Verordening rechtspositie gedeputeerden, staten- en commissieleden Noord-Holland 2010

Ondertekening

Toelichting

Algemeen

Wettelijke regelingen

De regeling van de rechtspositie van gedeputeerden, statenleden en leden van provinciale commissies vindt op drie niveaus plaats, te weten bij wet, AMvB en provinciale verordening. Wettelijk is voor gedeputeerden in de Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers (Appa) de uitkering na aftreden en het pensioen geregeld. Voor statenleden is de tijdelijke vervanging bij zwangerschap en bevalling of ziekte wettelijk geregeld. Verder zijn er algemene wettelijke voorzieningen voor werkenden die ook gelden voor gedeputeerden en statenleden. In de Provinciewet is aangegeven dat de nadere invulling van de rechtspositie van gedeputeerden, staten- en commissieleden wordt geregeld bij AMvB. Daartoe zijn tot stand gekomen het Rechtspositiebesluit gedeputeerden en het Rechtspositiebesluit staten- en commissieleden. Daarin zijn alle voor de rechtspositie van belang zijnde onderwerpen geregeld. Een aantal voorzieningen, zoals de hoogte van de bezoldiging en de verschillende onkostenvergoedingen, zijn in beide rechtspositiebesluiten overwegend geregeld in dwingende bepalingen. Voor secundaire voorzieningen, zoals bijvoorbeeld de verstrekking van een OV-jaarkaart en de uitkering bij aftreden als statenlid, geldt dat de provincie de vrijheid heeft om deze voorzieningen te treffen.

Hoofdlijnen provinciale verordening

In de verordening zijn bepalingen opgenomen inzake de rechtspositie van statenleden, gedeputeerden en leden van provinciale commissies. De grondslag hiervoor is te vinden in de Provinciewet en de genoemde rechtspositiebesluiten. Daarnaast bestaat binnen de groep commissieleden een bijzondere categorie te weten plaatsvervangend commissieleden, die hun bestaan ontlenen aan artikel 4 van het Reglement van orde voor provinciale statencommissies in Noord-Holland 2007. Buiten hetgeen hen bij of krachtens de wet is toegekend genieten de gedeputeerden als zodanig geen inkomsten, in welke vorm dan ook, ten laste van de provincie (artikel 43 van de Provinciewet). Een soortgelijke bepaling is in artikel 96 van de Provinciewet opgenomen voor staten- en commissieleden. Het tweede lid van die bepaling voegt daaraan toe dat uitsluitend bij provinciale verordening aan staten- en commissieleden voordelen, anders dan in de vorm van vergoedingen en tegemoetkomingen, mogen worden toegekend. De verordening behoeft de goedkeuring van de minister van BZK.

De verordening bevat bepalingen inzake:

• ·

  de vergoeding voor de werkzaamheden van staten- en commissieleden (artikelen 2 en 29), waarbij is op te merken dat voor gedeputeerden niets is opgenomen omdat hun bezoldiging uitputtend is geregeld in het Rechtspositiebesluit gedeputeerden;

• ·

  een vaste algemene onkostenvergoeding voor statenleden en gedeputeerden (artikelen 4 en 28);

• ·

  reis- en verblijfkosten van statenleden, gedeputeerden en commissieleden, waarbij voor gedeputeerden een onderscheid is gemaakt tussen woon-werkverkeer en zakelijke reizen (artikelen 6,7,18 t/m 22 en 30);

• ·

  beschikbaarstelling van een computer c.a. aan statenleden en gedeputeerden (artikelen 9 en 24) en faciliteiten in de vorm van deelname van statenleden en gedeputeerden aan cursussen, congressen e.d. (artikelen 8 en 25);

• ·

  een aantal secundaire voorzieningen voor statenleden, zoals een uitkering bij aftreden en overlijden (artikelen 12 t/m 17) en voor gedeputeerden de spaarloon- of levensloopregeling (artikel 26);

• ·

  de procedure van declareren (artikelen 31 t/m 34).

De arbeidsverhouding van de gedeputeerde en het statenlid

Statenleden zijn niet in dienstbetrekking bij de provincie. De provincie is dus niet de werkgever. Dat betekent bijvoorbeeld dat zij niet vallen onder de werknemersverzekeringen zoals de Werkloosheidswet, Ziektewet en WIA. Statenleden worden ook niet aangemerkt als werknemer in de zin van de Zorgverzekeringswet en hebben derhalve op grond van die wet geen recht op vergoeding door de provincie van de over de statenvergoeding verschuldigde inkomensafhankelijke bijdrage in de kosten van de basisverzekering. Eigen voorzieningen zijn er op die onderdelen getroffen in het Rechtspositiebesluit staten- en commissieleden en in onderhavige verordening. Omdat er geen dienstbetrekking met de provincie is vallen statenleden niet onder de Wet op de loonbelasting 1964 maar worden hun inkomsten getoetst aan de Wet inkomstenbelasting 2001.

Gedeputeerden zijn sinds de dualisering van het provinciebestuur ingevolge de Ambtenarenwet als benoemde bestuurders in openbare dienst aangesteld en vallen onder de werking van die wet. De aanstelling in openbare dienst houdt voor de toepassing van de fiscale wetgeving in dat sprake is van een arbeidsverhouding die als dienstbetrekking wordt aangemerkt. Dit betekent dat gedeputeerden direct onder de werking van de Wet op de loonbelasting vallen. Er is sinds de dualisering van het provinciebestuur derhalve geen mogelijkheid meer om wel of niet voor de loonbelasting te opteren. Gedeputeerden vallen niet onder de werking van de Ziektewet, Werkloosheidswet en WIA. Evenmin geldt voor hen de pensioenvoorziening bij het ABP. Wachtgeld na aftreden en ouderdoms- en nabestaandenpensioen zijn voor gedeputeerden geregeld in de Appa. Gedeputeerden zijn werknemers in de zin van de Zorgverzekeringswet en hebben derhalve op grond van die wet recht op vergoeding door de provincie van de over hun bezoldiging verschuldigde inkomensafhankelijke bijdrage in de kosten van de basisverzekering.

