Ondersteuning vrijwillige inzet gemeente Nieuwegein beleidskader 2010-2013

1. Aanleiding

Redenen voor het ontwikkelen van een nieuw beleidskader voor de ondersteuning van de vrijwillige inzet zijn:

Het feit dat de laatste nota over vrijwillige inzet opgesteld is in 2001

Het belang dat de gemeente hecht aan vrijwillige inzet

En last but not least: de invoering van de Wmo in 2007

In de visienota Wmo uit maart 2006 heeft de gemeente haar visie gegeven op vrijwilligerswerk. Uitgangspunt daarbij is het creëren van een klimaat waarin burgers worden gestimuleerd en gemobiliseerd om elkaar bij te staan. De gemeente vindt het van belang dat er sprake is van keuze vrijheid van burgers om zich al dan niet vrijwillig in te zetten. De gemeente wil burgers stimuleren om hun eigen kwaliteiten in te zetten en zorgen voor een goede ondersteuningsstructuur.

Omdat het hierbij niet alleen gaat om het georganiseerde vrijwilligerswerk, maar ook om mensen die ongeorganiseerd vrijwillig actief zijn, spreken we in deze kadernota over vrijwillige inzet.

Beleidsvoornemens:

• Versterken van het netwerk van vrijwilligers

• Verhogen van het aantal vrijwilligers en gebruik maken van de bereidheid van Nieuwegeiners zich vrijwillig voor elkaar en de samenleving in te zetten

• Stimuleren van projecten die aandacht besteden aan meer flexibiliteit van vrijwillige inzet

• Stimuleren van meer samenhang in de ondersteuning van het vrijwillige inzet (visienota Wmo, maart 2006))

De gemeente Nieuwegein geeft in dit beleidskader richting aan haar ambities met betrekking tot de ondersteuning van het vrijwillige inzet. Voor een deel betreft dit voortzetting van het huidige beleid. Daarnaast wil de gemeente inzetten op andere vormen van vrijwillige inzet, zoals verwoord in de visienota Wmo. Deze ambities zijn echter niet te realiseren zonder te weten wat vrijwilligers en betrokken organisaties nodig hebben aan ondersteuning.

Daartoe zijn twee inspiratiebijeenkomsten gehouden voor de vrijwilligersorganisaties in Nieuwegein. Naar aanleiding van een gespreksnotitie (de voorloper van dit beleidskader) is gediscussieerd over inhoud van vrijwillige inzet, de ondersteuningsbehoefte en nieuwe uitdagingen waarvoor het vrijwillige inzet staat. Op basis van de opmerkingen uit de beide inspiratiebijeenkomsten is de gespreksnotitie aangescherpt. Het voor u liggende document is daarvan het resultaat.

2. Waar hebben we het over?

Waar in het verleden het beleid vooral gericht was op het georganiseerd vrijwilligerswerk, gaat het in dit beleidskader over alle vrijwilligers in Nieuwegein.

Uit het Omnibusonderzoek 2007 blijkt dat 4 op de 10 burgers van 18 jaar en ouder in Nieuwegein zich gemiddeld 12,5 uur per maand inzet als vrijwilliger. Overigens varieert dit van bijvoorbeeld een uur per twee weken voorlezen op school tot meer dan 30 uur bestuurlijk actief zijn.

Uit het onderzoek blijkt verder dat 21% van de Nieuwegeiners die geen vrijwillige inzet verrichten geïnteresseerd zijn in een of andere manier om vrijwillig actief te zijn.. Er valt dus nog een wereld te winnen.

Vrijwilligers zijn actief op het terrein van:

• Sport

• Cultuur

• Zorg

• Sociaal cultureel

• Kerkenwerk

• Ziekenbezoek

• Milieu en natuur

• Schoonhouden van de woonomgeving

• Mensenrechten

Enz.

