaliter 2 dagdelen naar de peuterspeelzaal, vandaar 3 groepen op 6 dagdelen. Er is tevens voorwaardelijk een ondergrens gesteld aan het aantal peuters per groep en aan het gemiddelde aantal ingeschreven peuters.

In letter b is vastgelegd dat elke peuter ten minste twee keer per week het programma volgt.

Letter c verwijst naar artikel 7 lid 2.

Letter d geeft een grens aan het te verlenen subsidie, namelijk 50 % van de exploitatiebegroting. Anders geschreven: maximaal de helft van de exploitatie-uitgaven kan worden gedekt uit subsidie zoals die wordt vastgesteld op grond van de artikelen 9 en 12.

In lid 2 wordt voorzien in de toekenning van een wegingsfactor 2 aan kinderen die als risicokind gedurende 3 dagdelen of meer meedoen aan een programma voor- en vroegschoolse educatie of kinderen die op advies van het consultatiebureau 3 dagdelen of meer naar de peuterspeelzaal gaan. Een speelzaal met twee groepen en met daarin een aantal van deze kinderen zou in de situatie kunnen komen dat de ondergrens van 30 kinderen niet gehaald kan worden. Vandaar het dubbel tellen.

Artikel 9.

Als aan de voorwaarden uit de vorige artikelen is voldaan, dan is de weg vrij voor de berekening van het te verlenen subsidie. Er is gekozen voor een mix van componenten waardoor er een evenwichtige subsidiering van de exploitatielasten ontstaat.

Indien de exploitant ook het Plusprogramma aanbiedt, dan is het verlies aan inkomsten uit ouderbijdragen te beschouwen als meerkosten die voor rekening komen van het budget uit het Meerkansenbeleid 2003 – 2006 en opvolgende beleidsplannen.

Het college stelt jaarlijks de bedragen X, Y en Z vast.

Artikelen 10 en 11.

Er is een bonus beschikbaar voor de exploitant die besluit om een of meer groepen een VvE-programma aan te bieden. De structurele meerkosten van dit VvE-programma worden betaald uit het budget dat beschikbaar is voor het Meerkansenbeleid 2003 – 2006 en opvolgende beleidsplannen. De bonus is bedoeld als extra stimulans.

Hetzelfde geldt voor de exploitant die een peuterspeelzaal start in een wijk waarin nog onvoldoende peuterspeelzalen gevestigd zijn. Hij ontvangt een bonus waarmee de waardering voor het initiatief wordt uitgedrukt.

Beide bonussen zijn gerangschikt onder de formele aanduiding ‘waarderingssubsidie’ uit de Algemene Subsidieverordening Den Helder 2003. Dit betekent dat ze eenmalig zijn en dat ze geen invloed hebben op het exploitatietekort van de exploitant.

Het college stelt de hoogte van de bonussen jaarlijks vast. Bij de inwerkingtreding van deze verordening zijn deze bedragen € 5.000,-.

Artikel 12.

De vorige artikelen bevatten componenten die tot het stelsel van aanbodfinanciering behoren. In dit artikel wordt inhoud gegeven aan de vraagfinanciering. De ouders of verzorgers komen in aanmerking voor een tegemoetkoming in de kosten van de peuterspeelzaal. De tegemoetkoming wordt verstrekt in de vorm van een korting op het factuurbedrag.

Via een inkomenstabel stelt de exploitant vast welk percentage van de kostprijs de ouders als tegemoetkoming kunnen ontvangen. De exploitant ontvangt de verleende kortingen in de vorm van subsidie van de gemeente terug.

Ondanks de eenduidigheid van de regeling kan het voorkomen dat de ouder/verzorger het niet eens is met de door de exploitant op de factuur vermelde tegemoetkoming. In die gevallen moet er een mogelijkheid zijn bezwaar (bij de gemeente) in te dienen.

De tabel gaat uit van het belastbare gezinsinkomen en is gematigd progressief. Bij de inwerkingtreding van deze verordening is de tabel als volgt:

Artikel 13.

De subsidievaststelling is geregeld in de Algemene Subsidieverordening Den Helder 2003. In dit artikel is vastgelegd dat de subsidieontvanger extra gegevens levert op grond waarvan de in artikel 9 en 12 onderscheiden subsidiecomponenten kunnen worden vastgesteld.

Artikel 14.

Deze verordening maakt een einde aan de situatie dat slechts enkele vergunninghoudende exploitanten een subsidie vragen en ontvangen en anderen niet. Het is verwachtbaar dat onder de werking van deze verordening ook anderen een beroep op subsidieverlening zullen doen. Het beschikbare budget voor deze taak wordt echter op voorhand niet groter. Dit betekent dat er pondspondsgewijze verdeeld zal moeten worden.

Via dit artikel 14 wordt de positie van de exploitanten die op historische gronden subsidie ontvangen gerespecteerd en beschermd gedurende het eerste kalenderjaar dat de verordening geldig is. Een volledig kalenderjaar komt overeen met de “redelijke” termijn, zoals wordt bedoeld in artikel 4:51 van de Algemene wet bestuursrecht.

Artikel 4:51

• 1.

  Indien aan een subsidieontvanger voor drie of meer achtereenvolgende jaren subsidie is verstrekt voor dezelfde of in hoofdzaak dezelfde voortdurende activiteiten, geschiedt gehele of gedeeltelijke weigering van de subsidie voor een daarop aansluitend tijdvak op de grond, dat veranderde omstandigheden of gewijzigde inzichten zich tegen voortzetting of ongewijzigde voortzetting van de subsidie verzetten, slechts met inachtneming van een redelijke termijn.

• 2.

  Voor zover aan het einde van het tijdvak waarvoor subsidie is verleend sinds de bekendmaking van het voornemen tot weigering voor een daarop aansluitend tijdvak nog geen redelijke termijn is verstreken, wordt de subsidie

  voor het resterende deel van die termijn verleend, zo nodig in afwijking van artikel 4:25, tweede lid.)

De nieuwkomers ontvangen in het eerste jaar geen subsidie. Pondspondsgewijze verdeling is niet aan de orde.

In het tweede jaar ontvangen de nieuwkomers 50 % van het te verlenen subsidie. Ook in dit tweede jaar wordt de positie van de ‘oude’ exploitanten gerespecteerd en beschermd. Echter, omdat ook de eventuele nieuwkomers een subsidie ontvangen zal er, indien het beschikbare budget niet toeneemt, met toepassing van artikel 5 over alle te verlenen subsidies een evenredige vermindering moeten plaatsvinden.

In het derde jaar bestaat er geen onderscheid meer tussen ‘oude’ en ‘nieuwe’ vergunninghoudende exploitanten.

Artikel 15.

In de Algemene wet bestuursrecht is vastgelegd dat wettelijke voorschriften over subsidieverlening, zoals deze verordening, een evaluatieplicht moeten opnemen. De gekozen frequentie (eens per 4 jaar) en de wijze van bekendmaking zijn gebruikelijk.

Artikel 16.

De beoogde invoeringsdatum van 1 januari 2005 is haalbaar mits gebruik wordt gemaakt van artikel 25 van de Tijdelijke referendumwet. Hierdoor is de termijn van zes weken tussen het raadsbesluit en de datum van inwerkingtreding niet van toepassing.

Artikel 12 kan, vanwege het in artikel 14 vastgelegde overgangsrecht jegens bestaande subsidierelaties, niet eerder dan in 2006 van kracht worden.