Brandbeveiligingsverordening Leidschendam-Voorburg 2004

De Brandbeveiligingsverordening regelt het brandveilig gebruik van inrichtingen. De werkingssfeer is in artikel 12 van de Brandweerwet 1985 aangegeven: "De Brandbeveiligingsverordening is van toepassing voor zover in hetgeen zij regelt niet is voorzien bij of krachtens de Woningwet of enige andere wet". Bouwwerken zijn daaronder niet begrepen, omdat regeling van het brandveilig gebruik daarvan ingevolge de Woningwet 1991 verplicht in de Bouwverordening is opgenomen. Als gevolg hiervan is de Brandbeveiligingsverordening ingrijpend gewijzigd.

De Brandbeveiligingsverordening kan slechts regelen voorzover niet in de brandveiligheid is voorzien bij of krachtens het bepaalde in andere wettelijke regelingen.

Rest derhalve thans die "voor mensen toegankelijke ruimtelijk begrensde plaatsen", die geen bouwwerk zijn (zie ook de toelichting op artikel 1.2)

De verordening bevat geen voorschriften over het aanvragen, het voorbereiden en het beslissen op een verzoek om vergunning. Die onderwerpen zijn geregeld in de Algemene wet bestuursrecht.

De artikelen 4:1 tot en met 4:6 van de Algemene wet bestuursrecht zijn op de vergunningaanvraag van toepassing. De voorschriften hebben onder andere betrekking op de volgende zaken:

• -

  bij wie moet de aanvraag worden ingediend;

• -

  welke gegevens dienen tenminste op de aanvraag te staan;

• -

  wanneer kan de aanvraag in behandeling worden genomen.

De artikelen 4:13 tot en met 4:15 van de Algemene wet bestuursrecht geven aan binnen welke termijn een aanvraag om een vergunning moet worden afgewikkeld. De Algemene wet bestuursrecht noemt geen vaste termijn in weken, maar geeft aan dat de aanvraag binnen een redelijke termijn tot een beschikking moet leiden. Die redelijke termijn is in ieder geval verstreken als niet binnen acht weken na het in ontvangst nemen van de aanvraag een beslissing is genomen of aan de aanvrager is meegedeeld binnen welke redelijke termijn hij een beslissing op zijn aanvraag krijgt.

Door het hanteren van de artikelen 4:13 tot en met 4:15 van de Algemene wet bestuursrecht kan afhankelijk van de inhoud van de aanvraag aangegeven worden binnen welke termijn de aanvraag wordt afgehandeld. Daarom is in de verordening geen artikel opgenomen dat een vaste termijn voor een vergunningaanvraag voorschrijft.

De in artikel 1.1 bedoelde "voor mensen toegankelijke ruimtelijk begrensde plaatsen" is een ruime omschrijving. Bouwwerken vallen daar niet onder, het gebruik hiervan vindt immers regeling in de Bouwverordening.

In dit verband ware te denken aan alle "bouwwerken" die op het water drijven en los met de wal verbonden zijn, zoals hotelboten, opslagschepen en drijvende restaurants. Deze zijn namelijk geen bouwwerken in de zin van de Woningwet 1991 en vallen derhalve niet onder de werking van het Bouwbesluit en de Bouwverordening.

Er bestaat een in dit kader relevante uitspraak van het Hof Arnhem d.d. 6 juni 1972, NJ 73, 209. Daarin werd uitgemaakt "dat een op het water drijvend bouwsel niet valt onder het begrip 'gebouw' en evenmin onder de definitie in de gemeentelijke Bouwverordening, omdat het niet in de geest van die verordening met de grond verbonden is noch steun vindt in of op de grond".

Er was hier sprake van het aanmeren door middel van twee lijnen aan in de grond geplaatste meerpalen, teneinde afdrijven te voorkomen.

Het valt te verwachten dat bij een minder losse verbinding de bouwsels onder de werking van de Woningwet zullen vallen.

Burgemeester en wethouders kunnen aan de vergunning voorschriften verbinden, zoals voorschriften met betrekking tot:

• -

  stoffering en versiering;

• -

  uitgangen en vluchtwegen;

• -

  installaties;

• -

  standbouw, podia, kramen, en dergelijke;

• -

  verbrandingsmotoren;

• -

  verbod voor open vuur en vuurwerk;

• -

  bewaking en controle;

• -

  ventilatie en werkzaamheden;

• -

  brandbare, brandbevorderende en bij brand gevaar opleverende stoffen;

• -

  opstellingsplannen;

• -

  afval;

• -

  doorlopend toezicht;

• -

  brandveiligheidsinstructie en ontruimingsplan uitgaande van de bestaande interne organisatie;

• -

  het maximaal toelaatbare aantal personen in een ruimte van een inrichting of in een inrichting met het oog op de brandveiligheid.

