Regeling bestuurlijke boeten belastingen 2005

Afdeling A Algemene bepalingen met betrekking tot verzuim- en vergrijpboeten

Afdeling B Bijzondere bepalingen met betrekking tot vergrijp boeten

19 Kennisgeving/hoorplicht (artikel 67k van de AWR)

• 1.

  De kennisgeving van het voornemen een vergrijpboete op te leggen en van de gronden waarop dat voornemen berust, geschiedt schriftelijk.

• 2.

  De heffingsambtenaar geeft de belanghebbende een redelijke termijn waarbinnen hij de aangevoerde gronden kan betwisten.

• 3.

  Indien de belanghebbende de in de kennisgeving aangevoerde gronden mondeling wenst te betwisten, wordt hij door de heffingsambtenaar gehoord.

• 4.

  Paragraaf 16 van deze regeling is van overeenkomstige toepassing.

20 Una Via (artikelen 670 en 69a van de AWR)

• 1.

  Het ‘una via’-beginsel sluit het opleggen van een vergrijpboete op grond van de artikelen 67d of 67e van de AWR uit in gevallen waarin ter zake van hetzelfde feit tegen de belanghebbende een strafvervolging is ingesteld en het onderzoek ter terechtzitting een aanvang heeft genomen, dan wel het recht tot strafvervolging is vervallen omdat de belanghebbende aan de hem daartoe gestelde voorwaarden heeft voldaan (transactie). Omgekeerd sluit het opleggen van een vergrijpboete aan de belanghebbende strafvervolging tegen hem ter zake van hetzelfde feit uit.

• 2.

  Het voorgaande lid houdt in dat de heffingsambtenaar het opleggen van de vergrijpboete aanhoudt zodra hij weet dat bepaald gedrag onderwerp is of kan zijn van een opsporingsonderzoek dan wel van een strafrechtelijke vervolging. Indien de termijn waarbinnen de belastingaanslag en de boetebeschikking moeten zijn opgelegd, dreigt te verstrijken, treedt de heffingsambtenaar tijdig in overleg met de betrokken opsporingsautoriteiten om te bepalen of er definitief voor strafrechtelijke afwikkeling wordt gekozen of dat er alsnog een vergrijpboete wordt opgelegd.

§ 1 Reikwijdte

De regeling is van toepassing op de boeten die in verband met de heffing van gemeentelijke belastingen, heffingen en rechten kunnen worden opgelegd. De regeling bevat het door het college van burgemeester en wethouders vastgestelde beleid waar de heffingsambtenaar zich bij het opleggen van boeten aan dient te houden. De regeling bevat recht in de zin van artikel 99 van de Wet op de rechterlijke organisatie. In hoofdstuk 1, Algemene bepalingen, wordt invulling gegeven aan een aantal begrippen en aan voor het boetestelsel als zodanig geldende uitgangspunten. De paragrafen opgenomen in hoofdstuk 2 geven aan op welke wijze de heffingsambtenaar bij het opleggen van boeten de aan de belanghebbende toekomende waarborgen dient te hanteren. Bij het bepalen van de hoogte van een boete geldt als uitgangspunt het in acht nemen van de beginselen van behoorlijke straftoemeting. Het beleid met betrekking tot de hoogte van de door de heffingsambtenaar in standaardgevallen op te leggen boeten is te vinden in de hoofdstukken 3 en 4. De in deze hoofdstukken genoemde criteria, percentages en bedragen strekken ertoe om aan de hand van objectieve criteria uniformiteit bij het opleggen van boeten te bewerkstelligen. Of er vervolgens redenen zijn om de boete in individuele gevallen op een lager of hoger bedrag of percentage vast te stellen, beoordeelt de heffingsambtenaar aan de hand van de criteria genoemd in hoofdstuk 6.

§ 2 Begrip belanghebbende

Het begrip belanghebbende omvat een ieder aan wie in de zin van paragraaf 1 van de regeling een boete door de heffingsambtenaar is of kan worden opgelegd.

§ 3 Toerekening

De heffingsambtenaar moet bij vergrijpboeten de aanwezigheid van opzet of grove schuld stellen en bewijzen. Aan het bewijs van opzet of grove schuld doet niet af de omstandigheid dat de belanghebbende bij het doen van aangifte gebruikmaakt van de diensten van een gemachtigde. Het handelen of nalaten van de gemachtigde wordt aan de belanghebbende toegerekend. Volgens de jurisprudentie wordt een uitzondering gemaakt indien de belanghebbende aantoont dat hij in redelijkheid niet hoefde te twijfelen aan een behoorlijke taakuitoefening van de gemachtigde. Indien vanwege een handeling of nalatigheid van een derde die voor of namens de belanghebbende optreedt een verzuimboete is opgelegd en de belanghebbende vervolgens aantoont dat niet alleen hijzelf maar ook de derde binnen redelijke grenzen alles heeft gedaan om het verzuim te voorkomen, vernietigt de heffingsambtenaar de verzuimboete wegens afwezigheid van alle schuld.