De loon- en inkomstenbelasting Opting in regeling

Statenleden kunnen opteren voor de loonbelasting. Het statenlid kan met de provincie overeenkomen dat deze loonheffing inhoudt. Dat werd de ‘opting in regeling’ genoemd. In een gezamenlijke verklaring melden de provincie en het Statenlid aan de Belastingdienst dat wordt geopteerd voor de loonbelasting. Als wordt gekozen voor het loonbelastingsysteem dan draagt de provincie de ingehouden loonheffing af aan de Belastingdienst. De inkomsten worden als loon belast in box 1. Het Statenlid hoeft in dat geval geen administratie bij te houden. Kosten die worden gemaakt kunnen niet worden afgetrokken. Wel kan de provincie onder voorwaarden bepaalde vergoedingen onbelast verstrekken en bepaalde faciliteiten onbelast in bruikleen beschikbaar stellen. Genoemd kunnen worden de vergoeding van reis- en verblijfkosten en zakelijke deelname aan cursussen en congressen. Er zijn ook vergoedingen die niet belastingvrij kunnen worden vertrekt, zoals de vaste forfaitaire onkostenvergoeding. Deze vergoedingen worden gebruteerd toegekend waardoor na inhouding van de loonheffing de netto bedoelde vergoeding resteert. Ook kan betrokkene deelnemen in de spaarloonregeling die er voor het provinciaal personeel is.

Fiscale standaardpositie

Als niet voor de loonbelasting wordt geopteerd dan geldt voor het Statenlid dat hij voor de Wet inkomstenbelasting 2001 resultaat uit een werkzaamheid geniet. In dat geval is het winstsysteem van toepassing. Betrokkene moet dan alle ontvangsten verantwoorden als winst en kan de gemaakte kosten daarop in mindering brengen. De verstrekking van een OV-jaarkaart behoort dan ook in beginsel tot de te belasten voordelen. Betrokkenen kunnen bij de aangifte inkomstenbelasting hun werkelijke beroepskosten, met inachtneming van een aantal wettelijke beperkingen en normeringen, in mindering brengen op hun belastbaar inkomen (belastbare resultaat). De provincie dient jaarlijks alle betalingen en verstrekkingen op grond van deze verordening aan de Belastingdienst te melden middels een opgave IB47. Verstrekkingen (bijvoorbeeld een OV-jaarkaart) moeten naar de waarde in het economische verkeer worden opgegeven. Het daadwerkelijk zakelijk gebruik leidt dan tot aftrek.

De vergoedingssystematiek

Voor de uitoefening van het politieke ambt moeten bestuurders niet het eigen inkomen hoeven aan te spreken Een adequate vergoedingssystematiek is daarom van belang. Waar er functionele uitgaven zijn verdient het aanbeveling terughoudend te zijn met een financieringswijze waarin de bestuurder deze uit eigen middelen vooruit betaalt en de provincie ze terugbetaalt. Eigen middelen en publieke middelen moeten zoveel mogelijk gescheiden worden gehouden. Vanuit die overweging heeft het de voorkeur de kosten direct in rekening te brengen bij de provincie. Aan de mogelijkheid om zo nodig declaraties in te dienen zal echter behoefte blijven bestaan.

Voor een goed begrip van de vergoedingssystematiek moet onderscheid worden gemaakt tussen verschillende categorieën voorzieningen:

• 1.

  voorzieningen die rechtstreeks worden aangeboden door de organisatie (bedrijfsvoering en bestuurskosten);

• 2.

  voorzieningen die noodzakelijk zijn voor de uitoefening van het ambt die niet rechtstreeks zijn aan te bieden door de organisatie, maar waarvoor het Rechtspositiebesluit staten- en commissieleden en het Rechtspositiebesluit gedeputeerden de mogelijkheid bieden om deze (onbelast) te vergoeden;

• 3.

  voorzieningen die noodzakelijk zijn voor de uitoefening van het ambt die niet declarabel zijn, maar waarvoor het Rechtspositiebesluit staten- en commissieleden en het Rechtspositiebesluit gedeputeerden de mogelijkheid bieden om een vaste (bruto) vergoeding te verstrekken.

Concreet betekent deze vergoedingssystematiek het volgende.

Voorzieningen die zijn ondergebracht in de bedrijfsvoering

• ·

  bruikleen van computer- en communicatieapparatuur;

• ·

  zakelijk gebruik van dienstauto’s;

• ·

  deelname aan cursussen en congressen e.d.

De zakelijke uitgaven hoeven niet te worden voorgeschoten door de gedeputeerde of het statenlid maar worden direct door de provincie voldaan en de voorzieningen worden om niet in bruikleen gegeven. Zij vallen derhalve buiten de vergoedingssfeer.

Voorzieningen die niet in de bedrijfsvoering zitten maar onbelast kunnen worden vergoed

Voor een aantal zakelijke uitgaven, zoals reis- en verblijfkosten, blijft het systeem overeind dat de gedane zakelijke uitgaven de gedeputeerde of het statenlid op basis van declaratie worden vergoed. Deze kunnen, als is voldaan aan de gestelde voorwaarden, onbelast worden vergoed.