Ook zijn voorschriften van bouwkundige aard denkbaar, aangezien de hier bedoelde bouwsels niet onder de werking van de Woningwet vallen.

Weigeringsgronden zijn in artikel 2.1.2 niet expliciet genoemd. Toetsingsgrond voor een vergunning kunnen zijn:

• a.

  voor de constructies - het Bouwbesluit en de Bouwverordening;

• b.

  voor het gebruik - de bijlagen van de Bouwverordening en van de toelichting op de Bouwverordening.

De situaties a. en b. betreffen uiteraard uitsluitend de brandveiligheid.

Een andere goede basis voor de beoordeling van de vergunningsplichtige inrichtingen zijn de boeken die de Nederlandse Brandweer Federatie uitgeeft in de serie "Een brandveilig gebouw.....".

Een nadere omschrijving van de toetsingscriteria is gezien de diversiteit van de inrichtingen (tenten, hotelboten, kampeerterreinen en dergelijke) niet mogelijk.

In dit artikel worden de gronden genoemd waarop een vergunning kan worden ingetrokken respectievelijk waarop de daaraan verbonden voorschriften kunnen worden gewijzigd.

De intrekkings- en wijzigingsgronden hebben een facultatief karakter. Het hangt van de omstandigheden af of tot intrekking c.q. wijziging wordt overgegaan. Zo zal niet iedere niet-nakoming van vergunningsvoorschriften nopen tot toepassing van de administratieve sanctie van intrekking van de vergunning.

Op het principiële verbod, brandbare, brandbevorderende en bij brand gevaar opleverende stoffen aanwezig te hebben, bestaan uitzonderingen. Het is toegestaan stoffen voor huishoudelijk gebruik te bezitten in hoeveelheden, zoals aangegeven in bijlage 5 van de Bouwverordening 2003.

Ook mag men deze stoffen voorhanden hebben in inrichtingen waar dat aanwezig hebben in overeenstemming is met een gebruiksvergunning van burgemeester en wethouders.

De brandstof in het reservoir (dagtank) van een motor bevindt zich niet in gesloten verpakking. Daar dit uit veiligheidsoogpunt ook niet nodig is, moet het tweede lid, onder d., hiervoor een uitzondering maken. Het oppervlak van een vloeistof in een reservoir, waaruit deze door een pomp opgezogen wordt, moet onder atmosferische druk staan; de dampruimte van het reservoir heeft daarom via een zeer kleine opening verbinding met de buitenlucht. Dit geval doet zich in feite ook voor bij ondergrondse opslag van een vloeistof waarbij op de tank een bovengronds uitkomende ontluchtingspijp (met vlamkerende inrichting) is geplaatst.

Om overeenkomstige redenen moet ook een uitzondering worden gemaakt voor vloeibare brandstof die zich bevindt in een verlichtings-, een verwarmings- of een ander warmte-ontwikkelend toestel zoals: een petroleumlamp, een benzinedamplamp met gloeikousje, een toelaatbare oliekachel, etc.

Zou een gasfles in gebruik worden gesteld die een ander gas bevat dan dat waarvan de naam buitenop de fles is ingeslagen, dan zou een ongeluk (wellicht met brand) kunnen plaatsvinden. Het doen overstromen van een gas uit een drukvat in een ander drukvat wordt praktisch bemoeilijkt door verschil in de schroefdraad op de aansluitnippels; het moet echter bovendien verboden zijn.

Het laten overstromen van een gas uit een compressor of een flessenbatterij in een drukleiding naar gebruiksbestemmingen kan echter niet verboden worden, want dat gebeurt overal waar men een gasinstallatie met meerdere gaskranen heeft.

Overigens zijn inrichtingen waar men gecomprimeerde gassen bewaart of bezigt Wet milieubeheerplichtig; daaronder ook de inrichtingen voor het vullen van luchtflessen (zoals die onder andere bij de brandweer voorkomen). In de industrie komt het voor dat verwarming van een gas in een drukvat, als behorend tot een produktieproces, noodzakelijk is. De inrichtingen waarin dergelijke processen worden toegepast, zullen echter veelal Wet milieubeheerplichtig zijn.