Het betreft mensen,die aangesloten zijn bij een vrijwilligersorganisatie, zoals bijvoorbeeld sportverenigingen of het Rode Kruis, of vrijwillig activiteiten verrichten vanuit een welzijnsinstelling. Het betreft ook burgers die een buurtfeest of barbecue organiseren,de straat schoonhouden, actief zijn op de school van hun kinderen, in hun buurt elkaar hand- en spandiensten verlenen of burgers die vanuit hun bedrijf de mogelijkheid krijgen om vrijwillige inzet te doen, m.a.w. het zeer brede spectrum van vrijwillige inzet. Een heel breed scala, met één uitzondering: verplicht vrijwilligerswerk als onderdeel van bijvoorbeeld een re-integratietraject wordt niet in deze notitie besproken.

Met vrijwillige inzet bedoelen wij hier alle werkzaamheden die een waardevolle bijdrage aan de samenleving leveren, zowel georganiseerde vrijwilligerswerk als tijdelijke en spontane vrijwillige acties.

3. Ambities gemeente Nieuwegein

Veel Nieuwegeiners zetten zich op enigerlei manier in voor elkaar of voor de samenleving. Niet alleen in georganiseerd verband, maar ook door het vrijwillig helpen van vrienden en buren. Er zijn drie door de gemeente gesubsidieerde steunorganisaties voor vrijwillige inzet: het netwerk vrijwilligers in de zorg, het steunpunt vrijwillige inzet en het sportservicepunt. De gemeente heeft ook vernieuwende vrijwillige activiteiten gestimuleerd zoals het VIN project1, waarmee in verschillende wijken nieuwe vrijwilligers zijn geworven, daarnaast stimuleert de gemeente werknemers, zowel de eigen als ook van andere bedrijven, om vrijwillige inzet te verrichten. Tevens laat de gemeente Nieuwegein op verschillende manieren haar waardering blijken voor vrijwilligers; in 2009 o.a. door een groot feest voor alle vrijwilligers.

De Wmo

De invoering van de Wmo is de belangrijkste aanleiding voor het ontwikkelen van een beleidskader voor de vrijwillige inzet 2010-2014. Vrijwillige inzet is weliswaar altijd al onderdeel geweest van gemeentelijk beleid, sinds de invoering van de Wmo in 2007 is de ondersteuning van vrijwilligers echter expliciet een taak van de gemeente. De Wmo bestaat uit 9 prestatievelden, ondersteuning van mantelzorgers en vrijwillige inzet wordt beschreven in prestatieveld 4. In het kort komt dit prestatieveld, tenminste wat de vrijwilligers betreft, erop neer dat de gemeente beleid moet ontwikkelen op het terrein van de vrijwillige inzet, daarnaast moet zij de participatie van burgers versterken.

De Wmo gaat over meedoen en stimuleert burgers om actief deel te nemen aan de samenleving. Nieuwegein wil een samenleving zijn waarin een ieder zo veel mogelijk zijn of haar leven op zelfgekozen wijze kan leiden. Voorwaarde daarvoor is een zo groot mogelijke inzet van de aanwezige stuurkracht en talenten van haar inwoners. Alle burgers hebben eigen kwaliteiten die ze kunnen inzetten voor zichzelf en anderen. Burgers met beperkingen worden zodanig gecompenseerd dat ook zij kunnen participeren. Hoe die compensatie vorm krijgt is niet voorgeschreven. Nieuwegein wil daar maatwerk voor leveren, afhankelijk van de beperking die iemand ondervindt.Gebruik maken van vrijwillige inzet kan daarbij één van de mogelijkheden zijn.

Een voorbeeld van een oplossing op maat

Een oudere man, net weduwnaar geworden, heeft problemen met het voor zichzelf koken. Een mogelijkheid is tafeltje dekje. Bij verder vragen blijkt echter dat meneer zich ook erg alleen voelt. Mogelijk is een betere oplossing om een aantal keren per week samen met anderen te eten aan een open eettafel in een verzorgingshuis of buurthuis.

