Integrale Verordening Jeugdhulp en Wmo gemeente Houten

Ondertekening

Toelichting

Toelichting hoofdstuk 1 Algemene bepalingen

Algemeen

Als uitwerking van de Jeugdwet en Wmo zijn door de gemeente Houten de Verordening Jeugd Houten, de Verordening Maatschappelijke ondersteuning Houten en de bijbehorende regelingen vastgesteld. De beide Verordeningen zijn een goede vertaling van de beide wetten, toch is bij de gemeenteraad de wens ontstaan om een geïntegreerde Verordening vast te stellen die beter aansluit bij de uitvoeringspraktijk.

Binnen de gemeente Houten wordt het integraal werken als belangrijk instrument gezien, om de inwoners van de meest passende ondersteuning te kunnen voorzien. Vandaar dat er gekozen is voor een Verordening dat de domeinen Jeugd en Wmo met elkaar verbindt. De bedoeling is vanuit het perspectief van klantvriendelijkheid in samenspraak met de inwoner, die een voorziening aanvraagt, op een toegankelijke manier tot overeenstemming te kunnen komen zonder dat de wettelijke vereisten en waarborgen die wetgever in de Jeugdwet en de Wmo heeft vastgelegd uit het oog worden verloren.

De flexibiliteit van de onderhavige Verordening komt tot uiting in de bevoegdheid die de raad aan het college overdraagt om de aanvraagprocedure voor voorzieningen en andere specifieke bepalingen bij nadere regeling te regelen.

De wetgever hanteert verschillende exclusieve begrippen in de Jeugdwet en de Wmo. In de uitvoeringspraktijk wordt juist vaak met dezelfde begrippen voor voorzieningen jeugd en Wmo gewerkt. Daarom is ervoor gekozen om ook zoveel mogelijk eenduidige begrippen te hanteren in de Verordening en tegelijkertijd wordt in de definitiebepaling van de Verordening aan het originele begrippenkader van de wetgever gerefereerd.

De wetgever heeft in de Jeugdwet en de Wmo soortgelijke bepalingen qua inhoud en structuur opgenomen over persoonsgebonden budget, kwaliteitseisen van de dienstverlening, klachtrecht en medezeggenschap. De integraliteit komt verder tot uitdrukking door de opbouw van de Verordening en de geïntegreerde bepalingen die betrekking hebben op zowel jeugdhulp als Wmo, voor zo ver dat gelet op de aard van de bepaling mogelijk is. Daar waar de onderwerpen over jeugdhulp en Wmo verschillen wordt dit nadrukkelijk apart geregeld en wordt dit hieronder voor zover van toepassing nader toegelicht.

De regels in deze Verordening vullen de wettelijke regels aan vanuit de Jeugdwet en Wmo aan. Het zijn regels die de gemeenteraad heeft vastgesteld op hoofdlijnen. Soms zijn er nog extra regels nodig waarin bepaalde zaken worden uitgewerkt. Als daar sprake van is, wordt dat in deze Verordening aangegeven.De hoofdstuk indeling is als volgt:

Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen

Hoofdstuk 2 Toegang en procedure

Hoofdstuk 3 Voorzieningen - algemeen en maatwerk

Hoofdstuk 4 Pgb als maatwerkvoorziening

Hoofdstuk 5 Financiële tegemoetkomingen

Hoofdstuk 6 Kwaliteit

Hoofdstuk 7 Klachten en inspraak

Hoofdstuk 8 Toezicht en handhaving maatwerkvoorzieningen

Hoofdstuk 9 Overige en slotbepalingen

Artikel 1.1 Leidende principes

Dit artikel is de inhoudelijke link tussen de verordening en het beleidskader Sociale Koers 2020-2023. In het beleidskader staan de uitgangspunten, de ‘leidende principes’ die de gemeente binnen het sociaal domein belangrijk vindt. Door deze uitgangspunten binnen de verordening te verankeren, legt de gemeente de intentie vast om bij al haar handelen op grond van deze verordening zoveel mogelijk binnen de geest van deze uitganspunten te werken.

Artikel 1.2 Begripsbepalingen

Onder a - aanvraag

Het begrip aanvraag wordt vooral gehanteerd binnen de Jeugdwet, waar binnen de Wmo van melding wordt gesproken. In hoofdstuk 2 van de Verordening wordt dit in artikel 2.2 nader uitgewerkt.

Onder b - algemeen gebruikelijke voorziening

Een algemeen gebruikelijke voorziening is een voorziening die niet bij wet, waaronder de Wmo 2015, voorhanden is en in redelijkheid een oplossing kan bieden voor de ondersteuningsbehoefte van de inwoner. Uit jurisprudentie is af te leiden dat het voorzieningen zijn die, gelet op de omstandigheden van de inwoner, aannemelijk is te achten dat deze daarover, ook als hij of zij geen beperkingen had, zou (hebben kunnen) beschikken. Bij die beoordeling kunnen de volgende criteria een rol spelen:

-Is de voorziening gewoon te koop?

-Is de prijs van de voorziening vergelijkbaar met soortgelijke producten die algemeen gebruikelijk worden geacht?

-Is de voorziening specifiek voor personen met een beperking ontworpen?

De gemeente moet steeds onderzoeken of een voorziening ook algemeen gebruikelijk is voor de inwoner.

In de jurisprudentie van de CRvB is in 2016 bepaald dat huishoudelijke hulp niet kan worden gezien als algemeen gebruikelijk, nu per geval maatwerk moet geleverd.

Onder c - algemene voorziening

Enerzijds wordt hiermee bedoeld het in art 1.1.1. Wmo neergelegde aanbod van diensten en activiteiten dat, zonder voorafgaand onderzoek naar de behoeften, persoonskenmerken en mogelijkheden van de gebruikers, toegankelijk is en dat is gericht op maatschappelijke ondersteuning. De gemeente is vrij in de beleidskeuze welke algemene voorzieningen zij treft. In dat verband is het niet wenselijk dat er een opsomming wordt gegeven. Wel worden in de beleidsregels voorbeelden gegeven van aanwezige algemene voorzieningen in de gemeente. Anderzijds wordt hiermee bedoeld de overige voorzieningen althans de vrij toegankelijke voorzieningen zoals omschreven in de MvT bij art 2.9 eerste lid van de Jeugdwet.

Onder d - andere voorziening

Een andere voorziening is ondersteuning waar op grond van een andere (wettelijke) regeling dan bedoeld in de Wmo of de Jeugdwet aanspraak op kan worden gemaakt/bestaat. Het college mag een maatwerkvoorziening Wmo/Jeugdhulp weigeren als aanspraak bestaat op een andere voorziening. Volgens de Wmo, omdat een inwoner de ondersteuningsvraag op eigen kracht kan oplossen door gebruik te maken van de andere voorziening. Volgens de Jeugdwet, omdat een andere voorziening voorliggend is. Voorbeelden van andere voorzieningen zijn: Ondersteuning vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz), de Zorgverzekeringswet (Zvw), de Participatiewet, het Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen (UWV), onderwijswetgeving of een lokale regeling, zoals Regionale huisvestingsVerordening.

Onder e - cliëntondersteuning

Doel van cliëntondersteuning is om bij te dragen aan het versterken van de zelfredzaamheid en participatie en het verkrijgen van een zo integraal mogelijke dienstverlening op het gebied van maatschappelijke ondersteuning, preventieve zorg, zorg, jeugdhulp, onderwijs, welzijn, wonen, werk en inkomen.

Onder f - eigen bijdrage

De eigen bijdrage vanuit de Wmo wordt geïnd door het CAK.

Onder g – eigen kracht

De inzet van sociale netwerken bij het aanspreken van de eigen kracht is een rode draad in de geschiedenis van de jeugdhulp en bij maatschappelijke ondersteuning. Achterliggende gedachte is dat door de inzet van eigen kracht en het benutten van het sociale netwerk inwoners minder afhankelijk worden van hulp en dat de effecten van hulp duurzamer zijn. Het informele sociale netwerk van een gezin blijft functioneren, waar ondersteuning van professionals ophoudt.

Onder h – gecertificeerde instelling

Instellingen kunnen alleen een certificaat ontvangen als zij aan bepaalde kwaliteitseisen voldoen die zijn uitgewerkt in een zogenaamd normenkader. Dit betekent dat de gecertificeerde instelling moet voldoen aan de in de wet omschreven kwaliteitseisen en aan de normen die bij de uitvoering van kinderbeschermingsmaatregelen en de uitvoering van de jeugdreclassering worden gehanteerd, zoals branchecodes, methodes of bepaalde programma’s.

Onder i - gemeente

Hiervoor kan ook het college van burgemeester en wethouders worden gelezen. Als het gaat om de uitvoering van taken vanuit jeugdhulp en de Wmo is daarvoor de stichting Sociaal Team Houten gemandateerd.

Onder j - gesprek

De definitie van gesprek is nodig omdat dit begrip niet is gedefinieerd in de wet en het gebruik hier afwijkt van het normale spraakgebruik. Het kan in de praktijk ook om meerdere gesprekken gaan.

Onder k - huiselijke kring

Het begrip huiselijke kring wordt nogal strikt opgevat: het gaat hierbij echt alleen om familie en huisvrienden of een daaraan gelijk te stellen kring.

Onder l - hulpvraag

De hulpvraag is de behoefte aan maatschappelijke ondersteuning als bedoeld in artikel 2.1.4 lid 1 van de Wmo. Als iemand die behoefte heeft aan maatschappelijke ondersteuning zich tot het college wendt, is het van belang dat allereerst wordt onderzocht wat de hulpvraag van betrokkene is. Wanneer de inwoner zich voor het eerst meldt, is in veel gevallen niet op voorhand duidelijk of en in welke vorm het college in actie moet komen. Een zorgvuldig onderzoek als bedoeld in artikel 2.3.2 lid 4 van de Wmo is noodzakelijk.

De definitie van een hulpvraag door ouders of jeugdigen valt te herleiden uit artikel 2.3 van Jeugdwet. Jeugdhulp moet gericht zijn op het verminderen, stabiliseren, behandelen en opheffen van of omgaan met de gevolgen van psychische problemen en stoornissen, psychosociale problemen, gedragsproblemen of verstandelijke beperking van de jeugdige, of opvoedingsproblemen van ouders. Jeugdhulp dient gericht te zijn op het bevorderen van deelname aan het maatschappelijk verkeer en van het zelfstandig functioneren van jeugdigen met een beperking, een chronisch psychisch probleem of een psychosociaal probleem en gericht zijn op het opheffen van een tekort aan zelfredzaamheid bij jeugdigen met een somatische of psychiatrische aandoening of beperking, of een verstandelijke, lichamelijke of zintuigelijke handicap.

Onder m - inwoner

Omwille van de toegankelijkheid en duidelijkheid van deze Verordening is het begrip inwoner in deze Verordening geïntroduceerd. Een inwoner kan:

- een cliënt als bedoeld in Wmo zijn:

De cliënt (inwoner) kan als hij ingezetene is van de gemeente Houten in aanmerking komen voor een maatwerkvoorziening Wmo gericht op zelfredzaamheid en participatie (artikel 1.2.1 Wmo). Om voor een maatwerkvoorziening gericht op beschermd wonen en opvang in aanmerking te komen moet de cliënt in ieder geval ingezetene van Nederland zijn, maar niet persé van de gemeente. Uit de Memorie van Toelichting volgt dat een ingezetene zich, voor een maatwerkvoorziening, moet wenden tot het college van de gemeente waar hij woont. De term 'wonen' is niet verder uitgelegd. Uit de jurisprudentie volgt dat het gaat om de feitelijke verblijfplaats, waarbij een inschrijving in het Brp belangrijk is maar niet doorslaggevend.

- of ouders of jeugdige als bedoeld in de Jeugdwet zijn:

Het betreft onder meer definities van centrale begrippen als ‘jeugdhulp’, ‘jeugdige’ en ‘ouder’. In de Verordening gebruiken we de begrippen jeugdige en ouder overeenkomstig de Jeugdwet. Indien mogelijk aangeduid algemeen als ‘jeugdigen en ouders’ en specifiek veelal als ‘de jeugdige of zijn ouders’. Gebruik van ‘of’ impliceert ook de betekenis ‘en’. Met de aanduiding ‘de jeugdige of zijn ouders’ bedoelen we dus: de jeugdige (van bijvoorbeeld 16 jaar of ouder) zelfstandig, de jeugdige met een of beide ouders (in de definitie van artikel 1 van de wet: de gezaghebbend ouder, adoptiefouder, stiefouder of een ander die een jeugdige als behorend tot zijn gezin verzorgt en opvoedt, niet zijnde een pleegouder) (bij een jeugdige tussen de 12 en de 16 jaar), of de ouders namens de jeugdige (bij een jeugdige jonger dan 12 jaar).

Onder n – jeugdhulp

In de Jeugdwet staan de taken van gemeenten. De gemeenten moeten onder andere:

jeugdhulp van goede kwaliteit aanbieden;

een beleidsplan voor preventie, ondersteuning, hulp en zorg opstellen;

voorzieningen op het gebied van jeugdhulp (jeugdhulpplicht) treffen;

jeugdbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering organiseren;

maatregelen voor de aanpak van kindermishandeling nemen;

de samenwerking met andere sectoren zoals zorg, onderwijs, politie en justitie zoeken;

vertrouwenspersonen aanwijzen voor jongeren en (pleeg)ouders die te maken hebben met jeugdhulpverlening.

