Standplaatsenbeleid Gemeente Oosterhout

2.1 Vaste, maatschappelijke en incidentele standplaatsen

Voor alle type standplaatsen geldt dat het innemen van een standplaats niet mogelijk is indien op de betreffende locatie de weekmarkt wordt gehouden. Voor deze dagen wordt geen vergunning afgegeven. Daarnaast geldt de vergunning niet tijdens de dagen dat er op de locatie evenementen worden gehouden of dagen dat ter plaatse werkzaamheden aan het wegdek en dergelijke moeten worden uitgevoerd. De standplaatshouder wordt minimaal drie dagen tevoren hiervan in kennis gesteld.

2.1.1 Vaste (commerciële) standplaatsen

Voor vaste standplaatsen wordt een vergunning van maximaal vijf jaar afgegeven. Deze vergunning kan betrekking hebben op een geheel jaar of een gedeelte van een jaar.

2.1.2 Incidentele (tijdelijke commerciële) standplaatsen

Naast vaste standplaatsen kunnen ook incidentele (commerciële) standplaatsen worden ingenomen. De duur van de vergunning wordt in overleg met de gemeente bepaald.

2.1.3 Maatschappelijke (niet commerciële) standplaatsen

Maatschappelijke standplaatsen kunnen alleen worden ingenomen voor maatschappelijke 1 doeleinden. Er mag geen sprake zijn van commerciële doeleinden. Voor het innemen van een maatschappelijke standplaats wordt uitsluitend een vergunning afgegeven voor een aaneengesloten periode van maximaal twee dagen.

2.2 Standplaatsen op particulier terrein

Ook voor standplaatsen op particulier terrein is een standplaatsvergunning verplicht. Dit terrein dient openbaar toegankelijk te zijn en de eigenaar van het terrein moet toestemming verlenen.

2.3 Voorkomen van marktvorming

Het voorkomen van verkapte marktvorming is een belang van openbare orde. Het begrip ‘markt’ is niet in de Gemeentewet beschreven. Of sprake is van een markt moet worden beoordeeld aan de hand van plaatselijke omstandigheden. De grens van het aantal standplaatsen dat tegelijk aanwezig mag zijn zonder dat sprake is van verkapte marktvorming, wordt bepaald aan de hand van de omvang van de gemeente(kern) en de vraag of de standplaatsen wat betreft uiterlijk al dan niet op een normale markt gaan lijken. Vanuit het belang van het voorkomen van marktvorming worden afhankelijk van de beschikbare ruimte maximaal drie standplaatsvergunningen per locatie verleend. Een uitzondering hierop vormt de locatie de Markt. Dit wordt verder uitgewerkt en toegelicht in hoofdstuk 5.

2.4 Vrij ondernemerschap

Dit standplaatsenbeleid is gebaseerd op het uitgangspunt dat ondernemers de ruimte krijgen om binnen gemeente Oosterhout hun ambulante handel te ontplooien. Er wordt daardoor geen gebruik gemaakt van een maximumstelsel. Dit betekent dat de ondernemer zelf een locatie kan aandragen in de aanvraag voor een standplaatsvergunning. Voorwaarde hierbij is dat de gewenste locatie moet voldoen aan het toetsingskader, genoemd onder 3.9. In eerste instantie ligt de verantwoordelijkheid bij de ondernemer om aan te tonen dat de locatie aan de eisen voldoet. Vervolgens wordt in overleg tussen de gemeente en de ondernemer bepaald waar op de locatie de standplaats wordt ingenomen. In de bijlage bij dit beleid is een overzicht opgenomen van locaties die in principe geschikt zijn voor het innemen van een standplaats met daarbij een richtlijn ten aanzien van de afmetingen. Of een specifieke ondernemer ook daadwerkelijk op die locatie een standplaats in kan nemen is afhankelijk van de beschikbaarheid en van de aard, omvang en inrichting van de standplaats en het fysieke middel.