Het VIN project is uitgevoerd in twee wijken, Galecop en Vreeswijk . Het project bestaat uit drie componenten: de Bijspringermethodiek, het opstellen van competentieprofielen voor vrijwilligers en het aandacht vragen voor deze vorm van vrijwillige inzet via het voeren van campagnes en publieke debatten.

Op een nieuwe manier kijken naar vragen van burgers vereist een andere blik.

Nieuwegein doet met 9 andere gemeenten mee aan een pilot van het project De Kanteling van de VNG. In dit project wil men de compensatieplicht binnen de Wmo verder vormgeven. Dit vereist een andere gemeentelijke organisatie: vraaggericht in plaats van aanbodgericht. Voor alle gemeentes geldt dat men op zoek is naar vernieuwende en stimulerende manieren om burgers met beperkingen de mogelijkheid te geven om mee te doen. Vrijwillige inzet speelt hierbij een belangrijke rol.

Rol van de gemeente

De invoering van de Wmo en het anders kijken naar behoeftes van burgers zijn voor de gemeente Nieuwegein aanleiding om de ondersteuning van de vrijwillige inzet opnieuw van een kader te voorzien. De Wmo geeft een stimulans aan andere vormen van vrijwillige inzet, die door veel organisaties goed zijn opgepakt. Zonder het aloude en nog steeds heel belangrijke verenigingswerk en reguliere vrijwilligerswerk tekort te doen, gaat de gemeente Nieuwegein de komende periode sterk inzetten op het stimuleren en ondersteunen van de verschillende vormen van informele hulp. De gemeente gaat stimuleren dat burgers hun bereidheid om zich in te zetten voor elkaar (in de eigen buurt of elders) kunnen omzetten in concrete daden: vraag en aanbod bij elkaar brengen en het helpen weghalen van belemmeringen.

De gemeente is zich er daarbij van bewust dat vrijwillige inzet niet verplicht kan worden. De rol van de gemeente is vooral stimulerend en faciliterend en waar nodig regisserend en sturend. Een en ander is afhankelijk van het betreffende vraagstuk en de daarbij betrokken partijen.

4. Basisfuncties vrijwillige inzet

Het ministerie van VWS heeft een aantal basisfuncties omschreven, die aanwezig moeten zijn om de vrijwillige inzet zo goed mogelijk te stimuleren en te ondersteunen. Het gaat er hierbij niet om dat de gemeente al die taken uitvoert, ook andere partijen zoals vrijwilligersorganisaties hebben hierin een belangrijke rol.

De rol van de gemeente is in deze een facilitator, stimuleerder en waar nodig regisseur.

De basisfuncties zijn:

• Vertalen maatschappelijke ontwikkelingen

• Verbinden en makelen

• Versterken

• Verbreiden

• Verankeren

In het hierna volgende worden deze basisfuncties voor de gemeente Nieuwegein uitgewerkt.

Sommige activiteiten vallen onder meerdere basisfuncties.

Basisfunctie 1: Vertalen maatschappelijke ontwikkelingen

Hierbij gaat het om het ontdekken en analyseren van ontwikkelingen en deze vertalen in de invloed die zij hebben op de vrijwillige inzet. Voorbeelden zijn de toenemende vergrijzing, de behoefte aan flexibele en kortdurende vormen van vrijwillige inzet en de toename van het aantal in Nieuwegein wonende allochtonen.

Vrijwilligersorganisaties zullen pro-actief op deze ontwikkelingenmoeten inspelen en de ondersteuning van vrijwilligers zal ook op deze veranderde vrijwillige inzet toegesneden moeten zijn

Een aantal maatschappelijke trends:

• Vergrijzing (momenteel bedraagt het aantal 65 +ers in Nieuwegein12,2%, naar verwachting stijgt dit in 2015 naar 16,6%)2

• Meer aandacht voor maatschappelijk betrokken ondernemen, met als gevolg andere partijen (bedrijfsleven) die betrokken zijn bij vrijwillige inzet

• Toenemende diversiteit

• Toenemend gebruik van internet als informatievoorziening

• Langer doorwerken, waardoor het potentieel aan vrijwilligers afneemt.