Voorzieningen die niet in de bedrijfsvoering zitten en niet onbelast kunnen worden vergoed

Voor een aantal andere beroepskosten wordt een vaste (bruto) kostenvergoeding verstrekt. In de toelichting op de artikelen 4 en 28 is aangegeven om welke beroepskosten het gaat. De statenleden dienen alle vergoedingen en verstrekkingen naar de waarde in het economische verkeer als opbrengst te verantwoorden. Omdat zij hun werkelijk gemaakte kosten fiscaal kunnen verrekenen worden hun vergoedingen niet gebruteerd toegekend.

Controle en verantwoording

Voor de bestuurlijke uitgaven is – net als voor de besteding van alle andere publieke middelen – transparantie van groot belang. Daartoe dienen enerzijds inzichtelijke regels en richtlijnen die voor het vergoedingen- en voorzieningenstelsel gelden en anderzijds een duidelijke verantwoording van het daadwerkelijk gebruik. Op deze wijze kan worden voorkomen dat er onnodige discussies plaatsvinden omtrent het gebruik van onkostenregelingen of voorzieningen door provinciebestuurders en over de eventueel verschuldigde belasting. Dat is ook in hun belang omdat zij hun functie moeten kunnen uitoefenen zonder te worden gehinderd door onzekerheden omtrent de financiering van de functionele uitgaven. Daartoe is vereist dat er een zodanig sluitende financiële en administratieve organisatie is ingericht dat er vertrouwen kan bestaan omtrent de juistheid en rechtmatigheid van de uitgaven. In hoofdstuk 5 is in verband hiermee, in aanvulling op de in de beheers- en controleverordening vastgestelde regels, de procedure vastgelegd over rechtstreekse facturering van functionele uitgaven, declaratie van vooruit betaalde kosten en het gebruik van een provinciale creditcard. Daarnaast zijn er in de bruikleenovereenkomsten heldere afspraken vastgelegd over het gebruik van computer- en communicatieapparatuur die beschikbaar wordt gesteld voor de uitoefening van de politieke functie. In aanvulling hierop is een gedragscode ontwikkeld waarin nadere gedragsregels zijn vastgelegd. Daarbij gaat het onder meer om afspraken omtrent de bestuurlijke uitgaven die in aanmerking komen voor bespreking en zonodig besluitvorming in het college van gedeputeerde staten. In die gedragscode is ook het beleid rond buitenlandse reizen en de bekostiging van zakendiners met derden opgenomen. Verder zijn er aanvullende administratieve procedures beschreven over de afwikkeling van declaraties en facturen en de daarbij te hanteren verdeling van verantwoordelijkheden en hoe om te gaan met interpretatie- of meningsverschillen.

Artikelgewijze toelichting

Artikel 2 Vergoeding voor werkzaamheden statenlid

In het Rechtspositiebesluit staten- en commissieleden is geregeld dat statenleden voor hun werkzaamheden een bruto vergoeding ontvangen. De hoogte van de vergoeding wordt bij provinciale verordening bepaald. Wel is in het Rechtspositiebesluit het maximale bedrag van de vergoeding voor de werkzaamheden aangegeven. In artikel 2 is de hoogte van de vergoeding bepaald op het maximale bedrag. Het bedrag van de vergoeding voor de werkzaamheden is geïndexeerd. Het wordt jaarlijks per 1 januari herzien aan de hand van het indexcijfer CAO lonen overheid. Hiervoor is in de provincie geen nadere besluitvorming nodig omdat het bedrag van de vergoeding is gekoppeld aan het maximumbedrag dat jaarlijks wordt bijgesteld. De huidige opting in regeling wordt binnen de lopende situaties gehandhaafd.

Artikel 3 Toelagen statenlid

Artikel 3 voorziet in een toelage voor statenleden die werkzaamheden verrichten voor ‘zware’ statencommissies. Het betreffen activiteiten die vallen buiten de reguliere werkzaamheden als statenlid. Deze extra activiteiten van een beperkt deel van de statenleden hebben vaak een incidenteel karakter met een aanzienlijk tijdsbeslag. De hoogte van de toelage is bepaald op het maximumbedrag dat is bepaald in artikel 4a, eerste lid, van het Rechtspositiebesluit staten- en commissieleden. Aan reguliere commissies die zijn ingesteld ter voorbereiding van de besluitvorming in provinciale staten op grond van artikel 80 van de Provinciewet, kan deze toelage niet worden toegekend.

Overigens is met ingang van 1 januari 2009 in artikel 7b van het Rechtspositiebesluit staten- en commissieleden geregeld dat aan fractievoorzitters in provinciale staten een extra toelage wordt toegekend. De regeling sluit aan bij die voor fractievoorzitters in de Eerste Kamer. De toelage is een financiële waardering voor de extra tijdinspanning van fractievoorzitters. De hoogte is afhankelijk van de omvang van de fractie. Deze bepaling kan rechtstreeks worden toegepast en hoeft niet te worden omgezet c.q. worden overgenomen in deze verordening.

Artikelen 4 en 28 Onkostenvergoeding

Hierin is de vaste netto vergoeding geregeld voor aan het statenlidmaatschap c.q. aan het ambt van gedeputeerde verbonden kosten. De vergoeding dient ter dekking van de volgende aan het ambt gerelateerde kosten en is ook uitsluitend daarvoor bedoeld:

• a.

  representatie

• b.

  vakliteratuur

• c.

  contributies, lidmaatschappen

• d.

  telefoonkosten

• e.

  bureaukosten, porti

• f.

  zakelijke giften

• g.

  bijdrage aan fractiekosten

• h.

  representatieve ontvangsten aan huis, en

• i.

  excursies.

Gegeven het forfaitaire karakter wordt de onkostenvergoeding geacht de gemiddelde uitgaven voor de desbetreffende elementen te dekken. Meeruitgaven op de desbetreffende posten worden niet alsnog door middel van een declaratie in rekening gebracht.