§ 4 Verzuimboete/vergrijpboete

Bij verzuimboeten gaat het in het algemeen om eenvoudig te constateren feiten. Bij het opleggen van een verzuimboete gelden dezelfde waarborgen als bij het opleggen van een vergrijpboete, met uitzondering van de kennisgeving/hoorplicht vooraf. Het ontbreken van de kennisgeving/hoorplicht vooraf bij het opleggen van verzuimboeten is niet in strijd met het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM). Het EVRM verplicht tot het mededelen van de gronden waarop de boete berust, uiterlijk bij het opleggen van de boete. Aan deze eis wordt bij het opleggen van zowel verzuim- als vergrijpboeten voldaan (zie artikel 67g van de AWR en paragraaf 15 van de regeling). Bij vergrijp - boeten is echter tevens gekozen voor een kennisgeving/hoorplicht vooraf (zie artikel 67k van de AWR en paragraaf 19 van de regeling), hetgeen een verdergaand voorschrift is dan waartoe het EVRM dwingt.

Een vergrijpboete is gesteld op meer ernstige handelingen of nalatigheden. De stelplicht en bewijslast van opzet of grove schuld rusten op de heffingsambtenaar. De bij de heffing bestaande mogelijkheid om de belastingaanslag onder bepaalde voorwaarden vast te stellen met omkering van de bewijslast geldt niet voor het opleggen van vergrijpboeten.

Voor het bepalen van de grondslag van vergrijpboeten wordt, voorzover sprake is van opzet of grove schuld, aangesloten bij de feitelijk geheven belasting. Dit geldt ook indien de omvang van de feitelijk geheven belasting is vastgesteld met toepassing van de zogenoemde omkering van de bewijslast.

De heffingsambtenaar kan zich voor het bewijs van opzet of grove schuld baseren op door hem gestelde, en door belanghebbende niet of niet voldoende ontzenuwde vermoedens die gebaseerd zijn op feiten.

§ 5 Verplichte keuze verzuimboete of vergrijpboete

In een aantal gevallen kan op beboet gedrag een verzuimboete of een vergrijpboete worden opgelegd (samenloop). Bijvoorbeeld bij aanslagbelastingen indien geen aangifte is gedaan (keuze tussen de artikelen 67a en 67d van de AWR) en bij aangiftebelastingen indien geheel of gedeeltelijk de belasting niet is betaald (keuze tussen de artikelen 67c en 67f van de AWR) of de belasting niet tijdig is betaald (keuze tussen de artikelen 67c en 67f van de AWR).

Uit de memorie van antwoord bij het wetsvoorstel in verband met de herziening van het stelsel van bestuurlijke boeten en van het fiscale strafrecht (kamerstukken II 1994/95, 23470, nr. 8, p. 7) blijkt dat van de heffingsambtenaar wordt verwacht dat hij een zeer zorgvuldige afweging maakt bij de keuze tussen de hem ter beschikking staande sanctiemogelijkheden. Een opgelegde vergrijpboete kan, indien na bezwaar of beroep het bewijs van opzet of grove schuld ontoereikend is gebleken, niet worden omgezet in een verzuimboete. De heffingsambtenaar dient de mogelijkheid van deze uitkomst mee te wegen bij zijn keuze tussen een verzuim- of vergrijpboete. Indien na het opleggen van een verzuimboete wordt geconstateerd dat er sprake is van opzet of grove schuld, kan geen vergrijpboete ter zake van hetzelfde gedrag worden opgelegd.