• Kortere verbondenheid aan organisaties

Een aantal beleidstrends:

• De Wmo, waarbij onder meer de nadruk wordt gelegd op het zelfoplossend vermogen van burgers, uiteraard rekening houdend met een ieders eigen mogelijkheden. De Wmo gaat ook uitdrukkelijk over het bevorderen van sociale samenhang (cohesie) en leefbaarheid. Vrijwillige inzet is daarbij cruciaal.

• Maatschappelijke stages. Doel van de maatschappelijke stages is dat alle jongeren tijdens hun schooltijd kennis maken met de samenleving en daaraan een onbetaalde bijdrage leveren.

Wat is er al in Nieuwegein:

• trendrapportages waarin onder meer de bevolkingsopbouw qua leeftijd en etniciteit beschreven staat

• Actieve welzijnsorganisatie die inspeelt op nieuwe ontwikkelingen zoals bijvoorbeeld het VIN project, o.m. met aandacht voor het vergroten van het aantal allochtone vrijwilligers

• Platform Maatschappelijk Betrokken Ondernemen.

• Een coördinator voor maatschappelijke stages

• Aandacht voor de rol die ICT kan spelen bij het matchen van vraag en aanbod.

Wat is het beleid van de gemeente Nieuwegein

• Netwerken versterken (bijvoorbeeld het platform maatschappelijk betrokken ondernemen)

• Stimuleren andere flexibele vormen van vrijwillige inzet

• Vergroten van het aantal vrijwilligers met speciale aandacht voor jongeren en allochtonen

Bronnen: Cijferwijzer 2009 en Bevolkingsprognose Nieuwegein 2007

Nieuw:

• Verminderen last en regelgeving . De gemeente Nieuwegein is al bezig met het verminderen van last- en regelgeving in het algemeen. De intentie is om dit ook specifiek op vrijwillige inzet te richten. Hierbij is het de kunst om bepaalde regels te vereenvoudigen en toch kwaliteit te behouden. Een voorbeeld is brandveiligheid: in accommodaties is dat een noodzakelijke voorwaarde voor de veiligheid van personeel, bezoekers en vrijwilligers. Deze regels zijn dus noodzakelijk, hoewel deze soms als betuttelend ervaren worden. Er zal altijd een spanningsveld zijn tussen ervaren overbodige regels en de verantwoordelijkheid van de gemeente voor het bewaken van kwaliteit en veiligheid.

• Tijdens de gehele looptijd van dit beleidskader zal specifieke aandacht worden besteed aan mogelijkheden om lastenverlichting te bewerkstelligen. In 2011 worden voorbeelden geïnventariseerd onder vrijwilligersorganisaties. Voor 1 oktober 2011 zal deze inventarisatie gereed zijn.

Wat kunnen vrijwilligers (organisaties) doen?

• Betrekken van andere partijen bij de vrijwillige inzet (corporaties, zorginstellingen, bedrijven)

• Zelf ontwikkelen of gebruik maken van elders ontwikkelde nieuwe methodieken.

• Ontwikkelen andere vormen van vrijwillige inzet, die mogelijk ook aantrekkelijk zijn voor een nieuw potentieel (Bijvoorbeeld door ontwikkelen van inzet op kortdurende activiteiten)

• Benutten maatschappelijke stages voor het benaderen van jonge vrijwilligers Basisfunctie 2 Verbinden en makelen

Dit betreft het bij elkaar brengen van partijen, bijvoorbeeld in een netwerk; daarnaast gaat het om het bij elkaar brengen van vraag en aanbod.