Hieronder zijn de kostencomponenten nader uitgewerkt en toegelicht.

a. Representatie

Hierbij valt te denken aan koffie, thee, hapjes, drankjes, etentjes met zakelijke relaties, attenties en dergelijke. Tevens worden onder deze categorie begrepen de noodzakelijke kosten voor de representatie die door de partner worden gemaakt in verband met de functie-uitoefening als politieke ambtsdrager. Werklunches en –diners die worden georganiseerd vanuit de provincie behoren tot de bedrijfsvoering. De facturen daarvoor worden direct door de provincie voldaan.

b. Vakliteratuur

De vaste onkostenvergoeding is eveneens bedoeld voor uitgaven voor (abonnementen voor) vakliteratuur, losbladige uitgaven, naslagwerken. Dagbladen vallen niet onder vakliteratuur. Omdat echter het abonnement op een dagblad vanuit de bedrijfsvoering een functioneel belang dient, hebben gedeputeerden recht op een abonnement op een dagblad.

c. Contributies

Bij contributies en lidmaatschappen moet worden gedacht aan het lidmaatschap van een vakbond, een belangenvereniging of een bestuurdersvereniging. Als een lidmaatschap specifiek gebonden is aan het ambt van gedeputeerde (en niet aan de persoon zelf) en van belang is voor de ambtsuitoefening wordt de contributie rechtstreeks door de provincie voldaan.

d. Telefoonkosten

De kosten van zakelijke gesprekken waaronder ook van de mobiele telefoon. De kosten van telefoonabonnementen vallen niet onder de vaste onkostenvergoeding. Vanuit de bedrijfsvoering wordt op aanvraag aan de gedeputeerde een mobiele telefoon in bruikleen verstrekt.

e. Bureaukosten en porti

Pennen, potloden, papier, een zakelijke agenda, kosten voor het verzenden van post en het kopiëren van stukken. Het gebruik van deze voorzieningen op kantoor komt vanzelfsprekend ten laste van de bedrijfsvoering van de provincie.

f. Giften

Zakelijke giften die de gedeputeerde louter als zodanig doet, en die hij niet als privépersoon zou hebben gedaan, aan inzamelingsacties, collecties en dergelijke (in de regel betreft het plaatselijke en/of regionale doeleinden). Giften aan een politieke partij of verkiezingscampagne maken hier geen deel van uit.

g. Bijdrage aan fractiekosten

Individuele bijdragen van statenleden voor deelname aan fractieactiviteiten.

h. Representatieve ontvangsten aan huis

Hieronder vallen de kosten verbonden aan kleine ontvangsten in de eigen woning van de gedeputeerde, die direct verband houden met de uitoefening van het ambt. Te denken valt aan consumptieve verstrekkingen en dergelijke.

i. Excursies

Excursies die worden gevolgd ten behoeve van de uitoefening van het politieke ambt (inclusief reis- en verblijfskosten).

De hoogte van de kostenvergoeding wordt bij provinciale verordening bepaald. Wel is in de rechtspositiebesluiten voor gedeputeerden en statenleden het maximale bedrag van de kostenvergoeding aangegeven. In de artikelen 4 en 28 is de hoogte van de kostenvergoeding bepaald op het maximale bedrag.

Artikel 6 Reiskosten statenlid

In dit artikel is het recht op vergoeding van reiskosten voor statenleden geregeld. De grondslag hiervoor is te vinden in de Provinciewet. Vergoed kunnen worden de kosten van openbaar vervoer of bij gebruik van eigen vervoermiddelen een kilometervergoeding zoals die voor het rijkspersoneel geldt. De vergoeding van de reiskosten met het openbaar vervoer is onbelast. Bij gebruik van de eigen personenauto bedraagt de vergoeding, gelijk aan de fiscale vergoeding, in 2007 € 0,19 (onbelast) per afgelegde kilometer. Kilometervergoedingen die hoger zijn dan € 0,19 zijn voor dat hogere deel belast. Door de griffier heeft controle plaats van het opgegeven aantal kilometers. Leidraad hierbij is de snelste route zoals bij raadpleging aangegeven door de routeplanner van de ANWB.

In artikel 6, tweede en derde lid, is bepaald dat de reiskosten van statenleden anders dan voor vergaderingen van statencommissies en provinciale staten worden vergoed indien het reisdoel een activiteit betreft waarover door een provinciaal orgaan (commissie, Presidium, provinciale staten, gedeputeerde staten, seniorenconvent of provinciesecretaris) een besluit tot organisatie of deelname is genomen en de statenleden daarvoor schriftelijk zijn uitgenodigd. In die gevallen waarin statenleden door gedeputeerde staten worden geattendeerd op en uitgenodigd voor activiteiten binnen de provincie waaraan door de provincie een bijdrage is verleend, worden de hiermee gemoeide reiskosten vergoed.

Door het aannemen van amendement 13-1 is aan artikel 6, derde lid, een onderdeel c toegevoegd dat beoogt buiten twijfel te stellen dat reiskosten van statenleden voor vergoeding in aanmerking komen wanneer die reiskosten zijn gerelateerd aan een activiteit waarvan de betreffende statencommssie (in meerderheid) van oordeel is dat deelname past bij het functioneren in de hoedanigheid van statenlid.