3.1 Openbare orde

Openbare orde is een ruim begrip. Het innemen van een standplaats mag niet leiden tot overlast die een bedreiging vormt voor de veiligheid en rust in de publieke ruimte.

3.2 Openbare veiligheid

Het innemen van een standplaats mag niet leiden tot onveilige situaties. Het betreft hierbij zowel brandveiligheid, als verkeersveiligheid. Iedere aanvraag voor een standplaatsvergunning zal door de taakgroep Verkeer worden beoordeeld, vanuit het oogpunt van verkeersveiligheid. De aanvraag wordt hierbij onder andere getoetst op het risico van ongewenst parkeren van voertuigen en fietsen, blokkeren van voldoende doorzicht en blokkeren van de doorstroming van verkeer.

3.3 Volksgezondheid

Bij standplaatsen moet rekening worden gehouden met de volksgezondheid. Gedacht kan worden aan het aanbieden van bedorven etenswaar. De Warenwet is hierop van toepassing.

3.4 Bescherming van het milieu

De aanwezigheid van een kraam, maar ook de aantrekkende werking die er van uit kan gaan, kan een verstoring van de openbare rust van omwonenden opleveren. In de praktijk is wat betreft overlast voor de omgeving een onderscheid te maken tussen kramen waaruit ter plaatse etenswaren worden bereid en overige kramen. Bij de eerste groep is de kans op overlast (vervuiling van de omgeving, aanwezigheid publiek, geluids- en geuroverlast) groter dan bij overige kramen. Problemen kunnen worden voorkomen of beperkt door voldoende afstand te houden tussen de standplaatsen en omliggende (gevoelige) gebouwen.

3.5 Bestemmingsplan

Een standplaatsvergunning kan worden geweigerd wegens strijdigheid met het geldende bestemmingsplan. Omdat een standplaats een tijdelijk karakter heeft, zal meestal geen sprake zijn van een definitieve planologische reservering. Toch is bij het innemen van (vaste) standplaatsen meestal geen sprake meer van incidenten, zodat het gebruik van de grond in planologisch opzicht van belang is.

3.6 Redelijke eisen van welstand

Deze weigeringsgrond kan worden gehanteerd als één of meer standplaatsen worden ingenomen op een zodanige plaats dat het straatbeeld ernstig wordt verstoord.

3.7 Verzorgingsniveau van de consument

Wanneer binnen een verzorgingsgebied als gevolg van bedrijfsbeëindiging of bedrijfsverplaatsing het verzorgingsniveau in het gedrang komt, kan het college besluiten om ter waarborging van een redelijk voorzieningenniveau, tijdelijk dan wel op meer structurele basis, standplaatsen te verlenen die voorzien in de weggevallen behoefte. Gezien het belang dat uitgaat van een redelijk voorzieningenniveau kan het college hierbij afwijken van het standplaatsenbeleid. Wel dient het dan te gaan om in tijd beperkte situaties, zoals een overbruggingstermijn. Deze tijdelijkheid moet in de vergunning worden opgenomen en in de besluitvorming worden gemotiveerd.

Het weigeren van een standplaatsvergunning op grond van bescherming van het voorzieningenniveau is ook mogelijk, maar vereist een grondige en goed gemotiveerde grondslag. Uit jurisprudentie van de Afdeling bestuursrecht van de Raad van State blijkt namelijk dat het reguleren van de concurrentieverhoudingen niet als een huishoudelijk belang van de gemeente wordt aangemerkt. Hierop wordt door de Afdeling slechts één afzondering toegestaan, namelijk wanneer het voorzieningenniveau voor de consument in een deel van de gemeente in gevaar komt. Wil een gemeente op basis hiervan een vergunning weigeren dan moet worden aangetoond, mede aan de hand van de boekhouding van de plaatselijke winkelier, dat het voortbestaan van de winkel in gevaar komt als vanaf een standplaats dezelfde goederen worden aangeboden. Daarnaast is een onderzoek van het MKB van belang.