Onder o – verlengde jeugdhulp

Verlengde jeugdhulp is hulp aan jeugdigen tussen 18 en 23 jaar. Bijvoorbeeld als nog hulp nodig is en die hulp niet vanuit een andere wet kan worden geleverd. Of omdat de behandeling nog doorloopt. Vanuit de Jeugdwet gelden hiervoor gelden bepaalde voorwaarden. Wordt hieraan voldaan, dan kan de gemeente besluiten de jeugdhulp toe te kennen aan een ‘jeugdige’ tussen de 18 en 23 jaar. Dit heet verlengde jeugdhulp.

Onder p - maatwerkvoorziening

In de Wmo 2015 heeft de wetgever de term maatwerkvoorziening gedefinieerd. In de Jeugdwet heeft de wetgever het begrip individuele voorziening geïntroduceerd als jeugdhulpvoorziening die specifiek aan individuele gevallen toegekend kunnen worden, anders dan algemeen vrij toegankelijke voorzieningen.

Ook hier is ervoor gekozen om in deze Verordening één begrip te hanteren voor specifieke voorzieningen. Met maatwerkvoorzieningen worden dan ook maatwerkvoorzieningen zoals bedoeld in de Wmo dan wel individuele voorziening op grond van de Jeugdwet bedoeld. Opgemerkt wordt dat de juridische lading van het begrip maatwerkvoorziening anders is dan die van een individuele voorziening, althans gelet op de bedoeling van de wetgever. Toch is omwille van de eenvoud en duidelijkheid gekozen om ten aanzien van jeugdhulpvoorziening aansluiting te zoeken bij het begrip maatwerkvoorziening. Het motief daarvoor is dat geredeneerd wordt vanuit de beleving van de inwoner.

Onder q - melding

Dit begrip is expliciet opgenomen vanwege het onderscheid dat wordt gemaakt tussen melding binnen de Wmo enerzijds, en het begrip aanvraag binnen de Jeugdwet. In hoofdstuk 2 van de Verordening wordt dit in artikel 2.2 nader uitgewerkt.

Onder r - onderzoek

Binnen de Jeugdwet is sprake van een onderzoeksverplichting, in de Wmo wordt in artikel 2.3.2 een toelichting gegeven op alle wettelijke bepalingen die gelden voor het onderzoek.

Onder s - ouder

Hierbij geldt een onderscheid tussen biologisch en juridisch ouderschap. Een juridische ouder heeft niet altijd automatisch het gezag over een kind. Omgekeerd is een persoon die het gezag heeft over het kind niet altijd de juridische ouder.

Onder t - persoonlijk plan

Het persoonlijk plan omschrijft de ondersteuning die de inwoner nodig heeft om deel te kunnen nemen aan de samenleving en zo zelfstandig mogelijk te zijn.

Onder u - plan van aanpak

Binnen de Jeugdwet wordt hiermee ook het plan bedoeld betreffende de uitvoering van een kinderbeschermingsmaatregel of jeugdreclassering, in deze Verordening wordt een ruimere definitie gehanteerd.

Onder v - pgb

De definitie van ‘pgb’ is opgenomen omdat de afkorting pgb in het spraakgebruik inmiddels meer is ingeburgerd dan voluit ‘persoonsgebonden budget’.

Onder w - sociaal netwerk

Onder sociaal netwerk wordt verstaan de huiselijke kring (familielid, huisgenoot, de echtgenoot of voormalig echtgenoot of een mantelzorger) en alle andere personen met wie een sociale relatie wordt onderhouden.

Onder x - Wmo

Omwille van de leesbaarheid wordt in de Verordening de term Wmo gebruikt, daarmee wordt de Wmo 2015 bedoeld.

Onder y - zorgaanbieder

Onderscheid kan gemaakt worden in formele/ professionele en informele zorgaanbieders, en in instellingen en solistisch werkenden/ zelfstandig ondernemers.

Onder z - zorg- en budgetplan

Dit plan waarvoor een format van de gemeente beschikbaar is, gaat over de inzet van een pgb.

Toelichting hoofdstuk 2 Toegang en procedure

Artikel 2.1 Toegang

In dit artikel is beschreven hoe de toegang tot jeugdhulp en maatschappelijke ondersteuning is geregeld in Houten.

De gemeente is verantwoordelijk voor de uitvoering van de Jeugdwet en de Wmo. Dat betekent dat de noodzakelijke voorzieningen vanuit de Jeugdwet en de Wmo beschikbaar en toegankelijk moeten zijn.

In de praktijk verzorgt de gemeente niet zelf de uitvoering. Er zijn verschillende deskundige organisaties aangewezen die zorgen voor de toegang tot, en de uitvoering van taken en verantwoordelijkheden vanuit de Jeugdwet en de Wmo. Hierbij kan gedacht worden aan het Sociaal Loket en het Sociaal Team.

Voor jeugdhulp geldt dat niet alleen de gemeente een wettelijk verwijzer is. Ook huisartsen, jeugdartsen, medisch specialisten en gecertificeerde instellingen kunnen naar jeugdhulp verwijzen. Zonder aanvraag neemt de gemeente geen besluit. Het gevolg hiervan is dat de hulp die verleend wordt zonder dat de gemeente een besluit heeft kunnen nemen NIET wordt vergoed. De gemeente zorgt ervoor dat er met deze verwijzers goede samenwerkingsafspraken gemaakt worden. Verder worden zowel inwoners als aanbieders er op attent gemaakt dat hulp verleend voordat de gemeente daarvoor toestemming, in de vorm van een besluit, heeft gegeven NIET wordt vergoed. Als inwoners toch al starten met hulp, komen de kosten hiervoor voor eigen rekening. Voor beschermd wonen is een centrumgemeente verantwoordelijk. Voor gemeente Houten is Utrecht de aangewezen centrumgemeente.

Artikel 2.2 Melding of aanvraag

Eerste lid – hulpvraag door of namens inwoner

De melding van een hulpvraag kan door een inwoner gedaan worden, maar ook door de vertegenwoordiger van deze inwoner. Dit is bijvoorbeeld een wettelijk vertegenwoordiger, mantelzorger, familielid of iemand anders uit het sociale netwerk van de inwoner. Er is wel altijd toestemming nodig van de inwoner. De melding is vormvrij. Iemand kan een hulpvraag schriftelijk, digitaal, telefonisch of aan de balie melden. Een aanvraag jeugd moet schriftelijk of digitaal.

Voor aanvragen die vallen onder de Wmo geldt dat de procedure van de Wmo hiervoor gevolgd wordt. Dat wil zeggen dat een melding van de hulpvraag altijd voorafgaat aan een aanvraag. De Jeugdwet volgt de procedure in de Algemene wet bestuursrecht artikel 1.3, lid 3. Het gevolg hiervan is dat wanneer een vraag over de Jeugdwet bij de gemeente gemeld wordt, dit in sommige gevallen kan worden aangemerkt als een aanvraag. Volgens de Algemene wet bestuursrecht is een aanvraag ‘het verzoek van een belanghebbende om een besluit te nemen’. Dit betekent dan ook dat de beslistermijn van acht weken gehanteerd wordt vanaf het moment van aanvraag. Uit jurisprudentie volgt dat voor de toegangsprocedure van de Jeugdwet, niet mag worden afgeweken van de algemene wet bestuursrecht en dus ook niet gelijkgetrokken mag worden met de procedure uit de WMO(ECLI:NL:RBROT:2020:2333).

Tweede en derde lid - ontvangstbevestiging

Nadat een melding is gedaan, bevestigt de gemeente zo snel mogelijk schriftelijk of digitaal dat de melding ontvangen is. De registratie en bevestiging van de melding zijn belangrijk, omdat hiermee de onderzoekstermijn gaat lopen. Zoals beschreven in artikel 2.3.2 eerste lid van de Wmo, mag dit onderzoek zes weken duren.

In de ontvangstbevestiging geeft de gemeente ook aan wat de rechten en plichten zijn van de inwoner. Daarnaast wordt gewezen op de mogelijkheid om gebruik te maken van onafhankelijke cliëntondersteuning en de mogelijkheid voor het indienen van een persoonlijk plan of familiegroepsplan. In zo’n plan kan de inwoner alvast aan aantal zaken beschrijven, zoals de hulpvraag, persoonlijke situatie, waarvoor ondersteuning nodig is en wat de inwoner zelf kan oplossen.

Artikel 2.3 Spoedeisende gevallen

Eerste lid - voorzieningen

Soms is er sprake van een spoedeisende situatie waarin snel een (maatwerk)voorziening nodig is. Dan kan de gemeente een (maatwerk)voorziening inzetten, voordat het onderzoek naar de situatie is afgerond. Er wordt dan een passende, tijdelijke voorziening ingezet in afwachting van de uitkomst van het onderzoek.

Tweede lid – Jeugdhulp

In het geval van jeugdhulp kan de gemeente er zo nodig ook voor kiezen om een machtiging gesloten jeugdhulp aan te vragen, zoals bedoeld in hoofdstuk 6 van de Jeugdwet. In spoedeisende gevallen zoals bedoeld in artikel 2.3.3 van de Wmo kan de gemeente ervoor kiezen een tijdelijke maatwerkvoorziening in te zetten, in afwachting van de uitkomst van het onderzoek. Deze procedure kan ook gevolgd worden voor spoedeisende gevallen voor jeugdigen, waarin géén sprake is van het aanvragen van een rechterlijke machtiging.

Derde lid- onafhankelijkheid gedragswetenschapper

Dit lid is specifiek toegevoegd na een amendement uit de raad, op de raadsbehandeling dd 17-11-2020. De aanvulling bij het verzoek om machtiging voor gesloten jeugdhulp beoogt te waarborgen, dat een gedragswetenschapper die de jeugdige onderzoekt niet betrokken is bij de gang van zaken voorafgaand aan dit verzoek, c.q. geen relatie heeft met gemeente of Sociaal team.

Artikel 2.4 Onderzoek

Eerste lid - gesprek

Na de melding start het onderzoek. Het onderzoek mag zes weken beslaan. Om een goed beeld te krijgen van de inwoner, diens situatie en de hulpvraag, is een persoonlijk gesprek in de meeste gevallen wenselijk. De gemeente zorgt ervoor dat hiervoor een afspraak wordt ingepland, zo snel mogelijk nadat de hulpvraag gemeld is. Bij dit gesprek kan ook een vertegenwoordiger, mantelzorger, familielid, iemand anders uit het sociaal netwerk of een onafhankelijke cliëntondersteuner aanwezig zijn als de inwoner dat wenst. Soms zijn er meerdere gesprekken nodig om de situatie goed in kaart te brengen.

Tweede en derde lid – verzamelen gegevens

Vaak is er al veel informatie aanwezig die van belang is voor het onderzoek. Daarom kan de gemeente om deze informatie vragen. Het kan bijvoorbeeld gaan om informatie over de hupverleningsgeschiedenis en eerdere (diagnostische/ persoonlijkheids-) onderzoeken. Dit kan een beeld geven van de ontwikkeling van de situatie in het verleden, welke hulp er al is geweest en wat wel en niet goed heeft gewerkt. Zo kan worden voorkomen dat opnieuw hulp wordt ingezet, die in het verleden niet bleek te werken.

De inwoner kan altijd zelf een persoonlijk plan of familiegroepsplan opstellen. Als deze aanwezig is, wordt dit plan dan ook altijd betrokken bij het onderzoek.

Vierde lid – afzien van een gesprek

In sommige gevallen is een persoonlijk gesprek niet nodig. Dan kan, in samenspraak met de inwoner, worden afgezien van een gesprek.

Vijfde lid – identificatie

De gemeente vraagt aan het begin van het gesprek om identificatie van de inwoner. Als een inwoner al vaker een gesprek heeft gehad met dezelfde medewerker, kan de medewerker ervoor kiezen om af te zien van identificatie.

Zesde lid – richten van het onderzoek

Om een goed beeld te krijgen van de inwoner, diens persoonlijke situatie en de hulpvraag, is een uitgebreid en zorgvuldig onderzoek nodig. Hierin komt in elk geval aan de orde wat de behoeften, persoonskenmerken en voorkeuren van de inwoner zijn. Daarnaast wordt gevraagd naar het gewenste resultaat van eventuele hulp. Ook zal besproken worden welke mogelijke oplossingen kunnen worden geboden. Hierbij wordt eerst onderzocht of er oplossingen zijn in de eigen mogelijkheden, hulp uit het sociaal netwerk, hulp van een mantelzorger, algemeen gebruikelijke voorzieningen of algemene voorzieningen, vóór ondersteuning door middel van een maatwerkvoorziening wordt overwogen . Dit noemen we ook wel het afwegingskader. Deze wordt verder toegelicht in de beleidsregels.

Als er sprake is van mantelzorg, zal worden bekeken of er behoefte is aan maatregelen ter ondersteuning van de mantelzorger. Zo kan de ondersteuning worden ingezet als respijtzorg. Respijtzorg is de tijdelijke overname van ondersteuning met als doel de mantelzorger een adempauze te geven. Als een maatwerkvoorziening passend lijkt, dan wordt de mogelijkheid tot een pgb besproken. Ook wordt dan uitgelegd welke rechten, plichten en verantwoordelijkheden er bij een pgb komen kijken. Als een maatwerkvoorziening Wmo passend lijkt, dan wordt aan de inwoner uitleg gegeven over de eigen bijdrage die hiervoor gevraagd kan worden.