Artikel 7 Verblijfkosten statenlid

Dit artikel regelt de vergoeding van verblijfkosten. De grondslag hiervoor is te vinden in de Provinciewet. De vergoeding kan worden toegekend als het statenlid een staten- of commissievergadering bijwoont maar ook ingeval van dienstreizen. Daarvoor gelden dezelfde maxima als voor het rijkspersoneel. Vergoeding of verstrekking van maaltijden is onbelast als de vergoeding of verstrekking een meer dan bijkomstig zakelijk karakter heeft. Daarvan is niet zonder meer sprake bij deelname aan staten- en commissievergaderingen, maar wel bij tot in de avond doorlopende vergaderingen waardoor men niet op de gewone tijd kan eten, alsmede tijdens dienstreizen. Als het zakelijk karakter van niet meer dan bijkomstig belang is moet de vergoeding of de waarde in het economisch verkeer van de verstrekking tot het loon worden gerekend. Bij verstrekkingen in de vorm van maaltijden in bedrijfskantines met een privé-karakter wordt de waarde van een kantinemaaltijd vastgesteld op een forfaitair bedrag. Als de maaltijd in de bedrijfskantine een meer dan bijkomstig zakelijk karakter heeft geldt de hoofdregel. De vergoeding of verstrekking van maaltijden is dan onbelast. Voor statenleden die niet hebben geopteerd voor de loonbelasting geldt dat de vergoedingen en verstrekkingen naar de waarde in het economische verkeer bij de aangifte inkomstenbelasting als opbrengst moeten worden verantwoord en dat de gemaakte kosten binnen de geldende randvoorwaarden als aftrekbare beroepskosten kunnen worden opgevoerd.

Artikelen 8 en 25 Cursus, congres, seminar of symposium

Zoals hierboven al aangegeven is deze voorziening in de bedrijfsvoering gebracht en komen de kosten rechtstreeks voor rekening van de provincie. Zij zijn in verband hiermee uit de vaste kostenvergoeding gehaald. Een onderscheid is gemaakt tussen cursussen, congressen e.d. die door of vanwege de provincie in het provinciaal belang zijn georganiseerd en cursussen, congressen e.d. waaraan individuele statenleden of gedeputeerden in verband met de vervulling van het statenlidmaatschap c.q. het ambt van gedeputeerde op eigen initiatief deelnemen. In het laatste geval zijn er aanvullende voorwaarden gesteld (inhoudelijke informatie over de cursus of het congres en een kostenspecificatie). Hierbij kan voor statenleden de fractievoorzitter een rol spelen. In het aanvraagformulier is een vraag opgenomen of de fractievoorzitter de aanvraag ondersteunt. De in deze artikelen bedoelde cursussen en congressen hebben een zakelijk karakter en zijn aan te merken als beroepskosten waarvan de vergoeding c.q. verstrekking van loonbelasting is vrijgesteld. Voor statenleden die niet hebben geopteerd voor de loonbelasting geldt dat de vergoedingen en verstrekkingen naar de waarde in het economische verkeer bij de aangifte inkomstenbelasting als opbrengst moeten worden verantwoord en dat de gemaakte kosten binnen de geldende randvoorwaarden als aftrekbare beroepskosten kunnen worden opgevoerd.

Artikelen 9 en 24 Computer en internetverbinding

In het Rechtspositiebesluit staten- en commissieleden en het Rechtspositiebesluit gedeputeerden is bepaald dat op aanvraag ten laste van de provincie aan een statenlid en aan een gedeputeerde een computer, bijbehorende apparatuur en software in bruikleen ter beschikking gesteld. Indien geen computer, bijbehorende apparatuur en software ter beschikking is gesteld wordt door gedeputeerde staten aan een statenlid of een gedeputeerde op aanvraag een tegemoetkoming verleend voor aanschaf van een computer, bijbehorende apparatuur en software of voor gebruik van een eigen computer, bijbehorende apparatuur en software.

Voor deze vergoeding is in de artikelen 9 en 24 een regeling getroffen. Geregeld is dat de provincie op aanvraag 30% bruto van de aanschafprijs vergoedt gedurende de drie jaar dat i.v.m. het beschikbaar stellen van de computer belasting is verschuldigd. Het belastingnadeel wordt met andere woorden in die 3 jaar gecompenseerd. Daarbij wordt omwille van een uniforme en eenvoudige uitvoering uitgegaan van een voor ieder gelijk belastingnadeel. Dat kan voor statenleden met een laag belastingtarief een gering voordeel zijn. De vergoeding ter compensatie van het belastingnadeel is overigens belast. Indien een computer tijdens het kalenderjaar wordt verstrekt geldt in het eerste en vierde kalenderjaar een vergoeding naar evenredigheid van het aantal kalendermaanden waarin de computer beschikbaar is gesteld. Het is ook mogelijk om een dergelijke vergoeding te geven voor de aanschaf of het gebruik van een eigen computer. Ook dan is de vergoeding belast. Daarvoor vindt geen compensatie plaats. Uitgegaan wordt hier van ten hoogste de aanschafwaarde van de computer die de provincie ter beschikking stelt. De aanleg- en abonnementskosten van de internetvoorziening komen ten laste van de provincie. Hiervoor is een maximaal bedrag vastgesteld.

Artikel 10 Ziektekostenverzekering statenlid

Statenleden hebben recht op een bruto tegemoetkoming in de ziektekosten. Het bedrag van die tegemoetkoming is afgestemd op die voor het provinciepersoneel. De tegemoetkoming is geïndexeerd (door koppeling aan de ontwikkeling van de nominale eindejaarsuitkering van rijksambtenaren). De over de statenvergoeding verschuldigde inkomensafhankelijke bijdrage ziektekosten wordt niet vergoed.

