Beleidsregels vrijlating giften Participatiewet Kerkrade 2021

Ondertekening

Toelichting

Algemeen

De definitie van een gift kan worden omschreven als 'een betaling uit vrijgevigheid door een natuurlijk persoon of een instelling, waarvoor niets wordt terug verlangd'. Deze beleidsregels geven aan hoe er met het ontvangen van giften moet worden omgegaan maar het blijft maatwerk. Daarbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen giften van instellingen en giften van personen. Door giften niet volledig in aanmerking te nemen, wordt voorkomen dat de Participatiewet een ontmoediging vormt voor de vrijgevigheid van instellingen of personen. Het uitgangspunt hierbij is dat kerkelijk en particulier initiatief zoveel mogelijk wordt gerespecteerd. Wanneer deze giften niet leiden tot een duidelijke besparing op de kosten van levensonderhoud, zal vrijlating in beginsel mogelijk moeten zijn. Dit mag niet leiden tot een bestedingsniveau dat onverenigbaar is met wat op bijstandsniveau gebruikelijk is. Gezien het minimumbehoeftenkarakter van de bijstand kan de vrijlating daarom niet onbeperkt zijn. Uit deze beleidsregels volgt wanneer giften in de bijstand tot de middelen moeten worden gerekend Het omgekeerde is niet per definitie het geval. Wanneer er sprake is van giften die buiten deze beleidskaders vallen, betekent het niet automatisch dat mag worden aangenomen dat deze niet tot de middelen gerekend hoeven worden. Ten aanzien van deze giften zal altijd nog een specifieke afweging moeten worden gemaakt of de gift uit het oogpunt van bijstandsverlening verantwoord is. De genoemde criteria in deze beleidsregels zijn slechts handvatten om tot een redelijke afweging te komen wat wel en wat niet verantwoord is in het kader van (verdere) bijstandsverlening: in bijzondere gevallen kan het individualiseringsprincipe worden toegepast. Er wordt in ieder geval gekeken naar de volgende aspecten: » wat is het doel van de gift; » wat is de hoogte van de gift; » heeft de gift een onverplicht karakter.

Artikelsgewijs

Artikel 1. Begripsbepaling Tweede lid, onderdeel c: een gift kan zowel eenmalig verstrekt zijn of een zeker periodiciteit kennen. Daarnaast kunnen giften in verschillende vormen aan de belanghebbende worden geschonken: per bankoverschrijving, contant of in natura. Voor het vaststellen van de economische waarde van giften in natura wordt gebruik gemaakt van de NIBUD prijzengids. Uitzonderingen op giften in natura zijn giften die worden verstrekt vanuit charitatieve instellingen, zoals de Voedselbank, Kledingbank, Speelgoedbank, etc. Dergelijke giften te allen tijd worden buiten beschouwing gelaten.

Artikel 2. Giften

Eerste lid: Giften boven het vastgestelde drempelbedrag hebben meestal het karakter van inkomsten. Er is sprake van een besteedbaar inkomen dat hoger ligt dan het bestaansminimum. Dit is vanuit het oogpunt van bijstandsverlening niet aanvaardbaar, temeer daar deze giften kunnen worden aangewend voor levensonderhoud. Voor de hoogte is aansluiting gezocht bij een uitspraak van de Centrale Raad van Beroep: 25-1-2012, nr. 09/5310 WWB, ECLI:NL:CRVB:2012. In deze uitspraak heeft de Raad besloten dat giften verantwoord zijn om vrij te laten, voor zover deze per kalenderjaar beneden de voor die persoon geldende bijstandsnorm per maand blijft. Deze richtlijn sluit ook het best aan op de bijstandssystematiek waarbij een normering gehanteerd wordt naar gelang de woon- en leefsituatie dit rechtvaardigt.

Artikel 3. Giften voor werknemers

Dit artikel biedt voldoende ruimte om onverplichte verstrekkingen van werkgevers aan werknemers buiten beschouwing te laten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een kerstpakket of een tegoedbon. Deze voorwaarden zijn ook van toepassing op vrijwilligers.

Artikel 4. Ziektekostenverzekering

Het kan voorkomen dat ouder(s) of verzorger(s) de zorgverzekeringspremie betalen voor hun kind. De uitkering wordt dan verlaagd (afgestemd) met een bedrag gelijk aan de premie ziektekostenverzekering die door de ouders/verzorgers betaald wordt. Als het kind de zorgtoeslag overmaakt naar de ouders/verzorgers wordt de uitkering verlaagd met een bedrag gelijk aan de, door de ouders/verzorgers, betaalde premie ziektekostenverzekering minus het bedrag aan zorgtoeslag. Dit is mogelijk op grond van artikel 18, lid 1 Participatiewet.

Artikel 5. Giften en armoedebestrijding

Belanghebbenden die een beroep (moeten) doen op charitatieve instellingen zoals de voedselbank hebben die giften in natura het hardst nodig omdat hun feitelijke bestedingsniveau structureel onder het bijstandsniveau ligt. Het ligt derhalve niet in de rede om deze giften (gedeeltelijk) aan te merken als inkomen, immers zou daarmee het armoedebeleid van de gemeente doorkruist worden. Dit geldt ook voor giften in natura voor specifiek eerste levensbehoeften.

Artikel 6. Giften in verband met schulden

Giften voor schulden die ontstaan zijn voor bijstandsaanvang dienen eveneens volledig vrijgelaten te worden, immers spreken we hier over een periode waar geen sprake was van aan de bijstand verbonden rechten en verplichtingen.

Artikel 7. Overige ontvangsten

Om duidelijkheid te scheppen in welke ontvangsten als aanvaardbare giften aangemerkt kunnen worden en ontvangsten die onder de wettelijke definitie van de middelentoets vallen is dit artikel expliciet opgenomen in deze beleidsregels. Over alle ontvangsten dient belanghebbende onverwijld mededeling te doen conform de inlichtingenverplichting van artikel 17 eerste lid Participatiewet. Pas als belanghebbende melding heeft gedaan van de ontvangsten is het college in staat om een beoordeling te doen met betrekking tot de vraag of de ontvangsten onder de vrij te laten middelen vallen. Deze beoordeling vooraf voorkomt mogelijke terugvorderingen achteraf.

De artikelen 8, 9 en 10 hebben geen verdere toelichting nodig.