Zevende lid – onafhankelijk oordeel

In sommige gevallen is er extra expertise nodig om een goede inschatting te kunnen maken van de hulpvraag en de mogelijk benodigde hulp. De gemeente kan er dan voor kiezen om een deskundig advies van derden in te winnen. Dit advies moet altijd onafhankelijk zijn. Daarom wordt een dergelijk advies niet ingewonnen bij de organisatie die mogelijk ook de hulp zal gaan bieden.

Artikel 2.5 Verslag

Eerste en tweede lid – inhoud Plan van Aanpak

Het onderzoek zoals beschreven in artikel 2.4 mag zes weken beslaan. Soms is er enige tijd nodig voor het opvragen van de nodige informatie door de inwoner. De periode dat de gemeente in afwachting is van deze stukken, telt niet mee in de onderzoekstijd van zes weken. De onderzoekstijd gaat weer lopen zodra de nodig informatie is binnengekomen. Na afronding van het onderzoek ontvangt de inwoner een verslag met de uitkomsten van het onderzoek. Dit verslag wordt het Plan van Aanpak genoemd. In het Plan van Aanpak wordt het onderzoek beschreven en welke vorm van hulp de gemeente passend vindt, op basis van het onderzoek. Als de inwoner opmerkingen of aanvullingen wil doen, worden deze aan het Plan van Aanpak toegevoegd.

Derde lid – mogelijkheid aanvraag maatwerkvoorziening

Op het Plan van Aanpak wordt de mogelijkheid aangegeven een aanvraag voor een maatwerkvoorziening te doen. De inwoner kan op het Plan van Aanpak aangeven of hij wel of niet akkoord gaat met de hulp die door de gemeente wordt voorgesteld.

Vierde lid – andere mogelijkheden dan een maatwerkvoorziening

In het Plan van Aanpak kan de gemeente aanvullend een advies geven over welke andere voorzieningen, algemene of algemeen gebruikelijke voorzieningen een oplossing kunnen bieden voor de hulpvraag. Soms is dit een advies in plaats van een maatwerkvoorziening vanuit de Jeugdwet of de Wmo. Soms is dit advies aanvullend op een maatwerkvoorziening.

Artikel 2.6 Aanvraag maatwerkvoorziening

Eerste lid – wat valt onder een aanvraag

Als in het Plan van Aanpak een maatwerkvoorziening wordt voorgesteld als passende hulp, kan de inwoner aangeven of hij hiermee wel of niet akkoord gaat. Als de inwoner akkoord gaat met het voorstel, geldt een voor akkoord getekend Plan van Aanpak als aanvraag voor de betreffende maatwerkvoorziening. Het Plan van Aanpak kan per post of digitaal verstuurd worden aan de gemeente.

Tweede lid – aanvraag zonder Plan van Aanpak

Een inwoner kan ook, schriftelijk of digitaal, een aanvraag voor een maatwerkvoorziening indienen zonder dat er een Plan van Aanpak is gemaakt. De gemeente zal echter altijd onderzoek moeten doen naar de situatie. In dat geval zal er dan ook alsnog een onderzoek gestart worden, zoals beschreven in artikel 2.4.

Artikel 2.7 Beschikking maatwerkvoorziening

Eerste, tweede en derde lid – besluit en toelichting

Binnen tien werkdagen nadat een aanvraag is binnengekomen, zal de gemeente beslissen op de aanvraag. De datum waarop de aanvraag juist en volledig door het Sociaal Team is ontvangen, geldt als aanvraagdatum. Deze tien werkdagen gelden voor een aanvraag die is gedaan door middel van een ondertekend Plan van Aanpak. Als een inwoner een aanvraag doet voordat eerst onderzoek verricht is, geldt een totale beslistermijn van acht weken, zoals volgt uit de Algemene wet bestuursrecht artikel 3.1, derde lid (zie ook de toelichting bij artikel 2.2, eerste lid). De beslissing op de aanvraag wordt vastgelegd in een brief aan de inwoner. Dit wordt ook wel de beschikking genoemd. Als er een maatwerkvoorziening wordt toegekend, worden in de beschikking de kenmerken van de maatwerkvoorziening beschreven. Ook wordt aangegeven hoe een inwoner bezwaar kan maken tegen de beslissing van de gemeente.

Vierde lid – aanvullingen beschikking bij pgb

Als er een maatwerkvoorziening in pgb wordt toegekend, staan in de beschikking nog een aantal zaken beschreven die alleen maar gelden bij pgb’s.

Vijfde lid – eigen bijdrage

Een eventuele eigen bijdrage is alleen van toepassing voor maatwerkvoorzieningen op basis van de Wmo.

Toelichting hoofdstuk 3 Voorzieningen

In Hoofdstuk 3 wordt beschreven welke voorzieningen er beschikbaar zijn vanuit de Jeugdwet en Wmo. Ook worden hier de toekenningscriteria beschreven. Daarmee geeft de gemeente uitvoering aan artikel 2.9, onder a van de Jeugdwet en artikel 2.1.3, tweede lid, onder a van de Wmo.

Artikel 3.1 Voorzieningen Jeugdhulp en Wmo

Eerste en tweede lid – gebieden van algemene en maatwerkvoorzieningen Jeugd en Wmo

De gemeente is ervoor verantwoordelijk dat er voldoende toegankelijke voorzieningen zijn voor inwoners met een hulpvraag. Dit heeft niet alleen betrekking op maatwerkvoorzieningen van de Jeugdwet en Wmo. De gemeente is ook verantwoordelijk voor het inrichten van algemene voorzieningen vanuit de Jeugdwet en Wmo. Dit zijn laagdrempelige voorzieningen voor inwoners met een hulpvraag. Hiervoor is geen officiële verwijzing nodig. In het eerste een tweede lid wordt een opsomming gegeven van de gebieden waarvoor algemene én maatwerkvoorzieningen beschikbaar zijn. Op elk van deze gebieden, treft de gemeente de nodige voorzieningen om inwoners met een hulpvraag te ondersteunen.

Derde lid – algemene voorzieningen Jeugd en Wmo

In het derde lid wordt opgesomd welke algemene voorzieningen er beschikbaar zijn. Hier is te zien op welke manier invulling wordt gegeven aan de gebieden in het eerste en tweede lid.

Vierde en vijfde lid – maatwerkvoorzieningen Jeugd en Wmo

In het vierde en vijfde lid volgt een opsomming van welke maatwerkvoorzieningen er beschikbaar zijn vanuit de Jeugdwet en Wmo. Voor een maatwerkvoorziening is een verwijzing nodig. De toegang en procedure via de gemeente zijn beschreven in hoofdstuk 2 van deze Verordening. De maatwerkvoorzieningen worden regionaal ingekocht bij verschillende aanbieders. Welk type maatwerkvoorziening nodig is, verschilt per individuele situatie. Daarom doet de gemeente eerst zorgvuldig onderzoek naar de hulpvraag en daarbij passende hulp.

Uit dat onderzoek kan ook naar voren komen dat een maatwerkvoorziening noodzakelijk is ter ontlasting van een mantelzorger. Dit noemen we respijtzorg.

Artikel 3.2 Algemene toekenningscriteria maatwerkvoorziening

In dit artikel wordt beschreven welke criteria er gelden voor het toekennen van een maatwerkvoorziening. Hiermee geeft de gemeente uitvoering aan artikel 2.9, onder a van de Jeugdwet en artikel 2.1.3, tweede lid onder a van de Wmo.

Eerste en tweede lid – melding of aanvraag

De gemeente doet na een melding of aanvraag eerst uitgebreid onderzoek naar de situatie en hulpvraag van de inwoner. Bij een hulpvraag op grond van de Wmo moet eerst een melding worden gedaan. Bij een hulpvraag op grond van de Jeugdwet is de hulpvraag direct een aanvraag. Een maatwerkvoorziening wordt pas ingezet als andere mogelijkheden geen passende oplossing kunnen bieden voor de hulpvraag. Daarom wordt in het onderzoek ook altijd aandacht besteed aan andere mogelijke oplossingen. In de volgordelijkheid zoals deze benoemd zijn in artikel 3.2 lid 2 sub a t/m h; het afwegingskader. Dit afwegingskader is van toepassing op alle hulpvragen waarmee een beroep wordt gedaan op het Sociaal Team. In het onderzoek wordt dan ook altijd bekeken wat een inwoner zelf of samen met het sociaal netwerk kan oplossen. Hiermee wordt ook uitvoering gegeven aan de uitgangspunten van de Jeugdwet en de Wmo, namelijk het uitgaan van eigen verantwoordelijkheid van inwoners en hun sociaal netwerk en in het geval van jeugdigen ook de verantwoordelijkheid van hun ouders. Ook kan de gemeente tot de conclusie komen dat er andere hulp passend is, zoals gebruik van een algemeen gebruikelijke of algemene voorziening. Pas als dit allemaal geen oplossing biedt, wordt een maatwerkvoorziening ingezet. Daarbij is het uitgangspunt altijd dat hulp zo licht als mogelijk en zo zwaar als nodig is. Het afwegingskader wordt nader toegelicht in de beleidsregels.

Sommige type hulpvragen worden vaak gemeld bij de gemeente, terwijl hiervoor een andere oplossing meer passend is. Deze hulpvraag kan dan bijvoorbeeld beter worden opgelost door eigen kracht of een andere voorziening. Voorbeelden hiervan zijn mediation in echtscheidingssituaties of intelligentie-onderzoek, wat onder de Wet Passend Onderwijs kan vallen. Om meer duidelijkheid te geven over de werkwijze bij deze vragen, zijn veelvoorkomende vragen verder uitgewerkt in Beleidsregels.

Derde lid – zelfredzaamheid en participatie

Het uitgangspunt van sociaal beleid in de gemeente Houten is ‘Iedereen telt mee!”. De gemeente wil ervoor zorgen dat iedereen de kans krijgt om mee te doen. Dat is dan ook het uiteindelijke doel van de ondersteuning; zorgen dat inwoners zoveel mogelijk kunnen meedoen in de samenleving en dat jeugdigen gezond en veilig kunnen opgroeien.

Vierde lid –gecontracteerde aanbieders

Het uitgangspunt is dat de ondersteuning die de gemeente inkoopt voldoende dekkend is en een antwoord biedt aan hulpvragen van inwoners uit de gemeente. Daar waar de vraag maatwerk vereist kan een pgb worden overwogen, en wanneer de gevraagde ondersteuning heel specifiek is kan geheel contracteren van de aanbieder een overweging zijn.

Vijfde lid– goedkoopst passende voorziening

In sommige gevallen zijn er meerdere maatwerkvoorzieningen mogelijk. De gemeente mag dan kiezen voor de goedkoopste voorziening, zolang deze voorziening passend is bij de hulpvraag. Een voorbeeld hiervan is de driewielfiets met trapaandrijving. Als een driewielfiets zonder trapaandrijving passend is om de hulpvraag op te lossen, zal de gemeente hiervoor kiezen. Ook als de inwoner de voorkeur geeft aan een elektrische driewielfiets. Deze wordt niet vergoed als daartoe geen noodzaak is.

Zesde lid – bewezen effectiviteit

De gemeente is ervoor verantwoordelijk om hulp of ondersteuning in te zetten, die past bij de hulpvraag en van goede kwaliteit is. In sommige gevallen wenst een inwoner een specifieke voorziening waarvan de effectiviteit niet of nauwelijks is aangetoond, terwijl er een alternatief beschikbaar is waarvan de effectiviteit beter is bewezen. Een voorbeeld hiervan is de inzet van een hulphond met als doel het stimuleren van maatschappelijke deelname. De effectiviteit van de inzet van een hulphond voor dit doel is niet wetenschappelijk aangetoond. Het uitgangspunt moet dan ook niet de voorziening zijn, maar de hulpvraag. Deze hulpvraag is leidend voor het onderzoek en de uitkomst daarvan. Als er bijvoorbeeld sprake is van een psychische beperking, kan een combinatie van GGZ- behandeling (vanuit de zorgverzekeringswet of Jeugdwet) en begeleiding (vanuit de Wmo of Jeugdwet) passender zijn.

Zevende lid – godsdienstige gezindheid, levensovertuiging en culturele achtergrond

Bij het uitvoeren van de Jeugdwet en Wmo wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de godsdienstige gezindheid, levensovertuiging en culturele achtergrond van de inwoner, en in het geval van jeugdigen: zijn ouders. Hiermee wordt invulling gegeven aan artikel 2.3, vierde lid, onder b van de Jeugdwet en artikel 2.1.2, vierde lid, onder c van de Wmo. Het idee erachter is dat de hulp en ondersteuning beter aansluit en effectiever kan zijn, als deze past bij de identiteit van de inwoner.

Achtste lid – vervanging van een hulpmiddel

De gemeente verstrekt alleen een maatwerkvoorziening, dus ook hulpmiddel, als deze noodzakelijk is voor de inwoner om volwaardig te kunnen deelnemen aan de maatschappij. Daarom wordt hier benoemd dat hulpmiddelen niet vervangen worden, als het huidige hulpmiddel nog volstaat. Vervanging wordt gedaan als het huidige hulpmiddel technisch is afgeschreven. Daarop is een aantal uitzonderingen, beschreven onder a tot en met c.