Wat gebeurt er al in Nieuwegein?

• Er is een digitale en fysieke vacaturebank om vraag en aanbod voor vrijwilligers bij elkaar te brengen

• Maatschappelijk betrokken ondernemen wordt vorm gegeven in het Platform Maatschappelijk Ondernemen Nieuwegein (PMON)

• Er zijn vernieuwende projecten (onder meer in het verleden het VIN project, maar ook maatjesprojecten)

• Er wordt aandacht besteed aan maatschappelijke stages (coördinator bij de SWN)

Wat is het beleid van de gemeente Nieuwegein

• Mogelijk maken van de makelaarsfunctie voor maatschappelijke stages

• Stimuleren vernieuwende projecten rond het bij elkaar brengen van vraag en aanbod. Bevorderen van de samenwerking tussen professionals en vrijwilligers in de woon service zones. ICT speelt daarbij een belangrijke rol.

• Continueren vacaturebank.

Nieuw

• Stimuleren van flexibele vormen van vrijwillige inzet en het ontwikkelen van vormen voor coördinatie en ondersteuning daarvan. Naast aandacht voor het georganiseerde vrijwilligerswerk komt er ook uitdrukkelijk aandacht voor ongeorganiseerde vrijwilligers. Daarbij kan gedacht worden aan vrijwilligers in buurtplatforms, bewonerscommissies, maar ook aan burgers die elkaar burenhulp verlenen of spontaan buurtactiviteiten organiseren Een dergelijk coördinatiepunt kan ook een grote rol spelen in het signaleren van de behoeftes en mogelijkheden van wijkbewoners en fungeren als ontmoetingspunt. Tevens stelt het coördinatiepunt professionals en vrijwilligers in de gelegenheid om op een directe wijze contact te hebben met cliënten en bewoners. De SWN pakt dit op als vervolg op VIN. In 2010 vindt een pilot plaats.

• Onderzoek in 2010 naar de mogelijkheden van ICT om op wijkniveau onderlinge hulp te bevorderen. (web 2.0, voorbeelden: www.buurtleven.nl of www.23dingen.nl )

Voor 1 maart 2010 ligt er een plan van aanpak voor het opzetten van het coördinatiepunt en de wijze van ‘makelen’ van vraag en aanbod.

Voorbeeld: Tante Kwebbel in Rotterdam

• Tante Kwebbel brengt burgers bij elkaar die hulp willen geven of nodig hebben. Dat kan gaan om het verzorgen van plantjes, ramen lappen bij een oudere, samen naar film of theater enz. Het betreft kortdurende activiteiten, die in onderling overleg (flexibel) worden verricht.

• Vinden en Verbinden in Veenendaal. Idem als hierboven met als specifiek aandachtpunt het met elkaar in contact brengen van autochtone en allochtone bewoners in een wijk.

Wat kunnen vrijwilligers (organisaties) doen?

• Inspelen op de mogelijkheden die de Wmo biedt.

• Afspraken (laten) maken met bedrijven over inzet van medewerkers.

• Afspraken (laten) maken met scholen maken over stages

• Partijen bij elkaar brengen, die elkaar iets te bieden hebben. Dit kan in één op één situaties, maar ook tussen twee groepen (bij.v een sportvereniging en bewoners van een gezinsvervangend tehuis).

• Vacaturebank actief onder de aandacht van potentiële vrijwilligers brengen.

• Andere vormen van vrijwillige inzet ontwikkelen en daarmee mogelijk een nieuw potentieel aan vrijwilligers aanboren.

Basisfunctie 3. Versterken

Deze basisfunctie betreft het opbouwen en onderhouden van een effectieve lokale ondersteuningsinfrastructuur. Vrijwilligers hebben behoefte aan ondersteuning op individueel niveau (coaching, informatie en advies, deskundigheidsbevordering) en rond organisatieontwikkeling (inspelen op nieuwe ontwikkelingen, inrichting organisatie). Daarnaast is er behoefte aan praktische ondersteuning (informatie over financieringsmogelijkheden en regelgeving, vergaderruimte, hulp bij verslaglegging).