Artikel 11 Verlaging vergoeding voor werkzaamheden bij arbeidsongeschiktheid statenlid

In de motie Slob (Kamerstukken II, 2004-2005, 29 800 VII, nr. 21) is aangegeven dat provinciale staten en gemeenteraden een brede afspiegeling van de bevolking dienen te vormen. Om deze reden moeten drempels om statenlid of raadslid te worden of te blijven, worden weggenomen. In WAO en WIA geldt het algemene principe dat indien een persoon inkomen uit arbeid geniet, dit in de regel zal leiden tot verlaging of intrekking van de wettelijke arbeidsongeschiktheidsuitkering. Dit omdat een dergelijke uitkering is bedoeld om het als gevolg van arbeidsongeschiktheid ontstane verlies aan verdienvermogen te vergoeden. Voor staten- en raadsleden kan dit ertoe leiden dat een geringe verhoging van het inkomen door een staten- of raadsvergoeding een grote teruggang betekent voor de hoogte van de wettelijke arbeidsongeschiktheidsuitkering als gevolg van de anticumulatieregeling. Dit kan zich bijvoorbeeld voordoen bij aanvaarding van een raads- of statenzetel of bij verhoging van de vergoeding voor de werkzaamheden. Op grond van het Rechtspositiebesluit staten- en commissieleden kunnen provincies hiervoor een voorziening treffen. Die is te vinden in artikel 11 van de verordening. Daarin is geregeld dat op aanvraag een statenlid een lagere vergoeding voor de werkzaamheden wordt gegeven om te voorkomen dat de anticumulatieregeling zal leiden tot een verlaging van de wettelijke arbeidsongeschiktheidsuitkering van het statenlid.

Artikelen 12 t/m 14 Uitkering bij aftreden als statenlid

De artikelen 12 t/m 14 bevatten een uitkeringsregeling voor statenleden na hun aftreden. Het betreft een in tijd begrensde overbruggingsregeling ingeval van aantoonbare inkomstenderving. Gezien het specifieke karakter van het politieke ambt van statenlid is de reden (en eventuele verwijtbaarheid) van hun aftreden niet relevant voor het recht op een uitkering. De uitkeringsduur is, in overeenstemming met het Rechtspositiebesluit staten- en commissieleden, bepaald op ten hoogste twaalf maanden. De uitkeringsduur is gelijk aan een derde van de periode van het statenlidmaatschap. Er geldt een periode van ten minste zes maanden statenlidmaatschap als referte-eis. Daarmee bedraagt de uitkeringsduur in de praktijk steeds ten minste drie maanden. In overeenstemming met het Rechtspositiebesluit staten- en commissieleden bedraagt de uitkering 80% van de vergoeding voor de werkzaamheden. De uitkering is geïndexeerd: zij is gekoppeld aan de ontwikkeling van de vergoeding voor de werkzaamheden die jaarlijks wordt herzien.

Artikel 15 Uitkering bij overlijden statenlid

Bij overlijden van het statenlid bestaat er voor de nagelaten betrekkingen recht op een overlijdensuitkering ter grootte van de vergoeding voor de werkzaamheden welke het statenlid over de laatste drie maanden genoot. Deze voorziening sluit aan bij die voor gedeputeerden.

Artikel 16 Compensatie korting werkloosheidsuitkering statenlid

Artikel 20 van de Werkloosheidswet (WW) komt erop neer dat op het moment dat iemand een werkloosheidsuitkering op grond van die wet ontvangt, nieuwe werkzaamheden aanvangt, de WW- uitkering wordt gekort met het aantal uren dat in de nieuwe functie wordt gewerkt. Het Besluit werkloosheid onderwijs- en onderzoekpersoneel kent een soortgelijke bepaling. De hoogte van het inkomen uit de nieuwe betrekking is daarbij niet relevant. Indien derhalve iemand tot statenlid wordt gekozen, zal de WW-uitkering worden verlaagd met het aantal uren dat het UWV voor het staten- lidmaatschap in aanmerking neemt. Indien deze verlaging van de WW-uitkering groter is dan de vergoeding voor de werkzaamheden zal er een negatief inkomenseffect optreden. Het Rechtspositiebesluit staten- en commissieleden biedt provincies de mogelijkheid dit nadeel te compenseren. Dat is geregeld in artikel 16 van de verordening.

Artikelen 12, 15, zesde lid, en 17 Voorzieningen bij tijdelijk ontslag wegens zwangerschap en bevalling of ziekte statenlid

Vanaf 11 oktober 2006 is wettelijk de tijdelijke vervanging van volksvertegenwoordigers wegens zwangerschap en bevalling of ziekte geregeld. De wettelijke regeling geldt voor leden van de Tweede en Eerste Kamer en voor raads- en statenleden. Het statenlid dat van deze wettelijke regeling gebruik wil maken wordt op diens verzoek tijdelijk ontslag verleend voor een vaste termijn van 16 weken en wordt in die periode vervangen. Na afloop van die 16 weken herleeft het statenlidmaatschap van rechtswege. Er vindt dan geen hernieuwd onderzoek naar de geloofsbrieven plaats en de eed hoeft niet hernieuwd te worden afgelegd. Een opeenvolging van vervanging bijvoorbeeld wegens zwangerschap en bevalling en daarna wegens ziekte is mogelijk. Er moet dan opnieuw een verzoek worden gedaan. Vervanging is beperkt tot drie perioden van 16 weken. De vervanger wordt tijdelijk maar volwaardig lid van provinciale staten. Betrokkene wordt op dezelfde wijze verkozen en staat dus op dezelfde kandidatenlijst. Er vindt onderzoek van de geloofsbrieven plaats en de eed moet worden afgelegd. De rechtspositionele voorzieningen i.v.m. de tijdelijke vervanging van statenleden is geregeld in het Rechtspositiebesluit en doorvertaald in de artikelen 12, 15, zesde lid, en 17 van deze verordening. Dat betreft zowel de aanspraken van het vervangen statenlid als van degene die als tijdelijke vervanger wordt aangesteld. Voor het vervangen statenlid blijft de financiële rechtspositie zoveel mogelijk dezelfde. Zo blijven bijvoorbeeld de vergoeding voor de werkzaamheden en de voorzieningen voor computer- en communicatieapparatuur ongewijzigd. Omdat de reis- en verblijfkosten direct verbonden zijn aan de daadwerkelijke uitoefening van het statenlidmaatschap blijven vergoedingen daarvoor gedurende de periode van tijdelijk ontslag achterwege. De vaste onkostenvergoeding vervalt niet in die periode maar wordt gehalveerd. De vaste onkostenvergoeding ziet immers voor een deel op uitgaven met een doorlopend karakter, zoals uitgaven voor abonnementen, contributies e.d. Degene die tijdelijk het statenlid vervangt is in de periode van vervanging volwaardig statenlid en de rechtspositionele voorzieningen zijn daarom onverkort van toepassing. Dat geldt alleen niet voor de wachtgeldaanspraken. Gezien de voorzienbaar beperkte periode van vervanging komt de vervanger na aftreden hiervoor niet in aanmerking. Een en ander zal overigens niet snel spelen omdat voor het recht op wachtgeld is vereist dat betrokkene direct vóór aftreden minimaal zes maanden statenlid is geweest. Evenmin komt de vervanger in aanmerking voor de financiële voorzieningen bij overlijden.