Artikel 3.3 Aanvullende criteria maatwerkvoorziening

In dit artikel wordt beschreven op welke gronden er besloten kan worden om geen maatwerkvoorziening toe te kennen. Het opnemen van deze weigeringsgronden geeft aan professionals en inwoners duidelijkheid over wanneer er geen maatwerkvoorziening zal worden toegekend. Omdat deze in de Verordening zijn opgenomen, is het voor de inwoner mogelijk om zijn rechtspositie (vooraf) te bepalen.

Onder a – voorliggende voorziening

Zoals eerder benoemd (in artikel 3.2, eerste en tweede lid hierboven), wordt altijd eerst onderzocht of een voorliggende voorziening ook passend is om de hulpvraag op te lossen. Dat kan een andere voorziening zijn, zoals een voorziening vanuit de Wet langdurige Zorg of Zorgverzekeringswet. Ook kan het bijvoorbeeld gaan om een algemeen gebruikelijke voorziening, zoals kinderopvang of mediation bij echtscheiding. In beleidsregels wordt verder uitgewerkt in welke veel voorkomende gevallen in elk geval nader onderzoek gedaan wordt naar mogelijke voorliggende voorzieningen.

Onder b – voorzienbaarheid

In de memorie van toelichting is bij artikel 2.3.5, derde lid, van de Wmo (kamerstukken II, 2013-14, 33 841, nr 3, p. 148) beschreven dat een maatwerkvoorziening uitdrukkelijk een hekkensluiter is:

‘Alleen wanneer iemand echt niet zelf of met hulp van zijn omgeving in staat is tot zelfredzaamheid of participatie en ook een algemene voorziening geen uitkomst biedt, is er een rol voor het college. Dat is niet het geval wanneer het gaat diensten, hulpmiddelen, woningaanpassingen of andere maatregelen die naar hun aard algemeen gebruikelijk zijn (fiets, schoonmaakmiddelen, wandelstok, eenvoudige rollator). Wanneer iemand beschikt over algemeen gebruikelijke zaken, maar deze in verband met zijn beperking of problemen niet meer afdoende zijn, kan aanleiding bestaan om een voorziening te treffen. Dat is ook niet het geval als de aanvrager zijn hulpvraag redelijkerwijs van te voren had kunnen voorzien en met zijn beslissing had kunnen voorkomen, bijvoorbeeld: indien iemand is aangewezen op een rolstoel en een huis koopt waarin veel dure aanpassingen moeten worden aangebracht, had het in de rede gelegen dat de aanvrager in een al aangepast huis zou zijn gaan wonen. ‘

De Wmo en de Jeugdwet stellen (in artikel 2.1.3, eerste en tweede lid, aanhef en onder a van de Wmo en artikel 2.9, onder a van de Jeugdwet) dat er in elk geval bij Verordening moet worden vastgesteld op welke wijze en op basis van welke criteria of voorwaarden wordt vastgesteld of een cliënt voor een maatwerkvoorziening in aanmerking komt. Daarom is het van belang ook expliciet weigeringsgronden op te nemen voor afwijzing van een maatwerkvoorziening. Gelet op het citaat hierboven, kan de gemeente een maatwerkvoorziening afwijzen als ‘voorzienbaarheid’ een rol speelt.

Onder c – meerkosten

Soms maakt een inwoner al langere tijd gebruik van een voorziening, die ook als maatwerkvoorziening te verstrekken is. De inwoner heeft deze voorziening steeds zelf bekostigd. Er was immers geen noodzaak tot een maatwerkvoorziening als gevolg van een beperking. Als er na enige tijd wel een beperking ontstaat bij de inwoner kan de inwoner een maatwerkvoorziening op basis van deze Verordening wensen. Na onderzoek kan in die gevallen de conclusie getrokken worden dat er geen meerkosten zijn ontstaan ten aanzien van de situatie voordat de beperking optrad. De gemeente hoeft in dat geval geen maatwerkvoorziening te verstrekken. Als voorbeeld kan gedacht worden aan en inwoner die al langere tijd zelf huishoudelijke hulp betaalt. Na het ontstaan van een beperking doet de inwoner een beroep op een maatwerkvoorziening Wmo ‘huishouden’ voor dezelfde inzet. Er is in dat geval geen sprake van meerkosten ten opzichte van de situatie voordat de beperking ontstond.

Onder d – kosten voorafgaand aan de melding of aanvraag

Soms meldt een inwoner zich bij de gemeente terwijl de hulp al is gestart of afgerond. De inwoner vraagt dan om vergoeding van deze hulp, op grond van deze Verordening. In het geval dat hulp al is afgerond op het moment van melding of aanvraag, dan vergoedt de gemeente deze hulp niet met terugwerkende kracht. Het is de eigen verantwoordelijkheid van de inwoner om de hulpvraag tijdig te melden bij de gemeente. Uit jurisprudentie ECLI:NL:RBOBR:2014:3092 kan worden afgeleid dat de gemeente de hulp niet hoeft te vergoeden als er op het moment van aanvraag sprake is van voldoende eigen kracht. Dit ligt iets anders als een inwoners zich meldt bij wie nog sprake is van een actuele hulpvraag. Als de inwoner zelf al hulp heeft ingezet, maar er is nog wel sprake van een hulpvraag, dan zal de gemeente moeten onderzoeken of deze hulp inderdaad passend is. Dit sluit aan bij jurisprudentie die hierover in de oude Wmo 2007 is verschenen ECLI:NL:CRVB:2011:BQ6485 De gemeente zal in ieder geval de noodzakelijke hulp moeten vergoeden vanaf het moment dat de inwoner zich bij de gemeente heeft gemeld.

Onder e – veiligheid en risico’s

Als een maatwerkvoorziening onveilig is, of risico’s met zich meebrengt voor de inwoner of anderen zal deze niet worden ingezet. Onder risico’s wordt ook de (dreigende) overbelasting verstaan van degene die de hulp aan inwoner biedt. Maatwerkvoorzieningen dienen immers veilig, doeltreffend, en cliëntgericht te zijn. Dit volgt uit artikel 4.1.1, eerste lid uit de Jeugdwet en uit artikel 3.1, tweede lid, onder a van de Wmo.

Onder f – anti revaliderend effect

Een maatwerkvoorziening heeft uiteindelijk als doel om de zelfredzaamheid van de inwoners zoveel mogelijk te stimuleren, herstellen of ondersteunen. In sommige gevallen draagt hulp hier op de lange termijn niet aan bij. Zowel onder de WVG als de Wmo 2007 oordeelde de CRvB dat een voorziening met een anti-revaliderend karakter niet als doeltreffend kan worden aangemerkt, omdat deze voorziening niet is gericht op het opheffen of verminderen van de beperkingen (zie CRvB 11-05-2016, ECLI:NL:CRVB:2016:1741, CRvB 23-10-2013, ECLI:NL:CRVB:2013:2254, CRvB 15-01-2009, ECLI:NL:CRVB:2009:BH1077 en Vzr. Rechtbank Maastricht 25-07-2008, ECLI:NL:RBMAA:2008:BD9826).

Onder g – eerdere maatwerkvoorziening is nog passend

Een maatwerkvoorziening wordt pas verstrekt als deze noodzakelijk is voor de zelfredzaamheid van de inwoner. Als er al de nodige hulp aanwezig is die passend is bij de hulpvraag, dan zal er daarnaast of in plaats daarvan, geen nieuwe maatwerkvoorziening worden toegekend.

Artikel 3.4 Aanvullende criteria maatwerkvoorziening Wmo

Eerste lid – weigeringsgronden maatwerkvoorziening Wmo wonen

Onder a – niet permanente bewoning

Hier wordt benadrukt dat een inwoner alleen in aanmerking voor een maatwerkvoorziening Wmo ‘Wonen’ voor een woning die het gehele jaar door bewoond wordt.

Ook hier geldt dat het uitgangspunt de hulpvraag is. De gemeente zal samen met de inwoner, binnen de hiervoor gestelde kaders, zoeken naar een passende oplossing voor de hulpvraag.

Onder b – algemene ruimte

Een maatwerkvoorziening op basis van de Wmo wordt verstrekt als een voorziening die op een individu is gericht. Daarom worden geen maatwerkvoorzieningen verstrekt ten behoeve van een openbare ruimte van bijvoorbeeld wooncomplexen. In de beleidsregels wordt dit nader toegelicht.

Onder c – uitrustingsniveau sociale woningbouw

Een maatwerkvoorziening Wmo ‘Wonen’ hoeft niet van hetzelfde uitrustingsniveau te zijn als de rest van de woning. Zolang de voorziening toereikend is voor de hulpvraag van de inwoner, zal worden uitgegaan van het niveau van sociale woningbouw.

Onder d – algemeen gebruikelijke renovatie

De gemeente zal onderzoeken of er sprake is van een algemeen gebruikelijke renovatie van (een deel van) de woning.

Onder e – noodzaak maatwerkvoorziening door verhuizing

De gemeente mag een maatwerkvoorziening Wmo ‘Wonen’ weigeren als de behoefte aan die voorziening het gevolg is van een verhuizing, waarvoor geen noodzaak bestond op grond van beperkingen in de zelfredzaamheid en participatie of een andere belangrijke reden. Inwoners hebben een eigen verantwoordelijkheid om te kiezen voor een woning die passend is bij hun behoeften. Dit volgt uit jurisprudentie, onder andere: CRvB 02-03-2011, ECLI:NL:CRVB:2011:BQ1751 en CRvB 10-04-2013, ECLI:NL:CRVB:2013:BZ7735

Onder f – verhuizen naar niet geschikte woning

Als er al beperkingen aanwezig zijn voordat een inwoner een nieuwe woning betrekt, mag van de inwoner veracht worden hierover vooraf contact te zoeken met de gemeente. Zo kan gezamenlijk bekeken worden of er een beter passende woning beschikbaar is of een woning die gemakkelijker aan te passen is aan de behoeften van de inwoner. Dit volgt uit jurisprudentie hierover: CRvB 19-09-2013, nr. 11/4840.

Tweede lid – Wmo ‘Wonen’: primaat van verhuizen

Het primaat van verhuizen betekent dat het verstrekken van een voorziening voor verhuizing en inrichting (zoals genoemd in artikel 5.1, eerste lid, onder a van deze Verordening) voorrang heeft op andere maatwerkvoorzieningen Wmo ‘Wonen’. De achterliggende gedachte is dat er op die manier zo efficiënt mogelijk kan worden omgegaan met de beschikbare woningvoorraad en financiële middelen. Hoe het primaat van verhuizen wordt toegepast in praktijk, wordt nader uitgewerkt in beleidsregels. De gemeente onderzoekt hierbij wel altijd, of een voorziening voor verhuizing en inrichting een passende compenserende voorziening is. Dit volgt uit jurisprudentie hierover, zoals in CRvB 09-12-2009, ECLI:NL:CRVB:2009:BK6971 en CRvB 31-08-2011, ECLI:NL:CRVB:2011:BR6619.

Derde lid – Wmo ‘Huishouden’: normenkader van bureau HHM

Bureau HHM is een onafhankelijk onderzoeks- en adviesbureau. Dit bureau heeft een normenkader tot stand gebracht voor het resultaatgericht indiceren van maatwerkvoorzieningen Wmo ‘Huishouden’, met een onderbouwing die voldoet aan de eisen die de rechter hieraan stelt.Zie voor jurisprudentie CRvB 10-12-2018, ECLI:NL;CRVB:2018:3835.

Vierde lid – Wmo ‘Vervoer’: maximaal aantal kilometers

De gemeente mag volstaan met een maatwerkvoorziening Wmo ‘Vervoer’ waarmee een inwoner tot 1.500 kilometer per jaar kan reizen. Dit volgt onder andere uit jurisprudentie: CRvB 29-02-2012, ECLI:NL:CRVB:2012:BV7463. Deze afstand kan ook bereikt worden door meerdere voorzieningen tezamen.

Artikel 3.5 Bijdrage kosten voorzieningen Wmo

In dit artikel wordt de bijdrage in de kosten voor een maatwerkvoorziening Wmo beschreven.

Eerste lid – maatwerkvoorzieningen Wmo

Op grond van artikel 2.1.4a en artikel 2.1.5 van de Wmo kan de gemeente aan een inwoner een bijdrage in de kosten vragen voor alle soorten maatwerkvoorzieningen tot een maximum bedrag zoals opgenomen in artikel 2.1.4a lid 4 van de Wmo. Voor algemene voorzieningen Wmo wordt geen eigen bijdrage gevraagd, deze voorzieningen zijn vrij toegankelijk. Hiermee wordt beoogd dat de toegang laagdrempelig is waarmee de algemene voorzieningen een preventieve werking kunnen hebben.

Tweede lid- geen eigen bijdrage

In het tweede lid wordt met inachtneming van het Uitvoeringsbesluit Wmo 2015 beschreven wanneer geen eigen bijdrage verschuldigd is bij de verstrekking van een maatwerkvoorziening Wmo.

Derde lid- bijdrage tot kostprijs

De bijdragen in de kosten van maatwerkvoorzieningen zijn gelimiteerd tot een bedrag gelijk aan de kostprijs van de voorziening (artikel 2.1.4, derde lid, van de wet). Dit bedrag is gelijk voor een inwoner en zijn/haar samenwonende partner tezamen.