Dat brand of broei onmiddellijk aan de brandweer moet worden gemeld teneinde een snel en effectief optreden mogelijk te maken, spreekt voor zich. Aangezien de brandweer ook de aangewezen dienst is om op te treden bij het ongewenst vrijkomen van gevaarlijke stoffen, is in deze verordening opgenomen dat ook dit onverwijld moet worden gemeld.

Het Wetboek van strafrecht geeft in de praktijk voldoende mogelijkheden om op te treden tegen het doen van een valse melding van brand of broei. Van een strafbaarstelling in deze verordening is daarom afgezien.

Met betrekking tot de handhaving van wettelijke regels worden veel termen door elkaar gebruikt, waarbij niet altijd even helder is wat ermee wordt bedoeld. Termen als 'controle', 'toezicht', 'de handhaving van', 'inspectie', etc. kunnen zowel zien op toezichtsbevoegdheden als op de opsporing van strafbare feiten.

Vanaf 1 januari 1998 maakt de Algemene wet bestuursrecht (Awb) hieraan een eind. Om een duidelijk onderscheid te kunnen waarnemen zonder dat men zich eerst in de bedoeling van de regeling moet verdiepen, maakt de derde tranche het onderscheid tussen 'toezicht op de naleving' en 'opsporing'. Het kenmerkende verschil tussen beiden is, dat bij toezicht op de naleving geen sprake hoeft te zijn van enig vermoeden van overtreding van een wettelijk voorschrift en bij opsporing wel. Het onderscheid heeft ook gevolgen voor de bevoegdheden. Zo moet bij ondervraging in het kader van opsporing worden aangegeven dat de verdachte niet verplicht is mee te werken aan zijn eigen veroordeling (de zogenaamde 'cautie', neergelegd in artikel 29 Wetboek van Strafvordering). Omgekeerd bestaat bij toezicht een verplichting om aan het onderzoek mee te werken. Dit laatste is vastgelegd in artikel 5:20, eerste lid, Awb.

Belangrijk is echter om zich te realiseren dat in de praktijk toezicht en opsporing niet altijd goed te onderscheiden zijn.

Allereerst wordt veelal toezicht uitgeoefend om te controleren of een overtreding zich voordoet. Bij de constatering van een strafbaar feit is sprake van een verdenking en treedt de opsporingsfase in. Toezicht en opsporing liggen daarbij in elkaars verlengde. Niet altijd is even duidelijk te constateren wanneer de toezichtfase eindigt en de opsporingsfase begint. Met name voor de bepaling van het moment waarop de cautie moet worden gegeven, is de taxatie van de fase waarin de toezichthouder zich bevindt van groot belang.

Ten tweede wordt de vertroebeling van het onderscheid tussen toezicht en opsporing veroorzaakt door de bevoegdheden van de opsporingsambtenaar.

Deze is niet alleen bevoegd opsporing te verrichten, maar heeft ter voorbereiding van de opsporing ook de bevoegdheid om toezicht uit te oefenen. Andersom gaat de uitwisseling niet op: de toezichthouder is niet bevoegd opsporing te verrichten. De bijzondere opleiding, het daarin afgelegde examen en de benodigde beëdiging van (buitengewoon) opsporingsambtenaren staan daaraan in de weg.

Als derde aspect van het in elkaar overlopen van toezicht en opsporing kan worden genoemd dat bij de opsporing gebruik kan worden gemaakt van rapportages die tijdens de toezichtfase, door toezichthouders, zijn opgesteld.

Ambtenaren van politie zijn slechts toezichthouder, indien zij bij of krachtens een bijzondere wet (of algemeen verbindend voorschrift) uitdrukkelijk als zodanig zijn aangewezen. De taakomschrijving van artikel 2 Politiewet 1993 kan namelijk niet als een aanwijzing tot toezichthouder worden beschouwd.

Het aanwijzen van een functionaris als toezichthouder kan achterwege blijven, indien kan worden volstaan met het recht om (zoekend) rond te kijken (surveilleren). Dit doet zich bijvoorbeeld voor bij stadswachten en daarmee vergelijkbare functionarissen. Zij beschikken dan ook niet over de bevoegdheden van afdeling 5.2 Awb.

