Beleidsregel warmtepompen

Inleiding

Op 1 januari 2030 moeten alle gebouwen in Nederland van het aardgas af zijn. Nieuwbouw mag sinds 1 juli 2018 niet meer aangesloten worden op het aardgasnet. Gezocht wordt naar alternatieven en één hiervan is de toepassing van warmtepompen.

Er zijn twee typen warmtepompen:

a. Hybridepomp. De bestaande cv-installatie fungeert dan nog als bijverwarming;

b. All-electric. De bestaande cv-installatie wordt vervangen en de temperatuur in huis wordt geregeld middels vloerverwarming.

Warmtepompen kunnen zowel in de woning als buiten de woning worden geplaatst. In de woning worden de warmtepompen in een aparte ruimte, bijvoorbeeld op zolder geplaatst, ofwel worden in het dakvlak opgenomen. Ook kan de warmtepomp in een aanpandige schuur van de woning worden geplaatst. Warmtepompen kunnen tegen de buitengevel van de woning worden gemonteerd, bijvoorbeeld aan de voorzijde van de woning, ofwel aan de achtergevel in de tuin. Daarnaast kunnen ze op een platdak worden neergezet. Ook kunnen ze los van de woning in de tuin worden geplaatst in, op of aan een vrijstaande schuur of garage.

Aanleiding

Warmtepompen, maar ook bijvoorbeeld airco’s, produceren geluid.

Een warmtepomp heeft twee belangrijke geluidsbronnen, te weten de compressor en de ventilator. Beiden zijn gelijktijdig in bedrijf. Het geluid kan gericht via de ventilatoropening worden uitgestraald of rondom via de metalen constructie. Het geluidsvermogensniveau varieert van 38 dB bij een warmteafgifte van 6 kW tot meer dan 70 dB bij een warmteafgifte van 12 kW. Inmiddels zijn er, ook binnen onze gemeente, klachten over het geluid van warmtepompen en ook airco’s.

Er zijn inmiddels kamervragen gesteld. Minister Ollongren heeft in haar beantwoording aangegeven dat zij voornemens is in het Bouwbesluit 2012 eisen op te nemen, gelijktijdig met de eisen voor het “bijna energieneutrale gebouwen” (BENG). Deze geluidseisen gelden dan voor nieuwe te plaatsen installaties en zullen ook betrekking hebben op bestaande gebouwen die worden verduurzaamd. Daarnaast zorgt de warmtepomp ook voor een luchtstroom, koud in de winter en warm in de zomer. Hierover zijn nog geen klachten binnengekomen, maar dit is wel een aspect om rekening mee te houden, zeker als de installaties op of nabij de erfgrens worden geplaatst. Er zijn inmiddels akoestische omkastingen die een geluidsreductie van 15 dB(A) garanderen. Deze omkastingen zorgen gelijk voor het afbuigen van de koude/warme luchtstroom naar beneden zodat minder hinder ontstaat voor de omgeving.

Huidig wettelijk kader

Anders dan voor sommige installaties in een woning stelt het Bouwbesluit geen geluidsgrenzen buiten de woning.

In de APV is een vangnetartikel opgenomen, artikel 4.6. Hierin wordt gesteld dat:

Artikel 4:6 Overige geluidhinder

1. Het is verboden buiten een inrichting in de zin van de Wet milieubeheer of van het Besluit op een zodanige wijze toestellen of geluidsapparaten in werking te hebben of handelingen te verrichten dat voor een omwonende of voor de omgeving geluidhinder wordt veroorzaakt.

Met dit artikel kan, ingeval van overlast en dus achteraf, handhavend worden opgetreden. De minister adviseert in haar reactie op kamervragen om een beleidsregel op te stellen die invulling geeft aan het vangnetartikel in de APV om zo eventuele hinder te voorkomen dan wel zoveel mogelijk te beperken.

Zowel het Bouwbesluit als het Activiteitenbesluit stellen regels voor de omgeving en niet voor de bewoners van de woning met een warmtepomp. Echter, bewoners kunnen ook hinder ondervinden van de warmtepomp of andere installaties zoals hier bedoeld. Het gaat dan om geluidhinder, trillingshinder en hinder als gevolg van de luchtstroom.

Wij adviseren het volgende:

- Plaatsing van de installatie op trillingsdempers zodat trillingen worden voorkomen

- Rekening worden gehouden met de afstand tot geluidgevoelige ruimtes in de woning zoals woonkamers, slaapkamers enz. Een afstand van minimaal 5 meter of een omkasting rond de installatie wordt voldoende geacht om hinder te voorkomen. Daarnaast kan de installatie ook aan de gevel worden bevestigd, maar dan niet ter plaatse van een geluidgevoelige ruimte.

- Om hinder als gevolg van de luchtstroom te voorkomen moet de plaatsing van de installatie zodanig zijn dat het gebruik van de buitenruimte niet belemmerd wordt. Een omkasting kan hier uitkomst bieden.

Voorstel

Om geluidshinder en ook hinder van de luchtstroom op voorhand zoveel mogelijk te voorkomen dan wel te beperken stellen wij voor om, op basis van artikel 4.6 APV lid 1 een beleidsregel vast te stellen.

Geluidshinder van apparaten

1. Het in gebruik hebben van 1 of meer installaties in de buitenlucht, die niet vallen onder de regels van het Activiteitenbesluit milieubeheer of het Bouwbesluit mag geen geluidshinder veroorzaken. De onderstaande regels moeten in acht worden genomen:

a. Het gemiddelde geluidsniveau LAr,LT als gevolg van één of meer installaties mag op de erfgrens niet meer bedragen dan 40 dB(A);

b. De onder a aangegeven waarde op de erfgrens geldt ook bij geluidsgevoelige terreinen op de grens van het terrein;

c. De controle op de voorschriften vindt plaats conform de Handleiding Meten en Rekenen Industrielawaai; d. Als de uitstroomopening voor de lucht van de installatie op minder dan 5 meter van de erfgrens wordt geplaatst en de uitstroomopening voor de lucht is gericht op de erfgrens dient de installatie altijd te worden voorzien van een omkasting.

Definities

1. Installaties: technische en/of mechanische installaties, niet in huis geplaatst, ten behoeve van het regelen van het binnenklimaat, zoals warmtepompen en airco’s.

2. Uitstroomopening: zijde van de warmtepomp waardoor (via de ventilator) lucht naar buiten kan stromen;

3. Geluidsgevoelig terrein: terrein zoals bedoeld in de Wet geluidhinder.