Vierde lid – inning eigen bijdrage

De hoogte van de eigen bijdrage voor een maatwerkvoorziening wordt door het CAK vastgesteld. Het CAK ziet toe op het niet overschrijden van de kostprijs, bedoeld in artikel 2.1.4, derde lid, van de Wmo 2015 bij het vaststellen van de bijdrage. Het is in een enkel geval mogelijk dat de kostprijs van de maatwerkvoorziening lager is dan de maximale periodebijdrage.

Vijfde lid – kostprijs maatwerkvoorziening

De bijdrage in kosten voor een maatwerkvoorziening mag niet meer bedragen dan de kostprijs. De inwoner betaalt dus nooit meer dan de gemeente verschuldigd is aan kosten voor het verstrekken van de maatwerkvoorziening. De duur van de inhouding van eigen bijdrage voor een hulpmiddel of een woningaanpassing is gelijk aan de afschrijvingstermijn van de voorziening, mits de aankoopprijs niet wordt overschreden.

Onder a – Zorg in Natura

De Wmo verplicht tot het vaststellen van de kostprijs van een maatwerkvoorziening (artikel 2.1.4, derde lid, tweede zin). Dat kan voor Zorg in Natura (ZiN) op drie manieren, door een aanbesteding, na consultatie in de markt of na overleg met de aanbieder.

Onder b - Pgb

De kostprijs van een pgb is gelijk aan het totale pgb.

Onder c- ritbijdrage

Aan een inwoner wordt voor elke rit per collectief vervoer als maatwerkvoorziening Wmo een ritbijdrage gevraagd. Dit is een gereduceerd tarief dat een inwoner betaalt voor het reizen in de directe woon- en leefomgeving.

Zesde lid – woningaanpassing minderjarige

De wet biedt de ruimte om een bijdrage op te leggen aan de ouders/verzorgenden van minderjarigen aan wie een woningaanpassing is verstrekt. Het gaat hierbij in de regel om gehandicapte thuiswonende minderjarige kinderen. Dit onderdeel is landelijk in discussie sinds de invoering van het abonnementstarief. In afwachting van de uitkomst vraagt dit om een lokale keuze. Op basis van landelijk beleid betalen meerpersoonshuishouden, waarvan beiden of één persoon niet AOW-gerechtigd géén eigen bijdrage. Het is dan niet redelijk om bij eenpersoonshuishouden met een inwonend gehandicapt kind voor wie de woning moet worden aangepast, wel een eigen bijdrage op te leggen. Wel wordt de eigen bijdrage vanaf het moment dat het 18e jaar is bereikt aan de inwoner opgelegd voor dat deel dat nog niet afgeschreven is. Hiermee sluit het aan bij de regels van de eigen bijdrage voor Wmo maatwerkvoorzieningen zoals benoemd in het eerste lid.

Zevende lid – kosten voor consumptie

Het is denkbaar dat aan een inwoner, ook als er geen eigen bijdrage als bedoeld in artikel 2.1.4 van de Wmo gevraagd wordt, bij de verstrekking van een maatwerkvoorziening Wmo of een algemene voorziening wel een kleine vergoeding gevraagd wordt bij het gebruik van deze voorziening. Bijvoorbeeld het nuttigen van koffie met taart of het gebruik van bijzondere materialen. Het gebruik maken hiervan is altijd vrijwillig en de kosten zijn nooit hoger zijn dan de algemeen gebruikelijke kosten hiervoor.

Toelichting Hoofdstuk 4 pgb als maatwerkvoorziening

In hoofdstuk 4 wordt beschreven wanneer kan worden gekozen een persoonsgebonden budget toe te kennen, welke regels hiervoor gelden en hoe de hoogte van het pgb wordt bepaald.

Artikel 4.1 Algemene regels voor pgb

Eerste lid - wettelijke achtergrond toekenning van een pgb

In het eerste lid is een verwijzing opgenomen naar het centrale pgb-artikel van de Wmo (2.3.6) en van de jeugdwet (8.1.1). Dit om een compleet beeld te geven van de rechten en plichten van de inwoner.

Tweede lid - voorwaarden toekenning van een pgb

Onder a - in staat om het pgb te beheren

De inwoner moet er blijk van geven dat hij zelf, of met hulp van zijn netwerk, in staat is een pgb te beheren. Bij de beheertaken gaat het onder andere om het afsluiten van de zorgovereenkomst(en) en het afleggen van verantwoording over de besteding van het pgb. Het netwerk dat hierbij kan helpen, kan bijvoorbeeld bestaan uit de ouders of voogd van een minderjarige, of een buurman. Ook de vertegenwoordiger van de inwoner (curator, bewindvoerder, mentor, gemachtigde) die wellicht niet tot het sociale netwerk van de inwoner behoort, kan de inwoner ondersteunen bij het verantwoordelijk inkopen van de benodigde ondersteuning. De inwoner hoeft hier dus niet alléén toe in staat te zijn.

Een pgb mag geweigerd worden als het pgb beheerd gaat worden door degene die de hulp ook zelf gaat bieden. Een pgb dat beheerd zal worden door een ander dan degene die de hulp gaat bieden (ongeacht de onderlinge relatie) mag niet om die reden geweigerd worden. Dit is alleen anders als een professionele zorgverlener het pgb zou gaan beheren, want dat is immers nooit toegestaan.

Onder b - passend bij de hulpvraag

De inwoner heeft met een pgb de mogelijkheid zelf te bepalen bij wie hij de benodigde ondersteuning wil inkopen. De ondersteuning die met het pgb wordt ingekocht moet echter wel van goede kwaliteit te zijn. Er is sprake van goede kwaliteit als is gewaarborgd dat de ondersteuning veilig, doeltreffend en inwonergericht wordt verstrekt. Zie voor een nadere uitwerking van deze begrippen de beleidsregels.

Onder c- motivatie

Van belang is dat een pgb alleen wordt verstrekt indien de cliënt dit gemotiveerd vraagt. Met behoud van de motivatie-eis wordt geborgd dat duidelijk is dat het de beslissing van de aanvrager zelf is om een pgb aan te vragen. Zie ook de toelichting op amendement Voortman c.s., Kamerstukken II 2013-2014, 33 841, nr. 103.

Derde lid - zorg- en budgetplan

In het derde lid wordt de inwoner verplicht een zorg- en budgetplan aan te leveren. In dit plan (inclusief eventuele bijlagen) beschrijft de inwoner onder andere op welke manier het budget besteed zal worden, welke ondersteuning wordt ingekocht, bij wie en waarom voor een niet/gecontracteerde aanbieder is gekozen. Het zorg- en budgetplan is nodig voor de gemeente om onder andere te kunnen vaststellen of de inwoner in staat is een pgb te beheren en of de ondersteuning die de inwoner wil inkopen veilig, doeltreffend en inwonergericht is. De gemeente stelt een format ter beschikking uit praktische overwegingen. Ze is dan verzekerd van ontvangst van alle benodigde informatie en weet waar deze informatie in het zorg- en budgetplan te vinden is.

Als een inwoner er voor kiest met het pgb professionele ondersteuning in te kopen, gelden hiervoor dezelfde kwaliteitseisen aan de aanbieder van deze ondersteuning als wanneer deze ondersteuning via zorg in natura door de gemeente zou zijn ingekocht. Deze kwaliteitseisen zijn opgenomen in de beleidsregel.

Vierde lid – doel en resultaat

Doordat de inwoner zelf regie krijgt over de ondersteuning die hij met het pgb contracteert, krijgt hij de verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de geleverde ondersteuning en kan hij zo nodig bijsturen. Het college toetst vooraf of de kwaliteit voldoende is gegarandeerd door van de aanvrager te vragen waar hij zijn ondersteuning zal inkopen, en op welke manier deze ondersteuning bijdraagt aan het realiseren van de beoogde doelen en resultaten.

Vijfde lid – waarvoor een pgb niet is bedoeld

Hier worden alle handelingen en activiteiten benoemd waarvoor een pgb niet mag worden ingezet.

Zesde lid – professionele ondersteuning

De gemeente dient een zorgvuldige afweging te maken welke hulp op basis van de hulpvraag moet worden ingezet (ECLI:NL:CRVB:2017:1477). Als de mogelijkheden van ouders/ het netwerk ontoereikend zijn, dient professionele ondersteuning te worden ingezet.

Zevende lid - geheel of gedeeltelijke weigering van een pgb

In het zevende lid staan de weigeringsgronden voor een maatwerkvoorziening in de vorm van een pgb beschreven.

Onder a- kosten die al gemaakt zijn

Zie ook de toelichting in hoofdstuk 3, artikel 3.3 onder c.

Onder b, c en d- onjuiste of onvolledige gegevens, niet voldoen aan regels of niet voor het juiste doel

Er geldt een inlichtingenverplichting voor de inwoner, die als uitgangspunt heeft dat verlangd kan worden dat voldoende gegevens en inlichtingen worden verstrekt om de gemeente in staat te stellen te beoordelen of het beroep op het pgb terecht is gedaan. Indien het de inwoner redelijkerwijs duidelijk moet zijn dat er feiten en omstandigheden, of daarin opgetreden wijzigingen, zijn die van invloed kunnen zijn op de toekenning van het pgb, dienen zij dit uit eigen beweging aan de gemeente te melden. Verstrekken zij niet onverwijld uit eigen beweging of op verzoek van de gemeente alle gevraagde inlichtingen en bewijsstukken, dan heeft dat gevolgen voor de toekenning van het pgb. De gemeente kan niet alleen bij een aanvraag, maar ook in andere stadia concrete informatie en bewijsstukken van de belanghebbende vragen. Zie hiervoor ook ECLI:NL:RBNHO:2019:8357.

Onder e- gebruikelijke hulp

Hiermee wordt de hulp en zorg bedoeld waarvan naar algemeen aanvaardbare maatstaven gangbaar wordt geacht dat ouders die aan hun kind bieden. Geeft iemand uit het sociale netwerk aan de zorg niet meer te willen doen, zonder hier een pgb voor te willen ontvangen, dan moet worden onderzocht of aan de pgb voorwaarden wordt voldaan.

Onder f- bovengebruikelijke hulp

Uit jurisprudentie van de CRvB volgt dat bovengebruikelijke hulp in beginsel van ouders mag worden verwacht. Deze oordeelde dat de ouder, die haar baan had opgezegd in verband met de zorg voor haar kind, de zorg aankon en verleende en het dus van haar mocht worden verwacht, zie CRvB 17-7-2019, ECLI:NL:CRVB:2019:2362.

Als het specifiek gaat om financiële zelfredzaamheid geldt dat moet worden onderzocht of er geen financiële problemen ontstaan wanneer de hulp door de ouder wordt geboden. Dit wordt in de beleidsregels nader uitgewerkt.

Onder g- pgb niet voor jeugd-GGZ vanuit het sociaal netwerk

Behandeling (jeugd-GGZ) is een vorm van jeugdhulp die alleen door professionals kan worden geboden. Daarom mag een pgb niet worden aangewend voor jeugd-GGZ vanuit het sociaal netwerk.

Onder h- hogere kosten in vergelijking met ZiN

Het college kan het pgb alleen weigeren voor het gedeelte dat duurder is dan de voorgestelde maatwerkvoorziening in natura. De inwoner kan er dan voor kiezen toch de duurdere voorziening in te kopen en het verschil zelf bij te betalen.

Onder i- beheer en hulp gescheiden

Zie ook hierboven de toelichting op artikel 4.1, 2e lid onder a. In zijn algemeenheid geldt dat één en dezelfde persoon of organisatie niet in staat is met voldoende afstand en kritisch de beheerstaken uit te voeren van eigen geboden hulp. Degene die het pgb beheert moet in staat zijn overeenkomsten met de beoogde hulpverlener te sluiten, en deze hulpverlener aan te sturen en aan te spreken op zijn verplichtingen. Een dubbelrol bij een ouder mag dus ook niet.

Onder j- onvoldoende motiveren of toelichten

Zie ook hierboven de toelichting op artikel 4.1, 2e lid onder c. Het gaat om een wettelijke voorwaarde voor een pgb, waarbij aanvullend geldt dat vanuit de Jeugdwet moet worden gemotiveerd waarom ZiN niet passend is.

Onder k- problematische schulden of schuldsanering

Zie ook hierboven de toelichting op artikel 4.1, 2e lid onder a. Dit geldt dus niet als het beheer aan een ander wordt overgelaten, bv. een bewindvoerder.

Onder l- besteding in het buitenland

De CRvB heeft in zijn (tussen)uitspraak van 16 april 2018 geoordeeld dat het toegestaan is met het pgb zorg in te kopen in andere lidstaten van de EU. Omdat onvoldoende controle op de kwaliteit kan worden uitgeoefend gaat de gemeente hier erg terughoudend mee om. Een uitzondering kan alleen worden gemaakt als het zorg betreft die al in Nederland wordt ingezet en waarbij het gaat om een voortzetting in het buitenland van maximaal 13 weken.

Onder m- meer inzet dan 48 uur per week

Dit is als criterium opgenomen om de kwaliteit van de zorg te waarborgen en overbelasting van de aanbieder te voorkomen.

Onder n- eerder verzoek om een pgb

De gemeente kan een verzoek om een maatwerkvoorziening in de vorm van een pgb weigeren als de gemeente eerder een beslissing heeft herzien of ingetrokken vanwege:

- het verstrekken van onjuiste of onvolledige gegevens en de verstrekking van juiste of volledige gegevens tot een andere beslissing zou hebben geleid;

- het niet voldoen aan de gestelde voorwaarden;

- het niet of voor een ander doel gebruiken van de maatwerkvoorziening.