Wat gebeurt er al in Nieuwegein?

• Er zijn drie ondersteuningsvoorzieningen vrijwillige inzet (netwerk vrijwilligers in de zorg, sportservicepunt, steunpunt vrijwilligerswerk)

• Lokaal ondersteunt de SWN de bij haar organisatie werkzame vrijwilligers.

Hetzelfde geldt voor organisaties in de zorg, rond cultuur en natuur en milieu

• Naast lokale ondersteuning wordt ook ondersteuning geboden vanuit landelijke vrijwilligersorganisaties als het Rode Kruis, de Zonnebloem, natuur en milieuorganisaties, sportbonden,en regionale organisaties als Handje Helpen .

• Landelijk en provinciaal zijn er ondersteuningsmogelijkheden door Movisie, NOV, Alleato, Sportservice Midden Nederland, regionale netwerken enz.)

• De gemeente Nieuwegein heeft voor alle vrijwilligers een verzekering met een uitgebreide dekking W.A. en ongevallen afgesloten.

Beleid van de gemeente Nieuwegein

• Subsidies voor de bestaande steunfuncties continueren.3

• Het helpen starten van een vrijwilligersacademie, waar cursusaanbod gebundeld wordt en ruimte is voor intervisie enz.

Nieuw

In de Wmo beleidsvisie is vastgesteld dat er per 1-1-2008 een samenwerkingsverband tussen vrijwilligers en mantelzorgers tot stand is gekomen. Tot nu toe is dit nog niet van de grond gekomen. In de beleidsperiode 2010-2014 zal dit verder ter hand worden genomen en worden bereikt door het integreren van de verschillende ondersteuningsvoorzieningen. Hierbij zullen de eigenheid en daarmee de herkenbaarheid van de verschillende vrijwilligerswerkvormen behouden blijven. De samenhang zal o.a. vorm krijgen door het gefaseerd onderbrengen van de steunorganisaties op één adres, waarbij herkenbaarheid voor de verschillende doelgroepen voorwaarde is. Een eerste stap is in 2010 het onderbrengen van het steunpunt vrijwilligerswerk, het netwerk vrijwilligers in de zorg en het steunpunt mantelzorg op één adres. Dit intensiveert de bestaande samenwerking en kan nieuwe vormen van ondersteuning stimuleren. Daarnaast vermindert het de kwetsbaarheid van de steunorganisaties. Alledrie zijn het éénmansposten, het is daardoor lastig een breed aanbod aan ondersteuning in stand te houden en de continuïteit te waarborgen.

De functie van het sportservicepunt wordt in het kader van Nieuwegein Beweegt geëvalueerd. De gemeente wil komen tot een zodanige organisatorische infrastructuur dat sporten en bewegen voor zoveel mogelijk Nieuwegeiners bevorderd wordt. ( bron: Beleidskader Nieuwegein Beweegt 2009-2013)

Op termijn zal de steunfunctie voor de vrijwilligers in de sport kunnen participeren. Voor- en nadelen m.b.t. herkenbaarheid en effectiviteit daarvan worden in het kader van Nieuwegein Beweegt eerst zorgvuldig overwogen. De ondersteuningsorganisaties krijgen t.z.t. een plaats in het nieuwe Stadshuis, waar ook diverse andere maatschappelijke organisaties onderdak zullen vinden. De verwachting is dat deze huisvesting bijdraagt in een betere bereikbaarheid en uitstraling.

Per 1 maart 2010 worden het steunpunt vrijwilligerswerk, het netwerk vrijwilligers in de zorg en het steunpunt mantelzorg gezamenlijk gehuisvest in de bibliotheek.

Wat kunnen (vrijwilligers)organisaties doen?