Artikelen 18 Reis-, pension en verhuiskosten gedeputeerde

Artikel 18, aanhef en onderdeel a, is gebaseerd op artikel 18 van het Rechtspositiebesluit gedeputeerden en artikel 1 van de Regeling rechtspositie gedeputeerden. Sinds de invoering van het dualisme kunnen ook gedeputeerden van buiten provinciale staten worden benoemd. Provinciale staten hebben de verplichting om binnen provinciegrenzen te wonen. Gedeputeerden hebben die verplichting ook. De vergoeding is onbelast.

Artikel 18 van het Rechtspositiebesluit gedeputeerden biedt de mogelijkheid voor aanspraak op vergoeding van verhuiskosten in de situatie dat een gedeputeerde van buiten de provincie naar de provincie dient te verhuizen op grond van artikel 35b Provinciewet. Het gaat om een onbelaste vergoeding.

Artikel 19 Reiskosten woon-werkverkeer gedeputeerde

Voor gedeputeerden is een belastingvrije vergoeding voor het woon-werkverkeer geregeld overeenkomstig de bepalingen bij en krachtens het Rechtspositiebesluit gedeputeerden. In plaats van een belastingvrije vergoeding kan ook een OV-jaarkaart eerste of tweede klasse worden verstrekt.

Artikel 20 Reis- en verblijfkosten binnenlandse dienstreis gedeputeerde

Voor zakelijke kilometers (waaronder mede te verstaan de kilometers voor het woon-werkverkeer) kan een onbelaste vaste vergoeding per kilometer worden verleend van maximaal € 0,19 per kilometer, ongeacht het gebruikte vervoermiddel. Vergoedingen die daarboven uitgaan zijn voor dat hogere deel belast. De fiscus staat toe de reiskostenvergoedingen voor de verschillende doeleinden te salderen. Dat houdt in dat als bijvoorbeeld de verstrekte reiskostenvergoeding voor dienstreizen hoger is dan de fiscaalwettelijk vastgestelde belastingvrije vergoeding van maximaal € 0,19 per kilometer, een verstrekte lagere vergoeding dan € 0,19 voor woon-werkverkeer daarop in mindering mag worden gebracht. Die salderingsmogelijkheid moet wel in een formele vergoedingsregeling zijn vastgelegd. Daartoe dient artikel 20, derde lid.

Artikel 21 Reis- en verblijfkosten buitenlandse dienstreis gedeputeerde

Bij buitenlandse dienstreizen in het provinciaal belang kunnen aan een gedeputeerde de in redelijkheid gemaakte werkelijke reis- en verblijfkosten worden vergoed. De tarieven in het voor het rijkspersoneel geldende Reisbesluit buitenland zijn daarbij richtsnoer. In de Gedragscode gedeputeerden zijn nadere gedragsregels vastgesteld. Daarbij gaat het om expliciete besluitvorming in het college van gedeputeerde staten over buitenlandse reizen en over uitnodigingen daartoe op kosten van derden. Maar ook om bijvoorbeeld de rekening en verantwoording achteraf (zowel inhoudelijk als financieel), het meereizen van de partner en het combineren van een dienstreis met een (direct voorafgaande of aansluitende) privé reis.

Artikel 22 Dienstauto gedeputeerde

De gedeputeerde heeft een dienstauto ter beschikking voor zakelijk gebruik. De dienstauto kan ook voor woon-werkverkeer worden gebruikt en voor vervoer in verband met een nevenfunctie die de gedeputeerde vervult uit hoofde van zijn ambt. In de praktijk wordt de dienstauto uit efficiency overwegingen ook gebruikt voor gecombineerde zakelijke en privé reizen. Dit kan ertoe leiden dat de gedeputeerde loon- en inkomstenbelasting verschuldigd is. Het Rechtspositiebesluit gedeputeerden maakt het mogelijk dat deze volledig gecompenseerd wordt door de provincie.

Artikel 23 Zakelijke maaltijden gedeputeerde

De provincie verstrekt maaltijden van een gedeputeerde op kantoor van de provincie. Maaltijden van een gedeputeerde met zakelijke relaties buiten kantoor zijn bestuurskosten en komen voor rekening van de provincie. De kosten van maaltijden tijdens dienstreizen behoren tot de verblijfkosten en kan de gedeputeerde declareren op basis van artikelen 20 en 21.