Achtste lid - verwijzing door een andere partij

Uit jurisprudentie (ECL:NL:RBOBR:2020:1761) volgt dat de gemeente de keuze voor een niet-gecontracteerde aanbieder waarnaar wordt verwezen door een andere partij (bv. een huisarts) niet hoeft te vergoeden. Het is aan de jeugdige en/ of ouders om bij zo’n verwijzing eerst een besluit van de gemeente te vragen. Ook als het gaat om jeugdhulp die de gemeente niet kan leveren door een gecontracteerde aanbieder zal de gemeente eerst een besluit moeten nemen. De gemeente bepaalt niet welke jeugdhulp moet worden geleverd, maar heeft wel de regie over wie de jeugdhulp verleent.

Artikel 4.2 Aanvullende regels voor pgb

Eerste lid – kwaliteitscriteria professionele organisatie of zelfstandig ondernemer

Deze kwaliteitseisen staan opgenomen in het Besluit.

Tweede lid - pgb door een persoon uit het sociaal netwerk

Uit artikel 8.1.1 derde lid van de jeugdwet (en artikel 2.3.6 van de Wmo) volgt dat bij verordening kan worden bepaald onder welke voorwaarden de persoon aan wie een pgb wordt verstrekt, de hulp kan betrekken van een persoon die behoort tot het sociaal netwerk. Door de regering is hierover het volgende opgemerkt: ‘hoewel de regering de inzet van het sociale netwerk waardevol vindt, acht de regering het wenselijk dat beloning daarbij met een pgb beperkt blijft tot die gevallen waarin dit aantoonbaar tot betere en effectievere ondersteuning leidt en aantoonbaar doelmatiger is. Een gemeente kan dit het beste beoordelen in samenspraak met de jeugdige/ inwoner en zijn ouders’. Hieraan is in dit lid invulling gegeven.

Artikel 4.3 Hoogte en tarief van het pgb

Eerste en tweede lid – hoogte van het pgb

Op grond van artikel 2.1.3 tweede lid, onder b. Van de Wmo en artikel 2.9 onderdeel c. van de Jeugdwet dient bij verordening de essentialia te worden vastgesteld voor het bepalen van de hoogte van een maatwerkvoorziening in de vorm van een pgb. Het betreft een berekeningswijze voor het bepalen van de hoogte van pgb’s die iedere keer als uitgangspunt wordt genomen.

Derde lid – kostencomponenten

In dit lid wordt aangegeven uit welke kostencomponenten een pgb mag zijn opgebouwd.

Vierde lid – onderscheid in ondersteuning

Een op basis van deze berekening vastgesteld budget moet de inwoner in staat stellen de benodigde ondersteuning van derden te betrekken. Waarbij dus geldt dat de gemeente het pgb gedeeltelijk kan weigeren wanneer de kosten van het pgb hoger zijn dan de maatwerkvoorziening in natura. De hoogte van een pgb wordt in belangrijke mate bepaald door wat het de gemeente zou kosten als het de betreffende maatwerkvoorziening in natura zou verstrekken (‘de kostprijs van de in de betreffende situatie goedkoopst passende maatwerkvoorziening in natura’).

Zoals blijkt onder b. Is de gemeente bevoegd een lager tarief dan het tarief in natura voor de berekening als uitgangspunt te hanteren, aangezien een zelfstandig ondernemer met aanzienlijk lagere overheadkosten ondersteuning kan bieden dan de grotere aanbieders die namens de gemeente de zorg in natura verlenen. De 17% lagere kosten overhead is een redelijke norm gerekend vanuit de cao VVT/GGZ.

Als in een individueel geval aantoonbaar is dat de berekeningswijze zoals verwoord in dit artikel leidt tot een pgb-hoogte waarmee de inwoner niet in staat is de benodigde ondersteuning van derden te betrekken, dan wordt er in dat geval van de berekeningswijze afgeweken. Uiteraard nog steeds met de kanttekening dat de gemeente een pgb voor dat deel kan weigeren waar de kosten van het betrekken van de ondersteuning van derden hoger zijn dan de kosten van de maatwerkvoorziening in natura.

Het is aan de gemeente om (cijfermatig) te onderbouwen hoe in de betreffende situatie de hoogte van het pgb is bepaald en om te onderbouwen en/of te onderzoeken dat – het budget inderdaad toereikend is om de benodigde ondersteuning van derden te kunnen betrekken. Met andere woorden, de bewijslast met betrekking tot de ‘toereikendheid’ ligt bij de gemeente. Het is evenwel aan de inwoner om eventuele bijzonderheden aan te kaarten.

Vijfde lid – informeel tarief sociaal netwerk

In dit lid is vastgelegd dat als de zorg die met het pgb wordt ingekocht geleverd wordt door het sociaal netwerk, hiervoor altijd een informeel tarief wordt gerekend ongeacht de professie van de aanbieder. Met de hoogte van dit tarief wordt aansluiting gezocht bij het landelijke tarief vanuit de wlz.

Zesde lid – normbedragen

Het betreft de substantiële norm- en kaderstelling, in de vorm van een berekeningswijze voor het bepalen van de hoogte van pgb’s die iedere keer als uitgangspunt wordt genomen.

Zevende lid – gelijk tarief

In dit lid is vastgelegd dat er één en hetzelfde tarief wordt gehanteerd gedurende de periode waarvoor het pgb wordt toegekend.

Artikel 4.4 Besteding en verantwoording

Dit artikel bepaalt dat de besteding van het pgb dient te worden verantwoord. Een verantwoording is enerzijds een belangrijk instrument voor de gemeente om toe te zien op een doel- en rechtmatige besteding van het pgb door de inwoner, maar levert ook input voor de gemeente om de berekeningswijze die zij als uitgangspunt hanteert waar mogelijk te optimaliseren.

Eerste en tweede lid – onderzoek besteding binnen doel en kwaliteit

Op grond van artikel 36 uit de Wmo en artikel 9.2 uit de Jeugdwet moet de gemeente in aanvulling op het onderzoek overeenkomstig artikel 2.3.9 van deze verordening ook periodiek, al dan niet steekproefsgewijs onderzoeken of de verstrekte pgb’s worden gebruikt, respectievelijk besteed ten behoeve van het doel waarvoor ze zijn verstrekt, of de besteding op een rechtmatige manier gebeurt en of de geleverde ondersteuning van goede kwaliteit is. Een onderzoek kan zowel betrekking hebben op het handelen van een cliënt of pgb-houder, als op de ondersteuningsverlening door een aanbieder. Het onderzoek kan onder meer bestaan uit: dossieronderzoek, bezoek aan de cliënt, bezoek aan de locatie waar de cliënt ondersteuning krijgt en gesprekken met de aanbieder.

Derde lid – besteding binnen de termijn

Een pgb wordt verstrekt met de bedoeling dat men daarmee een voorziening treft. Als binnen zes maanden na de beslissing tot het verstrekken van het pgb nog geen voorziening is getroffen, heeft de gemeente de bevoegdheid om de beslissing geheel of gedeeltelijk in te trekken.

Toelichting hoofdstuk 5 Financiële tegemoetkomingen

5.1 Eerste lid – financiële tegemoetkoming als maatwerkvoorziening Wmo

Naar aanleiding van uitspraken van de Centrale Raad van Beroep (CRvB 12-2-2018, nr. 16/6151 en CRvB 12-2-2018, nr. 16/5355) kan een maatwerkvoorziening ook als financiële tegemoetkoming worden verstrekt. Het betreft hier nadrukkelijk niet de financiële tegemoetkoming in de meerkosten voor personen met een beperking of chronische problemen (Artikel 2.1.7 van de Wmo). Het betreft ook geen pgb, waarvoor een specifiek regime geldt en waarop de inwoner aanspraak maakt als zijn voorkeur hiernaar uitgaat en aan de criteria zoals verwoord in artikel 4.1 wordt voldaan.

In het eerste lid staat onder a. tot en met d. opgesomd voor welke kosten een financiële tegemoetkoming als maatwerkvoorziening kan worden verstrekt. De gemeente beperkt de inzet van de financiële maatwerkvoorzieningen tot die gevallen waar ze een duidelijke meerwaarde hebben of waar geen alternatief in natura voorhanden is. De opsomming is gelimiteerd tot deze kosten/ situaties. Omdat de in het eerste lid genoemde financiële tegemoetkomingen maatwerkvoorzieningen zijn, zijn alle bepalingen in deze Verordening betreffende maatwerkvoorzieningen ook van toepassing. Bijvoorbeeld dat de goedkoopst passende maatwerkvoorziening wordt verstrekt en dat bij de verstrekking van de maatwerkvoorziening Wmo de inwoner een eigen bijdrage verschuldigd is.

Onder a - verhuizen en inrichting

Een financiële tegemoetkoming in de kosten van verhuizen of inrichting kan als maatwerkvoorziening Wmo verstrekt worden in geval het primaat van verhuizen wordt toegepast zoals bedoeld in artikel 3.4. lid 2. Het primaat van verhuizen wordt nader beschreven in het Besluit..

Ook kan een financiële tegemoetkoming voor verhuizen en inrichting als maatwerkvoorziening worden verstrekt wanneer een ingezetene een aangepaste woning ten behoeve van een inwoner verlaat. Hiervan is bijvoorbeeld sprake als de inwoner wiens woning is aangepast overlijdt en diens partner bereid is de aangepaste woning te verlaten.

Het aantal beschikbare aangepaste woningen waar een inwoner naar toe kan verhuizen (door toepassing van het primaat van verhuizen), blijft hierdoor op peil.

Onder b- een voorziening voor sportbeoefening

Wanneer een inwoner naar het oordeel van de gemeente afhankelijk is van een sportvoorziening om te kunnen sporten en zodoende maatschappelijk te participeren, kan een financiële tegemoetkoming in de kosten van de aanschaf van een dergelijke voorziening worden verstrekt. De inwoner dient de sport frequent en met regelmaat te beoefenen om in aanmerking te komen voor een financiële tegemoetkoming voor een voorziening voor sportbeoefening. Dit bedrag is bedoeld als tegemoetkoming in aanschaf en onderhoud van een sportvoorziening voor een periode van minimaal drie jaar.

Onder c - individueel vervoer

Wanneer een inwoner in aanmerking komt voor een maatwerkvoorziening Wmo ‘Vervoer’, kan een financiële tegemoetkoming in de kosten van individueel vervoer worden verstrekt, als dit naar het oordeel van de gemeente niet anders kan en de goedkoopst passende maatwerkvoorziening is. Ter onderbouwing van het oordeel van de gemeente dat het niet anders kan wordt een onafhankelijk medisch onderzoek gevraagd. Bij de berekening of het de goedkoopst passende maatwerkvoorziening is wordt ook rekening gehouden met de administratieve last van de bekostiging van individueel vervoer.

Bijvoorbeeld: Wanneer uit onafhankelijk medisch advies blijkt dat de inwoner niet collectief vervoerd kán worden en individueel vervoer noodzakelijk is. De financiële tegemoetkoming is bedoeld voor verplaatsingen in de directe woon- en leefomgeving van de inwoner tot een maximum van 1.500 km op jaarbasis. Zie ook de toelichting hoofdstuk 3, 3.4, 4e lid.

Onder d – jeugdhulpvervoer

Ook kan een financiële tegemoetkoming in de kosten van (individueel) vervoer worden verstrekt aan een inwoner aan wie een maatwerkvoorziening Jeugdhulp met vervoer zoals bedoeld in artikel 3.1 vijfde lid wordt toegekend. Het gaat om een tegemoetkoming in de kosten van het vervoer van en naar de locatie waar de jeugdhulp geboden.

Tweede lid - eigen bijdrage voor Wmo voorzieningen

In het tweede lid staat beschreven welke financiële tegemoetkomingen zoals beschreven in het eerste lid onder de Wmo vallen en waarop dus ook artikel 3.5, de eigen bijdrage, van toepassing is.

Derde lid- berekeningswijze financiële tegemoetkoming

De CRvB stelt als voorwaarde dat de financiële tegemoetkoming een passende bijdrage moet leveren aan de zelfredzaamheid en participatie van de aanvrager. In het besluit is opgenomen welke forfaitaire bedragen de gemeente per financiële tegemoetkoming kan verstrekken.

Hierbij dient te worden opgemerkt dat de financiële tegemoetkoming niet kostendekkend hoeft te zijn. Op basis van uitspraken van de CRvB moet de financiële tegemoetkoming echter wel in de buurt komen van de daadwerkelijk gemaakte kosten na aftrek van bijvoorbeeld algemeen gebruikelijk te achten kosten.

5.2 Criteria financiële tegemoetkoming meerkosten Wmo

Eerste en tweede lid – tegemoetkoming met een beperking of chronische psychische of psychosociale problemen

Deze bepaling betreft een uitwerking van artikel 2.1.7 van de Wmo. Daarin is opgenomen dat bij Verordening kan worden bepaald dat door het college aan personen met een beperking of chronische psychische of psychosociale problemen die daarmee verband houdende aannemelijke meerkosten hebben, een tegemoetkoming wordt verstrekt ter ondersteuning van de zelfredzaamheid en de maatschappelijke participatie.