3.8 Bescherming van het uiterlijk aanzien van zijn omgeving

In beschermde stads- en dorpsgezichten en in cultuurhistorische waardevolle gebieden bevinden zich uit cultuurhistorisch oogpunt vaak waardevolle panden en ensembles. Vanwege de samenhang van de aanwezige panden kunnen nieuwe objecten, zoals standplaatsen, in dergelijke gebieden worden geweigerd of kunnen aan nieuwe objecten nadere eisen ten aanzien van de vormgeving worden gesteld. Voor de Markt geldt dat er mede in relatie tot het aantal standplaatsen dat toegestaan wordt op de Markt ten aanzien van de omvang van de standplaats/ het object beperkingen aan de vergunning worden verbonden. Dit wordt verder uitgewerkt in hoofdstuk 5.

Als een vergunning op basis van deze grond wordt geweigerd of er op basis van deze grond beperkingen worden verbonden aan de vergunning, is een oordeel van de welstandscommissie overbodig, mits het besluit deugdelijk gemotiveerd is.

3.9 Toetsingskader

Op basis van de weigerings- en intrekkingsgronden en bovengenoemde uitleg daarvan is tevens een concreet toetsingskader geformuleerd, dat voor alle standplaatsen van toepassing is.

• •

  Een standplaatsvergunning kan in principe verleend worden op een trottoir of voetgangersgebied mits:

  • -

    de standplaats geen zicht ontneemt op oversteekpunten en/of zijwegen;

  • -

    de locatie zich niet binnen een afstand van vijf meter van een kruispunt c.q. uitrit bevindt;

  • -

    de standplaats zich niet hinderlijk voor een (winkel)etalage bevindt;

  • -

    de standplaats op een trottoir geen belemmering vormt voor een vrije doorgang van 1,20 m voor voetgangers en rolstoelgebruikers;

  • -

    de standplaats op een voetgangersgebied geen belemmering vormt voor een vrije doorgang van 3,50 m voor voetgangers, rolstoelgebruikers en calamiteitendiensten;

  • -

    de locatie zich niet onmiddellijk voor de toegang en (nood)uitgang van winkels, woningen, kantoren en andere gebouwen waarin personen verblijven bevindt;

  • -

    er geen sprake is van een locatie die vrij toegankelijk moet blijven voor hulpdiensten en in het geval van noodsituaties (bijvoorbeeld brandgangen, brandkranen etc);

  • -

    de standplaats, indien er gebruik wordt gemaakt van bak- en braadapparatuur en/of een generator, zich niet binnen een afstand van vijf meter van het dichtstbijzijnde gebouw bevindt (in het kader van de brandveiligheid).

• •

  Een standplaatsvergunning kan niet worden verleend op:

  • -

    een rijbaan of fietspad/-strook;

  • -

    een parkeerplaats van een parkeerterrein bij een winkelcentrum en/of sporthal indien de parkeerdruk dit niet toelaat;

  • -

    een in privaat eigendom, openbaar toegankelijk parkeerterrein, indien de restruimte niet voldoet aan de parkeernorm zoals opgenomen in de nota ‘Stilstaan bij parkeren’;

  • -

    betaalde parkeerplaatsen, parkeerplaatsen voor vergunninghouders, gereserveerde (gehandicapten)parkeerplaatsen en in een blauwe zone.

4.1 Vergunningaanvraag

De vergunningaanvraag wordt in behandeling genomen als de volgende bescheiden worden overlegd:

• •

  NAW-gegevens, e-mailadres en telefoonnummer.

• •

  Een recent (niet ouder dan zes maanden) uittreksel van het handelsregister van de Kamer van Koophandel.

• •

  Een kopie van een geldig legitimatiebewijs.

• •

  Indien van toepassing een document waaruit rechtmatig verblijf blijkt op grond van de Vreemdelingenwet.

• •

  Een verzekeringsbewijs in verband met de wettelijke aansprakelijkheid.

• •

  De maatvoering van kraam- of verkoopwagen wanneer deze is uitgestald (niet de vervoersmaten).