De Algemene wet bestuursrecht geeft uitputtend aan welke bevoegdheden een toezichthouder kan uitoefenen. Degene die bij of krachtens een verordening als toezichthouder is aangewezen, kan in beginsel alle bevoegdheden uitoefenen die zijn opgenomen in afdeling 5.2 van de Awb.

Aanvulling van de in afdeling 5.2 genoemde bevoegdheden is wel mogelijk.

Het gaat om zaken als de bevoegdheid om plaatsen te doorzoeken, de verplichting om een tweede monster te nemen, de regeling van het technische onderzoek en de onderzoeksmethode, de vergoeding van de door de monsterneming veroorzaakte schade, etc.

Niet alle bevoegdheden zullen voor elke vorm van toezicht relevant zijn. Artikel 5:13 bepaalt dan ook dat de bevoegdheden slechts worden gebruikt voorzover dat redelijkerwijs voor de vervulling van de toezichtstaak nodig is.

Voor het in genoemd artikel opgenomen evenredigheidsbeginsel moet ook gekeken worden naar het belang van het toepassen van een toezichtsbevoegdheid in de betreffende situatie. Het is mogelijk dat een bevoegdheid voor een bepaalde regeling relevant is, maar toepassing daarvan in het betreffende geval kan niet noodzakelijk of onevenredig zijn om adequaat de naleving op de voorschriften te controleren. In zo'n situatie zal uitoefening van de bevoegdheid dan ook achterwege moeten worden gelaten.

De toezichthouder moet gedurende de uitoefening van de toezichtstaak een legitimatiebewijs bij zich dragen en is verplicht deze desgevraagd aanstonds te tonen (5:12, eerste en tweede lid Awb).

Het bestuursorgaan onder wiens verantwoordelijkheid de toezichthouder werkzaam is, dient het legitimatiebewijs uit te geven (5:12, eerste lid). Het legitimatiebewijs van toezichthouders moet worden opgesteld volgens een door de Minister van Justitie vastgesteld model en moet in elk geval de volgende elementen bevatten en vermelden:

• -

  een foto van de toezichthouder;

• -

  de naam van de toezichthouder;

• -

  de hoedanigheid van de toezichthouder.

Degene tot wie het toezicht zich richt, is verplicht alle medewerking te verlenen die de toezichthouder redelijkerwijs bij de uitoefening van zijn bevoegdheden kan vorderen. Wordt niet meegewerkt, dan heeft de toezichthouder alleen bij het binnentreden van plaatsen beschikking over de sterke arm. In andere gevallen kan bij weigering medewerking te verlenen, deze alsnog worden afgedwongen door eventueel bestuursdwang toe te passen.

De toezichthouder stelt een redelijke termijn waarbinnen iemand aan de opdracht van hem moet voldoen. Wat in dit kader onder een redelijke termijn moet worden verstaan, is niet in algemene termen te bepalen, maar is afhankelijk van het specifieke geval. Daarbij zijn de ernst van het geval en de eventueel te ontstane onmogelijkheid om een object te onderzoeken als niet aanstonds over het object kan worden beschikt medebepalend voor de redelijkheid van de termijn. Ook de vrees voor verdwijning of wijziging van het bewijsmateriaal kan een reden zijn om onmiddellijke voldoening aan de opdracht van de toezichthouder te verlangen.

Burgemeester en wethouders wijzen in verband met de bij de Organisatieverordening brandweer 1987 (ex artikel 1 van de Brandweerwet 1985) opgedragen taken in ieder geval de brandweer aan als de gemeentelijke dienst belast met het toezicht op de naleving van de Brandbeveiligingsverordening. Tevens kunnen ook andere personen met de naleving ervan worden belast, zoals bijvoorbeeld van het bouw- en woningtoezicht.

Voor de opsporing van (ondermeer) de in de Brandbeveiligingsverordening aangegeven strafbare feiten, zijn door de staatssecretaris van binnenlandse zaken uitsluitend aangewezen de commandanten en het personeel van gemeentelijke brandweren in de rang van adjunct-hoofdbrandmeester of hoger (Beschikkingen van de staatssecretaris van 24 maart 1986, nr. EB 85/V4828 (Stb. 1986, 84) en van 5 december 1986, nr. EB 86/V2859 (Stb. 1986, 247). In de gemeente Leidschendam-Voorburg zijn ook de medewerkers van de afdeling Handhaving Bouw aangewezen voor het toezicht op de naleving.