De tegemoetkoming kan op aanvraag worden verstrekt en wordt enkel toegekend indien er geen aanspraak op vergoeding van de meerkosten bestaat op grond van een andere voorziening.

Derde lid – meewegen financiële situatie

Bij de beoordeling van de aannemelijke meerkosten van de inwoner als gevolg van zijn beperking of chronische psychische of psychosociale problemen die daarmee verband houden, mag rekening worden gehouden met de hoogte van het inkomen van de inwoner, het inkomen van zijn eventuele partner én met de mate waarin zich in een kalenderjaar meerkosten zullen voordoen.

Vierde lid- nadere regels

Afhankelijk van de keuze van de gemeente om al dan niet een financiële tegemoetkoming meerkosten te verstrekken, worden nadere regels gesteld over de hoogte van de tegemoetkoming.

Toelichting hoofdstuk 6 Kwaliteit

In hoofdstuk 6 wordt beschreven welke kwaliteitseisen de gemeente stelt aan de aanbieders van voorzieningen. Ook wordt beschreven hoe de gemeente ervoor zorgt dat de verhouding prijs-kwaliteit passend is voor zowel de aanbieder als gemeente, om hiermee de inwoners van Houten juist te kunnen ondersteunen.

Artikel 6.1 Kwaliteit voorzieningen

In artikel 4.1.1 van de Jeugdwet en artikel 2.1.3, tweede lid onder c. van de Wmo is bepaald dat in de Verordening in ieder geval moet worden vastgelegd welke eisen er worden gesteld aan de kwaliteit van voorzieningen, eisen met betrekking tot de deskundigheid van beroepskrachten daaronder begrepen. Deze bepaling is hier een uitwerking van.

Eerste lid – deskundigheid en kwaliteit

Onder a t/m e – wijze waarop wordt toegezien op kwaliteit van voorzieningen

De verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van voorzieningen wordt door de wetgever gelegd bij de gemeente én de aanbieder. Het is aan de gemeente te bepalen welke kwaliteitseisen worden gesteld aan aanbieders van voorzieningen. In het eerste lid wordt hier invulling aan gegeven. In de overeenkomsten met aanbieders worden nadere eisen beschreven. Hierbij valt te denken aan eisen aan de reactietermijn bij vragen van inwoners.

Tweede lid – nadere kwaliteitseisen inkoop

In het tweede lid wordt verwezen naar kwaliteitscriteria die aanvullend op het eerste lid kunnen worden gesteld bij de inkoop van maatwerkvoorzieningen.

Derde lid – kwaliteitseisen onderaannemers

Als een aanbieder als hoofdaannemer gebruik maakt van een onderaannemer, is en blijft de hoofdaannemer ervoor verantwoordelijk dat de onderaannemer voldoet aan de kwaliteitseisen die de gemeente aan de ondersteuning stelt. De hoofdaannemer blijft het aanspreekpunt voor de gemeente.

Vierde lid – toezicht op naleving door gemeente

In het vierde lid wordt beschreven op welke wijze de gemeente ten aanzien van maatwerkvoorzieningen toeziet op naleving van het gestelde in het eerste en tweede lid. Dit wordt onder andere gedaan door periodieke overleggen met aanbieders en een jaarlijks cliënt-ervaringsonderzoek, welke verplicht is op grond van artikel 2.5.1, eerste lid van de Wmo en artikel 2.10 van de Jeugdwet. Daarnaast houdt de GGDrU toezicht op de kwaliteit van de maatwerkvoorzieningen Wmo via signaal gestuurd kwaliteitstoezicht en standaardkwaliteitstoezicht op gecontracteerde aanbieders van maatwerkvoorzieningen. En wordt het toezicht en handhaving van de kwaliteit van jeugdhulp, jeugdbescherming en jeugdreclassering landelijk uitgevoerd door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (Ministerie VWS).

6.2 Verhouding prijs-kwaliteit ondersteuning door derden

Deze bepaling gaat over de verhouding prijs-kwaliteit door een derde te leveren dienst. De gemeente kan de uitvoering van de Jeugdwet en Wmo, met uitzondering van de vaststelling van de rechten en plichten van de inwoner, door aanbieders laten verrichten (artikel 2.11 eerste lid van de Jeugdwet en artikel 2.6.4 eerste lid van de Wmo). Met het oog op gevallen waarin dit ten aanzien van een voorziening, kinderbeschermings- en/of jeugdreclasseringsmaatregel gebeurt, moeten bij Verordening regels worden gesteld ter waarborging van een goede verhouding tussen de prijs voor de levering van de voorziening, kinderbeschermings- en/of jeugdreclasseringsmaatregel en de eisen die worden gesteld aan de kwaliteit daarvan. Daarbij dient in ieder geval rekening gehouden te worden met de deskundigheid van de beroepskrachten en de toepasselijke arbeidsvoorwaarden. Ten aanzien van de inkoop van Wmo maatwerkvoorzieningen wordt de algemene maatregel van bestuur Reële prijs Wmo toegepast.

Eerst en tweede lid – vast en reëel tarief

In het eerste lid van dit artikel wordt geregeld dat de gemeente voor het leveren van een dienst een vaste prijs of een reële prijs vaststelt. De reële prijs geldt als ondergrens voor een inschrijving en het aangaan van een overeenkomst met de derde, of geldt als ondergrens voor de vaste prijs. In het geval de gemeente een reële prijs vaststelt, is het mogelijk dat inschrijvers een hoger tarief dan de reële prijs neerleggen. Het is niet mogelijk een lagere prijs neer te leggen. Indien de gemeente een vaste prijs vaststelt, dan zal het tarief voor de inschrijvers gelijk zijn aan de vaste prijs.

In het tweede lid wordt beschreven wat de gemeente onder de vermelde dienst in het eerste lid bedoelt.

Derde lid – vaststelling tarieven

Bij het vaststellen van de prijs dient de gemeente rekening te houden met de eisen aan de kwaliteit van die dienst. Hieronder vallen de eisen aan de deskundigheid van de beroepskracht en met de continuïteit in de hulpverlening tussen degenen aan wie de dienst wordt verstrekt en de betrokken hulpverleners. De invulling van de continuïteit van de hulpverleningsrelatie in financiële zin is nieuw. De aanbieder die de opdracht gegund krijgt, moet overleggen met de aanbieder die de opdracht tot dan toe had uitgevoerd over de overname van personeel. De gedachte is dat overname van personeel gemakkelijker verloopt indien de gemeente een reële prijs betaalt voor de opdracht.

Vierde lid - kostprijselementen

De gemeente moet de vaste prijs of de reële prijs minimaal baseren op de in deze bepaling genoemde (kostprijs)elementen. Om te voorkomen dat alleen gekeken wordt naar de laagste prijs voor de uitvoering worden in dit artikel een aantal andere elementen genoemd waarmee de gemeente bij het vaststellen van tarieven (naast de prijs) rekening dient te houden. Hiermee wordt bereikt dat een passend beeld ontstaat van reële kostprijs voor de activiteiten die zij door aanbieders willen laten uitvoeren. Uitgangspunt is dat de aanbieder kundig personeel inzet tegen de arbeidsvoorwaarden die passen bij de vereiste vaardigheden. Hiervoor is ten minste een beeld nodig van de vereiste activiteiten en de arbeidsvoorwaarden die daarbij horen. Dit biedt een waarborg voor werknemers dat hun werkzaamheden aansluiten bij de daarvoor geldende arbeidsvoorwaarden.

Overheadkosten zijn kosten die een organisatie maakt om haar primaire proces goed te laten functioneren of die noodzakelijk zijn om te kunnen bestaan als organisatie. Het gaat dan bijvoorbeeld om kosten die gemaakt worden voor het management, de administratie, ICT, facilitaire zaken, huisvesting,voor werkkapitaal etc.

Vijfde lid – belang van goede prijs-kwaliteitverhouding

In het vijfde lid wordt beschreven waar de gemeente in het belang van een goede prijs-kwaliteit verhouding rekening mee houdt bij de vaststelling van prijzen die het hanteert voor door derden te leveren maatwerkvoorzieningen Wmo niet zijnde diensten. De markt hiervan is constant in beweging en in het belang van de goede prijs-kwaliteit verhouding spelen we hierop in door in door in gesprek te blijven met de aanbieders.

Toelichting hoofdstuk 7 Klachten en inspraak

Artikel 7.1 Klachten

Eerste lid – klachtenregeling gemeente

Dit artikel regelt het gemeentelijke klachtrecht. De gemeente is al op grond van de Awb in het algemeen verplicht tot een behoorlijke behandeling van mondelinge en schriftelijke klachten over gedragingen van personen en bestuursorganen die onder haar verantwoordelijkheid werkzaam zijn. Gelet op het van toepassing zijnde hoofdstuk 9 van de Awb, waarin een uitvoerige regeling omtrent klachtbehandeling is gegeven, en ook het recht is neergelegd om na de afhandeling van de klacht de bevoegde ombudsfunctionaris te verzoeken een onderzoek in te stellen, kan in deze Verordening met een enkele bepaling worden volstaan.

Het gemeentebestuur heeft de klachtenprocedure op een toegankelijke en laagdrempelige wijze ingericht. De huidige gemeentelijke klachtenregeling wordt hierbij als vertrekpunt gehanteerd.

Tweede lid – onafhankelijke ondersteuning bij jeugdhulp

De Jeugdwet verplicht gemeenten tot het beschikbaar stellen van een onafhankelijke vertrouwenspersoon voor Jeugdwetcliënten. De Wet maatschappelijk ondersteuning (Wmo) verplicht gemeenten tot het inrichten van de functie onafhankelijk cliëntondersteuner voor het gehele sociale domein, dus ook voor cliënten van de Jeugdwet. Het AKJ voert in opdracht van het ministerie van VWS, het onafhankelijk vertrouwenswerk voor de Jeugdwet uit. Het AKJ heeft geen cliëntondersteuners in dienst.

Zowel cliëntondersteuners als vertrouwenspersonen kunnen informatie en advies geven aan cliënten die vragen hebben over de jeugdhulp. De cliëntondersteuner kan een cliënt al bijstaan op het moment dat er wordt gezocht naar hulp. Hij ondersteunt dan bij inhoudelijke/hulpverlenende gesprekken en kan ook voor de cliënt op zoek gaan naar de hulp die iemand graag wil hebben. De vertrouwenspersoon doet dan niet.

Derde lid – klachten maatwerkvoorzieningen

De gemeente ziet er op toe dat aanbieders een regeling vaststellen voor de afhandeling van klachten van inwoners ten aanzien van voorzieningen. Inwoners met klachten over aanbieders worden als eerste naar de betreffende aanbieder verwezen.

Is de inwoner niet tevreden over een gedraging van de aanbieder, dan kan het ook gaan om bijvoorbeeld de kwaliteit van de geleverde maatschappelijke ondersteuning of jeugdhulp (in verband met de deskundigheid van de medewerker of een bepaalde houding of uitlating, gebrekkige communicatie of (on)bereikbaarheid van de aanbieder).

Een dergelijke bepaling is verplicht op grond van de Wmo en Jeugdwet, waarin is bepaald dat in de Verordening in ieder geval wordt bepaald ten aanzien van welke voorzieningen een regeling voor de afhandeling van klachten van cliënten is vereist. De aanbieder is ten aanzien van de in de Verordening genoemde voorzieningen verplicht een klachtregeling op te stellen. In de regel zal eerst de aanbieder worden aangesproken bij klachten over de wijze van behandeling. Pas wanneer dit klachtrecht niet bevredigend is, of niet logisch, bijvoorbeeld bij gedragingen van gemeenteambtenaren, dan komt de gemeentelijke klachtmogelijkheid in zicht.

Artikel 7.2 Betrekken van inwoners bij het beleid

Eerste, tweede en derde lid – vertegenwoordiging cliëntgroepen, deelname inwoners aan periodiek overleg en Verordening cliënt- en burgerbetrokkenheid

In dit artikel zijn bepalingen opgenomen over inspraak bij de gemeente. Hiervoor kan worden verwezen naar de Verordening cliënt/ en burgerbetrokkenheid in het sociaal domein gemeente Houten, waarin is uitgewerkt op welke wijze de Adviesraad Sociaal Domein het college adviseert.

Artikel 7.3 Medezeggenschap bij aanbieders van maatschappelijke ondersteuning

Eerste en tweede lid – regeling medezeggenschap en gemeentelijke rol bij naleving

Regeling van de inspraak en medezeggenschap is verplicht op grond van artikel 2.10 van de Jeugdwet in samenhang met artikel 2.1.3, derde lid, van de Wmo 2015. In artikel 2.10 (in de redactie van de Nota van wijziging op het wetsvoorstel Wmo 2015 van 12 maart 2014, kamerstukken II 22841, nr. 35) worden de artikelen 2.1.3, derde lid, en 2.5.1 (jaarlijks cliëntervaringsonderzoek) van de Wmo 2015 van overeenkomstige toepassing verklaard. Ingevolge artikel 2.1.3, derde lid, van de Wmo 2015 dient bij Verordening te worden bepaald op welke wijze ingezetenen worden betrokken bij de uitvoering van deze wet.