• •

  Indien van toepassing het kenteken van het voertuig waarmee de standplaats wordt ingenomen.

• •

  Een duidelijke foto van de kraam of verkoopwagen.

• •

  Een plattegrond met daarop de indeling van de kraam of verkoopwagen op locatie.

• •

  De dag(en) en tijden waarop men wenst de standplaats in te nemen.

• •

  De gewenste locatie.

• •

  De branche en de activiteiten die men wil ontplooien (bijvoorbeeld het al dan niet ter plaatse bereiden van voedsel).

• •

  Indien de aanvraag betrekking heeft op een standplaats op privaat terrein, dient de aanvraag vergezeld te gaan van een schriftelijke verklaring van toestemming van de eigenaar van dat terrein.

Aanvragen die niet de benodigde gegevens bevatten zijn niet-ontvankelijk. Niet-ontvankelijke aanvragen nemen burgemeester en wethouders op grond van artikel 4.5 van de Awb niet in behandeling, mits de aanvrager de gelegenheid heeft gehad de aanvraag binnen een door hen te bepalen termijn aan te vullen. Burgemeester en wethouders stellen een aanvrager schriftelijk op de hoogte van het niet in behandeling nemen van een aanvraag.

4.2 Vergunningduur

Een standplaatsvergunning wordt voor de duur van maximaal vijf jaar verleend, tenzij de aard van de vergunning zich daartegen verzet.

4.3 Persoonsgebonden karakter

Een standplaatsvergunning kan zowel aan een natuurlijke persoon als aan een rechtspersoon worden verleend, omdat ondernemingen in diverse rechtsvormen kunnen worden gevoerd. Bij een aanvraag door een rechtspersoon dient een natuurlijk persoon als vergunninghouder te worden aangegeven.

De standplaats mag worden ingenomen door de vergunninghouder, naaste familie van de vergunninghouder of een persoon die een dienstverband met de vergunninghouder heeft. De persoon die de standplaats inneemt dient aan te kunnen tonen dat aan deze bepaling wordt voldaan.

De vergunning mag door de vergunninghouder niet worden overgedragen. De vergunninghouder kan het college verzoeken de tenaamstelling van de vergunning te wijzigen, bijvoorbeeld in verband met de wijziging van ondernemingsvorm of bedrijfsovername.

4.4 Bezetting

De vergunninghouder dient de standplaats daadwerkelijk in te nemen. Afwezigheid dient te worden gemeld, waarbij een geldige reden moet worden opgegeven (zoals ziekte, vakantie, privéomstandigheden). Indien de standplaats op drie peilmomenten per kalenderjaar zonder geldige reden of opgaaf van reden niet is ingenomen, kan de vergunning worden ingetrokken.

Het college kan verzoeken de opgegeven reden met bewijsmateriaal te ondersteunen. De bewijslast ligt hierbij bij de vergunninghouder.

4.5 Dagen en tijden

Een standplaatsvergunning kan worden verleend voor een hele dag, meerdere dagen of de hele week. Bij het innemen van een standplaats moeten de voorschriften van de Winkeltijdenwet in acht genomen worden. Dit betekent concreet:

• -

  Er wordt geen vergunning verleend voor het innemen van een standplaats op zon- en feestdagen, tenzij vanaf de standplaats uitsluitend (niet-alcoholische) dranken en etenswaren voor directe consumptie worden verkocht of in het geval er sprake is van een ontheffing/vrijstelling op grond van de Winkeltijdenwet.

• -

  In het belang van de openbare orde mag een standplaats slechts worden ingenomen tussen 08.00 uur en 20.00 uur. Buiten deze tijden dient de standplaats te zijn ontruimd.