• Aangeven welke ondersteuningsbehoeftes vrijwilligers hebben.

• Onderzoeken aan welke nieuwe diensten bij burgers behoefte is en welke ondersteuning daarbij nodig is

Basisfunctie 4. Verbreiden

Deze basisfunctie gaat over het promoten en waarderen van vrijwillige inzet en het werven van vrijwilligers.

Wat gebeurt er al in Nieuwegein?

• Organiseren sociale activiteiten om vrijwilligers te waarderen (bijvoorbeeld het grote vrijwilligersfeest in 2009)

• Aandacht voor vrijwillige inzet in diverse publicaties

• VIN project dat mede tot doel heeft nieuwe vrijwilligers te werven.

• Campagnes om nieuwe vrijwilligers te werven door diverse vrijwilligersorganisaties

• Waardering van de eigen vrijwilligers door (vrijwilligers) organisaties.

• Platform maatschappelijk betrokken ondernemen.

Beleid gemeente Nieuwegein

• Nieuwegein besteedt regelmatig op verschillende manieren aandacht aan vrijwillige inzet. Een voorbeeld: In de gemeentepagina’s wordt regelmatig een vrijwilliger geïnterviewd. Daarmee wordt aandacht besteed aan de veelvormigheid van vrijwillige inzet

Nieuw:

• Aandacht besteden aan nieuwe digitale vormen voor het werven van vrijwilligers.

Het digitaal werven van vrijwilligers vindt plaats bij de vacaturebank, maar zal ook gekoppeld worden aan een pilot in een wijk (2010).

Plan van aanpak zal op 1 maart 2010 gereed zijn (zie ook bij basisfunctie 2)

Wat kunnen vrijwilligers (organisaties) doen?

• Een (al dan niet gezamenlijke) wervingscampagne opzetten

• Eigen vrijwilligers waarderen.

• Eigen vrijwilligers (wanneer zij dat willen) laten vertellen over het plezier dat zij aan hun werk beleven. (mond-op-mond reclame)

• Nieuwe wervingsvormen ontwikkelen, bijvoorbeeld via internet

• Bij voldoende draagvlak aansluiten bij landelijke acties als MADD

• Benutten maatschappelijke stages om vrijwillige inzet te promoten

Basisfunctie 5. Verankeren

Bij deze basisfunctie gaat het om de opgedane kennis en ervaring in de vrijwillige inzet te borgen en vast te leggen. Dat kan door middel van een trainingsaanbod, het bundelen van kennis en/ of weten waar die kennis te vinden is en het regelmatig evalueren van de verschillende vormen van vrijwillige inzet om te onderzoeken of dit nog aan de behoefte en verwachtingen voldoet.

Wat gebeurt er al in Nieuwegein?

• (Vrijwilligers) organisaties evalueren de gepleegde inzet van vrijwilligers op effectiviteit.

• Het steunpunt vrijwilligerswerk, het netwerk vrijwilligers in de zorg en het sportservicepunt organiseren regelmatig cursussen en trainingen voor de vrijwilligers in Nieuwegein.

• (Vrijwilligers) organisaties ontwikkelen een eigen cursusaanbod of betrekken dat van hun landelijke of regionale moederorganisaties.

• Vrijwilligersorganisaties maken gebruik van lokale, landelijke en provinciale (vrijwilligerswijzer) websites met informatie over ontwikkelingen in het vrijwillige inzet

• Opzetten van een vrijwilligersacademie. Deze academie kan een belangrijke rol vervullen bij het ontwikkelen van trainings en cursusaanbod, het ontwikkelen van netwerken (op thema) en het organiseren van intervisie. Tevens kan een brug worden geslagen tussen theorie en praktijk door het inhuren van bijv. docenten van het ROC of vanuit zorginstellingen

Beleid gemeente Nieuwegein

• Periodiek herijken van taken van door de gemeente gesubsidieerde vrijwilligersorganisaties.