Toelichting hoofdstuk 8 Toezicht en handhaving maatwerkvoorzieningen

Artikel 8.1 Nieuwe feiten en omstandigheden, herziening, intrekking en terugvordering maatwerkvoorziening

Deze bepaling is een uitwerking van de Verordeningsplicht zoals beschreven in artikel 2.9, onder d. van de Jeugdwet en in artikel 2.1.3, vierde lid van de Wmo. In die artikelen is bepaald dat de gemeente bij Verordening regels stelt voor de bestrijding van het ten onrechte ontvangen van een maatwerkvoorziening, alsmede misbruik of oneigenlijk gebruik van de wet.

Eerste lid – regels voor bestrijding van misbruik

De bepalingen in het eerste, tweede en derde lid bevatten grotendeels een herhaling van hetgeen al in de Jeugdwet en Wmo 2015 is opgenomen. Met opname van deze wettekst in de Verordening wordt beoogd een compleet beeld te geven van de regels voor de bestrijding van het ten onrechte ontvangen van een maatwerkvoorziening alsmede van misbruik of oneigenlijk gebruik van de wet.

Tweede lid – beslissing herzien of intrekken

In het tweede lid wordt opgesomd wanneer de gemeente een beslissing over een maatwerkvoorziening kan herzien of intrekken.

Onder a – onjuiste gegevens

Wanneer de inwoner onjuiste of onvolledige gegevens heeft verstrekt en de verstrekking van juiste of volledige gegevens tot een andere beslissing zou hebben geleid.

Onder d – verblijf in instelling

De gemeente kan een beslissing over het verstrekken van een maatwerkvoorziening herzien dan wel intrekken als de gemeente vaststelt dat de inwoner langer dan acht weken verblijft in een instelling als bedoeld in de Wlz of de Zvw.

Deze bepaling is toegevoegd naar analogie van artikel 5.20, eerste lid onderdeel b. van de Regeling langdurige zorg op basis waarvan het zorgkantoor de verleningsbeschikking kan wijzigen of intrekken indien de verzekerde langer dan twee maanden verblijft in een instelling als bedoeld in de wet of de Zvw.

Vierde lid – intrekken pgb wanneer deze niet wordt aangewend

Een pgb wordt verstrekt met de bedoeling dat men daarmee passende ondersteuning inkoopt. Als binnen zes maanden na uitbetaling of binnen de termijn waarvoor het is verstrekt, het pgb nog niet is aangewend voor het doel waarvoor de maatwerkvoorziening in de vorm van een pgb is toegekend, heeft de gemeente de bevoegdheid om de beslissing geheel of gedeeltelijk in te trekken. Hierbij wordt geteld vanaf de datum van verstrekking die op de beschikking staat vermeld. Deze bepaling is te zien als een verbijzondering van de bepaling in het tweede lid, onder f. die ook over maatwerkvoorzieningen in natura gaat. Het vierde lid is een ‘kan’-bepaling.

Vijfde lid – terugvorderen

Zowel in de Jeugdwet als de Wmo zijn regels voor het verhaal van kosten opgenomen en is de bevoegdheid aan de gemeente gegeven tot het terugvorderen van een ten onrechte verstrekte maatwerkvoorziening. Omdat het niet in alle gevallen mogelijk is een al genoten maatwerkvoorziening terug te vorderen, kan de gemeente de waarde van de genoten maatwerkvoorziening uitdrukken in een bedrag dat voor terugvordering in aanmerking komt. De gemeente kan het terug te vorderen bedrag bij dwangbevel invorderen. In het vijfde lid is een bepaling opgenomen die de gemeente de bevoegdheid geeft tot terugvordering van in eigendom of in bruikleen verstrekte maatwerkvoorziening.

Artikel 8.2 Fraudepreventie en controle

Eerste lid – preventie

Aan het ‘bestrijden’ van ten onrechte ontvangen maatwerkvoorzieningen gaat als het goed is een poging vooraf dit te ‘voorkomen’. Duidelijke informatie over enerzijds de rechten en plichten van de inwoner en anderzijds de gevolgen van misbruik en oneigenlijk gebruik spelen hierbij een belangrijke rol. Daarom is in het eerste lid deze ‘informatieplicht’ voor de gemeente opgenomen.

Tweede en derde lid - onderzoek

Middels het tweede lid wordt uitvoering gegeven aan artikel 2.1.3 vierde lid van de Wmo en artikel 2.9 lid d van de Jeugdwet, waarin wordt bepaald dat in de Verordening regels dienen te worden opgenomen voor het bestrijden van ten onrechte ontvangen van een maatwerkvoorziening (al dan niet in de vorm van een pgb) en oneigenlijk gebruik of misbruik van de wet. Het derde lid verplicht de inwoner aan wie een maatwerkvoorziening is toegekend, medewerking te verlenen en alle voor het in het tweede lid bedoelde onderzoek benodigde informatie aan het college te verstrekken.

Vierde lid – toezichthouders

Artikel 6.1 lid 1 van de Wmo geeft de verplichting een toezichthouder aan te wijzen. In de Jeugdwet zelf is een dergelijke verplichting niet opgenomen. De ministeriële regeling Jeugdwet die op 16 augustus 2016 in werking trad, geeft gemeenten meer armslag voor onder meer materiële controle en fraudebestrijding binnen de Jeugdwet. Met deze bepaling wordt ook voor jeugdhulp de grondslag hiervoor bij Verordening geregeld.

Vijfde lid – fraude bij pgb

Onder a - tijdelijk opschorten bij vermoeden misbruik

Met deze bepaling wordt beoogd misbruik en oneigenlijk gebruik van het pgb te bestrijden. In bepaalde gevallen is (tijdelijke) opschorting van een betaling uit het pgb naar aanleiding van een declaratie een beter instrument dan beëindiging of weigering of zelfs intrekken of herzien van het verleningsbesluit. Door middel van een opschorting kan er ruimte geboden worden voor herstelmaatregelen of nader onderzoek. Bijvoorbeeld als het gaat om de overeenkomsten die de budgethouder is aangegaan of bij herziening van de toekenningsbesluit.

Om deze redenen is de mogelijkheid voor de gemeente om de SVB te verzoeken over te gaan tot opschorting aan de Verordening toegevoegd. De gemeente kan enkel een verzoek doen als een ernstig vermoeden is ontstaan dat er sprake is van de genoemde situaties in dit lid. Uiteraard moet de gemeente het verzoek goed motiveren en – met inachtneming van de daarvoor geldende regels – de SVB van voldoende informatie voorzien op grond waarvan de SVB over kan gaan tot deugdelijke besluitvorming ten aanzien van het al dan niet nemen van een besluit tot opschorting. Verder kan voor ten hoogste dertien weken worden opgeschort. Hierbij is aansluiting gezocht bij de termijn zoals deze ook wordt gehanteerd in artikel 4:56 van de Awb en onder de Wlz.

Onder b - opschorten pgb

Op grond van het vijfde lid kan het college de Sociale verzekeringsbank gemotiveerd verzoeken te beslissen tot een gehele of gedeeltelijke opschorting van betalingen uit het pgb voor de duur van de opname als sprake is van een omstandigheid als bedoeld in artikel 8.1 tweede lid onder f. Deze bepaling is toegevoegd omdat het voor kan komen dat een inwoner tijdelijk geen gebruik van een maatwerkvoorziening in de vorm van een pgb kan maken door (tijdelijke) opname in een instelling. In dat geval kan het praktischer zijn de maatwerkvoorziening tijdelijk op te schorten. De gemeente stelt de pgb-houder schriftelijk op de hoogte van dit verzoek.

Zesde lid – nadere regels

De gemeente kan nadere regels stellen over het bepaalde in dit artikel.

Artikel 8.3 Melding calamiteiten en geweldsincidenten

Eerste lid – melden calamiteiten

Op grond van artikel 4.1.8 van de Jeugdwet en artikel 3.4 eerste lid van de Wmo geldt voor aanbieders van jeugdhulp en gecertificeerde instellingen en van maatschappelijke ondersteuning een plicht tot het melden van calamiteiten en geweldsincidenten bij de verstrekking van een voorziening of uitvoering van een kinderbeschermingsmaatregel of jeugdreclassering. Dit geldt ook voor aanbieders van algemene voorzieningen, zoals het Sociaal Team.

Onder calamiteiten wordt verstaan:

'een niet-beoogde of onverwachte gebeurtenis, die betrekking heeft op de kwaliteit van een voorzieningen die tot een ernstig schadelijk gevolg voor of de dood van een inwoner heeft geleid’.

Onder geweld bij verstrekking van een voorziening of uitvoering van een kinderbeschermingsmaatregel of jeugdreclassering wordt verstaan:

'seksueel binnendringen van het lichaam van of ontucht met een inwoner, alsmede lichamelijk en geestelijk geweld jegens een inwoner, door een beroepskracht dan wel door een andere inwoner met wie de inwoner gedurende het etmaal of een dagdeel in een accommodatie van een aanbieder verblijft’.

Tweede lid – toezichthoudende instanties

In het tweede lid staat beschreven bij welke toezichthoudende instantie de melding onverwijld moet worden gedaan. Op grond van artikel 6.1 van de Wmo moeten aanbieders calamiteiten en geweldsincidenten onverwijld melden bij de door de gemeente aangewezen toezichthoudende ambtenaren. De gemeente Houten heeft de Gemeentelijke Gezondheidsdienst regio Utrecht (GGDrU) aangewezen als toezichthouder calamiteiten en met hen hiervoor een regeling getroffen. Calamiteiten en geweldsincidenten Jeugdhulp dienen onverwijld door aanbieders gemeld te worden bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd.

En gecertificeerde instellingen dienen calamiteiten en geweldsincidenten bij de uitvoering van kinderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering te melden bij de Inspectie Veiligheid en Justitie.

Derde lid – Veilig thuis

Voor het melden van calamiteiten en geweldsincidenten waarbij signalen zijn van vermoedens van kindermishandeling of huiselijk geweld geldt de verplichte meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. Deze meldingen dienen onverwijld gedaan te worden bij Veilig Thuis.

Vierde lid – onderzoek en mogelijke advisering

De toezichthoudende instantie ziet toe op een gedegen onderzoek door de aanbieder naar aanleiding van de melding of doet zelf onderzoek hiernaar. Ook adviseert de toezichthoudende instantie als beschreven in het tweede lid de gemeente over het voorkomen van verdere calamiteiten en het bestrijden van geweld.

Toelichting hoofdstuk 9 Overige bepalingen en slotbepalingen

Artikel 9.1 Jaarlijkse waardering mantelzorgers

Mantelzorgers komen in aanmerking voor een jaarlijkse blijk van waardering, het betreft hier zowel mantelzorgers die wonen in de gemeente Houten of mantelzorg verlenen in de gemeente Houten. De formulering wordt hiermee breder dan in de vorige verordening. De blijk van waardering kan ook aan mantelzorgers worden toegekend die in een andere gemeente wonen maar mantelzorg verlenen aan een Houtense inwoner. Met deze bepaling wordt invulling gegeven aan artikel 2.1.6 van de Wmo, en is ook van waarde voor jeugdhulp.

Het is niet relevant of aan inwoners ook een voorziening op grond van deze Verordening is toegekend. Wel is het belangrijk dat de mantelzorgers zich hebben aangemeld bij het Steunpunt Mantelzorg, zodat de gemeente in kaart heeft wie de mantelzorgers zijn.

Artikel 9.2 Hardheidsclausule

De hardheidsclausule is een bepaling in de regeling waarmee de gemeente in uitzonderlijke gevallen kan afwijken van de Verordening. De Verordening mag niet leiden tot ‘onbillijkheden van overwegende aard’. Deze juridische term, betekent dat de Verordening niet een onbedoeld gevolg mag hebben voor iemand. Dat de Verordening ongunstig uitpakt voor een inwoner is geen onbedoeld gevolg. De gemeente moet immers keuzes maken en deze keuzes vallen niet allemaal even positief uit voor elke inwoner. Hiermee is rekening gehouden bij het nemen van de beslissing. Van een onbedoeld gevolg is sprake wanneer zich een situatie voordoet waarmee bij het opstellen en afwegen van de Verordening geen rekening is gehouden en waarmee iemand in een schrijnende situatie terecht komt.

Artikel 9.3 Evaluatie

Eerste lid- eerste evaluatie

De gemeente onderzoekt na een jaar of de verordening voldoende bijdraagt aan de doelen die de gemeente wil bereiken. De raad wordt hierover geïnformeerd.

Tweede lid – verder evaluatie

Na het eerste jaar vindt er eenmaal per twee jaar een evaluatie plaats, waarbij de raad altijd wordt geïnformeerd.

Artikel 9.4 Intrekking oude regeling en overgangsregeling

Uitgangspunt van de overgangsregeling is dat aanvragen voor voorzieningen waarop nog niet is beslist worden beoordeeld op grond van de nieuwe Verordening. Een al afgegeven beschikking blijft geldig voor de duur van de looptijd van de beschikking. Hierop is de uitzondering dat bij nieuwe feiten of omstandigheden, bijvoorbeeld verbetering van eigen kracht, een beschikking kan worden ingetrokken. Na afloop van een al afgegeven beschikking wordt de hulpvraag beoordeeld aan de hand van de nieuwe Integrale Verordening.

Voor bezwaarschriften die ten tijde van de oude regelingen zijn ingediend, maar waarop nog niet (onherroepelijk) is beslist, gelden de oude regelingen.

Artikel 9.5 Inwerkingtreding en citeertitel

In dit artikel staat de naam van de Verordening en hoe deze in werking treedt.