4.6 Oppervlakte en inrichting standplaats

De standplaatshouder mag de standplaats gebruiken voor het uitstallen van zijn waren. Dit betekent dat hij op de standplaatslocatie objecten mag plaatsen, bijvoorbeeld een verkoopwagen of kraam, zolang deze maar binnen de aangegeven begrenzing van de standplaats blijft. Buiten de verkoopwagen of kraam en een afvalbak is het niet toegestaan andere objecten op de standplaats te plaatsen. Een algemene beperking wat betreft maximale oppervlakte kan niet worden gemotiveerd vanuit de wettelijke toetsingscriteria en zou te weinig rekening houden met de belangen van de standplaatshouders. Welke ruimte mag worden ingenomen, is immers vooral afhankelijk van de beschikbare ruimte, de feitelijke inrichting van een concrete standplaats en wat een ambulante handelaar gelet op diens branche nodig heeft. Wel zal voorkomen moeten worden dat een standplaats onbeperkt in omvang toe kan nemen. Daarom worden in de vergunning de maximale afmetingen van de standplaats vastgelegd. Het is niet toegestaan om te graven, te boren en/of pennen te slaan in gemeentegrond of anderszins aanpassingen te doen in de openbare ruimte.

4.7 Terras

Het is niet toegestaan een terras te plaatsen op of bij de standplaats.

4.8 Onderhoud standplaats en afval

De vergunninghouder is verplicht er voor te zorgen dat de standplaats steeds een goed verzorgd aanzien biedt. Bij het ontruimen dient de vergunninghouder zijn standplaats en de onmiddellijke omgeving (binnen een straal van vijf meter) schoon op te leveren. Als voor directe consumptie geschikte etenswaren en dranken worden verkocht, moet op de standplaats een afvalbak worden geplaatst. De vergunninghouder zorgt zelf voor lediging van de afvalbak.

4.9 Geurhinder

De standplaatshouders moeten voldoen aan de voorschriften uit de Wet milieubeheer. Hiertoe worden standplaatsen gelijkgesteld aan het begrip inrichtingen uit de Wet milieubeheer, voor zover er kans bestaat op geuroverlast.

4.10 Geluid

Het is, behoudens tijdelijke ontheffing, niet toegestaan geluidsinstallaties vanaf een standplaats in werking te hebben. Sommige standplaatshouders zijn voor de stroomvoorziening afhankelijk van generatoren. Om overlast door generatoren te voorkomen geldt een minimale afstand van vijf meter tussen de locatie van de generator van de standplaats en de dichtstbijzijnde gevoelige bestemming (bijvoorbeeld een woning).

4.11 Nutsvoorzieningen

In principe dienen standplaatshouders zelf zorg te dragen voor hun nutsvoorzieningen. De vergunninghouder dient hierbij maatregelen te treffen, zodat de (verkeers)veiligheid (bijvoorbeeld door kabels) niet in gevaar komt. Bij gebruik van gemeentelijke voorzieningen, mits aanwezig, vraagt de gemeente een marktprijsconforme vergoeding.

4.12 Intrekken van de vergunning/beëindiging standplaats

Er zijn diverse gronden waarop een vergunning kan worden ingetrokken. In deze paragraaf wordt specifiek artikel 1:6 onderdeel b van de Algemene Plaatselijke Verordening Oosterhout verder toegelicht. Een verleende vergunning kan worden ingetrokken of (gedeeltelijk) worden gewijzigd, als omstandigheden of gewijzigd inzicht (beleid) daartoe aanleiding geven. Als op enig moment een standplaatslocatie – al dan niet tijdelijk – niet meer aan de eisen voldoet, kan van de vergunninghouder in redelijkheid worden verwacht dat hij er aan meewerkt dat hij op een alternatieve, gelijkwaardige locatie binnen de gemeente standplaats inneemt zonder recht op enige vorm van compensatie. Een standplaatslocatie, gelegen in dezelfde wijk/kern binnen een straal van één km van de oude locatie kan als gelijkwaardige standplaats worden beschouwd. De standplaatshouder is dan in de gelegenheid dezelfde klantenkring te behouden.

Tevens kan een vergunning conform de door ons vastgestelde Landelijke handhavingsstrategie worden ingetrokken als wet- en regelgeving wordt overtreden.