Artikel 29 Vergoeding voor bijwonen van vergaderingen, bijeenkomsten en werkbezoeken commissielid

In dit artikel is het presentiegeld voor leden van provinciale commissies geregeld. Deze bepaling geldt niet voor statenleden en gedeputeerden die in de commissie zitten. Hun vergoeding is immers al geregeld in de rechtspositiebesluiten en elders in deze verordening. Uitgezonderd zijn verder onder meer ambtenaren en bestuurders die in die hoedanigheid in de commissie zitting hebben. Uitgezonderd zijn tenslotte vertegenwoordigers van belangengroepen e.d. tenzij hun lidmaatschap tevens in belangrijke mate het provinciaal belang dient. De hoogte van het presentiegeld wordt bij provinciale verordening bepaald. Wel is in het Rechtspositiebesluit staten- en commissieleden het maximale bedrag van de vergoeding voor de werkzaamheden aangegeven. In artikel 29, eerste lid, is de hoogte van de vergoeding bepaald op het maximale bedrag. Het bedrag van het presentiegeld is geïndexeerd. Het wordt jaarlijks per 1 januari herzien aan de hand van het indexcijfer CAO lonen overheid. Hiervoor is in de provincie geen nadere besluitvorming nodig omdat het bedrag van het presentiegeld is gekoppeld aan het maximumbedrag dat jaarlijks wordt bijgesteld. Het Rechtspositiebesluit staten- en commissieleden biedt de mogelijkheid om in de provinciale verordening te regelen dat in bepaalde gevallen een hoger bedrag aan presentiegeld wordt toegekend dan het eerder bedoelde maximumbedrag. Dat is geregeld in artikel 29, derde lid.

In artikel 29, zesde lid, is bepaald dat een plaatsvervangend commissielid die een vergadering bijwoont van een door een statencommissie ingestelde werkgroep, of een door een statencommissie georganiseerde bijeenkomst dan wel deelneemt aan een door een statencommissie georganiseerd werkbezoek het bijwonen en deelnemen eraan kan declareren als ware het een commissievergadering.

In artikel 29, zevende lid, is bepaald dat voor een vanuit een statencommissie georganiseerd eendaags of meerdaags werkbezoek afhankelijk van de duur van het werkbezoek, maximaal drie dagdelen aan presentiegeld kan worden vergoed.

In artikel 29, achtste lid, is bepaald dat de hoogte van het uit te keren presentiegeld aan een plaatsvervangend commissielid maximaal € 1000,- per maand mag bedragen.

Artikel 29, negende lid, regelt dat ongeacht de aard van de bijeenkomst een plaatsvervangend commissielid voor het bijwonen van een door een of meer statencommissies geïnitieerde of georganiseerde bijeenkomst waarvan hij deel uitmaakt, in aanmerking komt voor reiskostenvergoeding. Daarnaast komt het plaatsvervangend commissielid in aanmerking voor reiskostenvergoeding daar waar het betreft de reiskosten voor activiteiten die door de provincie worden gesponsord en waarvoor de commissieleden door de provincie schriftelijk zijn uitgenodigd. Door de griffier heeft controle plaats van het opgegeven aantal kilometers. Leidraad hierbij is de snelste route zoals bij raadpleging aangegeven door de routeplanner van de ANWB.

Artikelen 31 t/m 34 De procedure van declaratie

In artikel 31 zijn de drie wijzen van betaling aangegeven. In de artikelen 32 t/m 34 is vervolgens aangegeven in welke gevallen welke betalingswijze aan de orde is en welke procedurevoorschriften in achtgenomen moeten worden.

De termijn om declaraties, credit card begeleidingsformulieren en originele facturen in te dienen is verkort van 2 maanden tot een maand nadat de kosten zijn gemaakt.

Artikelen 35 t/m 38 Slotbepalingen

In deze verordening is niet langer een hardheidsclausule opgenomen. Hardheidsclausules kunnen opgenomen worden als de toepassing van de regeling tot onhebbelijkheden van onredelijke aard kan leiden die niet te voorzien zijn. Toepassing van de hardheidsclausule mag nooit leiden tot besluiten die in strijd zijn met dwingende bepalingen van hogere regelingen. De Rechtspositiebesluiten staten- en commissieleden en gedeputeerden en de Regeling rechtspositie gedeputeerden schrijven dwingend voor welke kosten voor vergoeding in aanmerking komen en tot welk (maximum) bedrag. Er is derhalve geen enkele ruimte om af te wijken en dus ook niet voor een hardheidsclausule.

Wel bevat artikel 35 de regel dat bij twijfel over het naleven van de verordening en de procedurevoorschriften, gedeputeerde staten door tussenkomst van de provinciesecretaris, respectievelijk het presidium door tussenkomst van de griffier beslissen of kosten vergoed of teruggevorderd worden.

Ingevolge artikel 37, tweede lid, is aan de artikelen 6, tweede en derde lid, 7, tweede lid, en 29, vijfde lid, onderdeel c, en zesde tot en met negende lid terugwerkende kracht verleend tot en met 1 mei 2009. Vanaf deze datum is een aantal declaraties van staten- en commissieleden door de griffier vastgehouden in afwachting van een aanpassing van de verordening. Door aan de genoemde bepalingen terugwerkende kracht te verlenen komt een aantal aangehouden declaraties alsnog in aanmerking voor rechtmatige vergoeding en betaalbaarstelling.

Aan artikel 3 is op grond van artikel 37 terugwerkende kracht verleend tot en met 1 januari 2009. Deze datum steunt op het overgangsrecht (art. VII, tweede lid) van het op 16 december 2009 gewijzigde Rechtspositiebesluit staten- en commissieleden (Stb. 2009, 561).