• Bevorderen van de samenwerking tussen de steunorganisaties voor vrijwillige inzet om ondermeer de versnippering van de ondersteuning tegen te gaan en de onderlinge uitwisseling te bevorderen.

• Stimuleren van uitwisseling tussen verschillende vrijwilligersorganisaties

Nieuw:

• Via pilots in de woonservicezones worden methodieken beproefd. Resultaten worden overgedragen naar andere wijken. Een voorbeeld is training op het signaleren van eenzaamheid in 2010.

Voor 1 juli 2010 zal de eerste training gegeven zijn.

Wat kunnen vrijwilligers (organisaties) doen?

• Kennis nemen van elders ontwikkeld aanbod (Movisie, Mezzo, NOV, sportbonden enz.)

• Deelnemen aan cursussen en trainingen

• Uitwisselen van kennis en ervaring

• Vastleggen beproefde methodieken. Dit zou een taak kunnen zijn van de nieuwe steunorganisatie.

Opstellen competentieprofielen voor vrijwilligers, zodat een goede match tussen vraag en aanbod kan worden gemaakt. Bij het VIN project is hierbij al een start gemaakt.

In het kort

De invoering van de Wmo is voor de gemeente Nieuwegein de belangrijkste aanleiding om een nieuw beleidskader voor de ondersteuning van het vrijwillige inzet 2010-2014 te ontwikkelen. Zij ziet de vrijwillige inzet als een zeer belangrijke motor om sociale samenhang, leefbaarheid en de onderlinge steun en hulp te bevorderen.

Wederkerigheid is daarbij een sleutelbegrip. De gemeente Nieuwegein wil de vrijwilligersorganisaties uitdagen om nieuwe vormen te ontwikkelen en ze daarvoor te faciliteren en te ondersteunen.

De belangrijkste elementen om dit te bereiken zijn:

• Continuering van bestaand beleid. Met dien verstande dat het bestaand beleid al veel vernieuwende elementen bevat, zoals het instellen van een vrijwilligersacademie.

• Stimuleren van (informele) vrijwillige inzet en vergroten van het aantal vrijwilligers. Onderzoeken hoe deze nieuwe vormen van vrijwillige inzet gekoppeld kunnen worden aan de woonservicezones en de rol van ICT daarbij. De activiteiten binnen de woonservicezones zijn niet alleen gericht op ontmoeting, hulp en sociale activiteiten, een belangrijke functie is ook het signaleren van de vraag en het ontwikkelen van nieuw aanbod in de wijk.

• De verdere ontwikkeling van het maatschappelijk betrokken ondernemen. Dit betreft zowel het stimuleren van werknemers van diverse bedrijven om vrijwillige inzet te doen, maar bijvoorbeeld ook het betrekken van het onderwijs bij het trainen van vrijwilligers.

De gemeente Nieuwegein en het vrijwillige inzet staan voor de uitdaging om het vrijwillige inzet de komende jaren nog sprankelender en inspirerender te maken dan het nu al is. In samenspraak met vrijwilligers(organisaties) wil de gemeente Nieuwegein de komende jaren haar ambities verder vormgeven, waarbij de kadernota het raamwerk vormt.

Kader beleidsvoornemens gemeente Nieuwegein met tijdsaanduiding.

WAT WANNEER

Voortzetten ingezet beleid Gehele looptijd beleidskader

Verminderen last- en regelgeving: inventarisatie vrijwilligersorganisaties

Inventarisatie uiterlijk 1 september 2011 gereed

Stimuleren flexibele vormen van vrijwillige inzet (mede met behulp van ICT)

Plan van aanpak uiterlijk 1maart 2010 gereed.

Gezamenlijke huisvesting steunfuncties vrijwillige inzet in bibliotheek 1 maart 2010

Overdragen kennis methodieken: training signaleren eenzaamheid

1e training wordt gegeven vòòr 1 juli 2010