5.1 Aantal en type standplaatsen

In paragraaf 2.3 staat dat vanuit het belang van het voorkomen van marktvorming er afhankelijk van de beschikbare ruimte maximaal drie standplaatsvergunningen per locatie worden verleend. Omdat de Markt een groot plein is wordt voor deze locatie van deze regel afgeweken en worden er maximaal vijf standplaatsvergunningen verleend, waarvan maximaal drie vaste (commerciële) standplaatsen.

5.2 Afmetingen en plaatsing standplaats

In paragraaf 2.4 staat dat een algemene beperking voor wat betreft de maximale oppervlakte van een standplaats niet kan worden gemotiveerd vanuit de wettelijke toetsingscriteria en te weinig rekening zou houden met de belangen van de standplaatshouders. Conform paragraaf 2.3 worden er op de Markt maximaal vijf standplaatsen toegestaan. Dit in combinatie met het feit dat er op de Markt diverse reserveringen zijn waarmee rekening gehouden moet worden, maakt dat de beschikbare ruimte beperkt is. Bovendien willen we het uiterlijk aanzien van de Markt beschermen (paragraaf 3.8, eenheid tussen de ruimtelijke elementen, cultuurhistorische waardevolle gebieden en de versterking van de oorspronkelijke driehoeksvorm). Om die reden worden voor de Markt beperkingen ten aanzien van de oppervlakte van de standplaats alsmede de omvang van het object gesteld. Deze afmetingen zijn vastgelegd in bijlage 1. Daarnaast wordt bij vergunningverlening door de gemeente aangegeven waar op het plein de standplaats ingenomen mag worden. Zie hiervoor de tekening in bijlage 2.

6.1 Vergunningaanvraag

Voor het in behandeling nemen van een aanvraag voor een standplaatsvergunning worden leges in rekening gebracht. Het geldende legestarief is opgenomen in de Verordening Leges Oosterhout en de bijbehorende tarieventabel. Het tarief wordt jaarlijks vastgesteld.

6.2 Precario

Daarnaast wordt ook voor het gebruik van de gemeentegrond een bedrag in rekening gebracht, de precariobelasting. Dit bedrag wordt berekend op basis van het aantal m² van de standplaats en de duur van inname van de standplaats. Het geldende precariotarief is opgenomen in de Verordening precariobelasting Oosterhout. Het tarief wordt jaarlijks vastgesteld.

6.3 Kosten voor nutsvoorzieningen

Voor het afnemen van stroom worden marktconforme kosten in rekening gebracht.

7.1 Inwerkingtreding

Dit beleid treedt in werking op 13 augustus 2015. De nota kan worden aangehaald als ‘Standplaatsenbeleid Gemeente Oosterhout’.

7.2 Overgangsregeling

De uitgangspunten uit dit standplaatsenbeleid zijn van toepassing op de vergunningaanvragen die na de vaststelling van dit standplaatsenbeleid worden ingediend.

De reeds verstrekte vergunningen blijven van kracht tot de einddatum van de betreffende vergunning. Voor locaties waarvoor op basis van dit standplaatsenbeleid in het vervolg geen standplaatsvergunningen meer worden verleend, geldt zodoende een ‘uitsterfconstructie’.

7.3 Afwijken van beleid in geval van bijzondere omstandigheden

De uitgangspunten uit dit standplaatsenbeleid laten onverlet de inherente afwijkingsbevoegdheid, op basis van de Algemene wet bestuursrecht (Awb, artikel 4:84). Dit houdt in dat het bestuursorgaan overeenkomstig de beleidsregels handelt, tenzij dat voor een of meer belanghebbenden gevolgen zou hebben die wegens bijzondere omstandigheden onevenredig zijn in verhouding tot de met de beleidsregels te dienen doelen. Voor de vraag in wat voor soort gevallen afgeweken kan worden van vastgesteld beleid, moet volgens gangbare jurisprudentie worden gedacht aan omstandigheden, die niet voorzienbaar zijn en waarvan de gevolgen redelijkerwijs niet voor rekening van de belanghebbenden mogen komen.