Van de hiervoor omschreven gevallen moet de mogelijkheid worden onderscheiden dat gelijktijdig met de belastingaanslag zowel een verzuim- als een vergrijpboete wordt opgelegd. Deze mogelijkheid doet zich voor indien twee afzonderlijk omschreven beboetbaar gestelde gedragingen zijn geconstateerd. In de aanslagbelastingen kan bijvoorbeeld bij het opleggen van de aanslag een verzuimboete worden opgelegd wegens het niet tijdig doen van aangifte (artikel 67a van de AWR) en een vergrijpboete wegens de opzettelijke onjuistheid van diezelfde aangifte (artikel 67d van de AWR). Ook in de aangiftebelastingen kunnen twee boeten voorkomen op het aanslagbiljet. Dat kan het geval zijn bij het niet doen van aangifte (verzuimboete op grond van artikel 67b van de AWR) en het opzettelijk niet, gedeeltelijk niet of niet tijdig betalen (vergrijpboete op grond van artikel 67f van de AWR). Ook denkbaar is het niet of niet tijdig doen van aangifte (artikel 67b van de AWR) in combinatie met een niet tijdige betaling (artikel 67c van de AWR), in welk geval twee verzuimboeten kunnen worden opgelegd.

§ 6 Gelijktijdigheid

Indien de heffingsambtenaar na het afronden van de aanslagregeling besluit tot het opleggen van een boete worden de boetebeschikking en de belastingaanslag in beginsel op één biljet vermeld en aldus gelijktijdig aan de belanghebbende ter kennis gebracht. Gelijktijdigheid heeft derhalve betrekking op het formele tijdstip van de vaststelling van de belastingaanslag en de boetebeschikking. De dagtekening van het aanslagbiljet geldt als dagtekening van de beschikking waarbij de boete is opgelegd. In de gevallen waarin zowel een belastingaanslag als een boete kunnen worden opgelegd, is de termijn waarbinnen de heffingsambtenaar een boete kan opleggen gelijk aan de termijn voor het opleggen van de belastingaanslag. Van dit uitgangspunt kan de heffingsambtenaar bij het opleggen van een navorderingsaanslag of naheffingsaanslag afwijken bij het bekend worden van de voor de heffing relevante gegevens, in de zes maanden voor het verstrijken van de termijn voor navordering of naheffing.

In verband met de verplichting een vergrijpboete vooraf aan te kondigen heeft de heffingsambtenaar, indien mogelijk sprake is van opzet of grove schuld, in dat geval een termijn van zes maanden na dagtekening van de navorderingsaanslag of naheffingsaanslag om de vergrijpboete op te leggen. De heffingsambtenaar deelt in dat geval gelijktijdig met het vaststellen van de belastingaanslag aan de belanghebbende mede dat de mogelijkheid van het opleggen van een vergrijpboete nog onderzocht wordt (zie artikel 67e, derde lid, en artikel 67f, vijfde lid, van de AWR).

In artikel 24a, tweede lid, van de AWR is bepaald dat indien de bedragen van een belastingaanslag en van een voor bezwaar vatbare beschikking, waarbij een bestuurlijke boete wordt opgelegd, op één aanslagbiljet zijn vermeld, een bezwaarschrift tegen de belastingaanslag mede geacht wordt gericht te zijn tegen de boete, tenzij uit het bezwaarschrift het tegendeel blijkt.

§ 7 Ambtshalve vermindering

Onjuist gebleken boetebeschikkingen kunnen op grond van paragraaf 7 van de regeling in aanmerking komen voor ambtshalve vermindering. Ambtshalve vermindering van een boete kan het gevolg zijn van vermindering of teruggaaf van de belasting, indien de hoogte van de belastingaanslag mede bepalend is geweest voor de hoogte van de boete (zie paragraaf 7, derde lid, van de regeling).

Voor de berekening van de hoogte van de verzuimboeten op de voet van de artikelen 67a en 67c van de AWR wordt in de paragrafen 21, 23, en 24 van de regeling aangesloten bij de hoogte van de verschuldigde, onderscheidenlijk de niet, gedeeltelijk niet of niet tijdig betaalde belasting. Vermindering van de belasting leidt ook in die gevallen tot ambtshalve vermindering van de boete.

Afdeling A Algemene bepalingen met betrekking tot verzuim- en vergrijpboeten

§ 8 Dag van betaling

Voor de betalingen per bank wordt voor de dag van betaling aangesloten bij het civielrechtelijke uitgangspunt dat een betaling per bank of giro geacht wordt te hebben plaatsgevonden op het tijdstip waarop het verschuldigde bedrag op de rekening van de crediteur is bijgeschreven.

§ 9 Karakter boete

Bij het opleggen van boeten zijn onder meer de in artikel 6 van het EVRM, de AWR en de regeling genoemde waarborgen van toepassing. De bepalingen van het Wetboek van Strafrecht en het Wetboek van Strafvordering zijn niet van toepassing. Een boete mag niet gebruikt worden voor andere doeleinden dan het opleggen van een straf. De boete is geen rentevergoeding, geen compensatie voor niet verhaalbare belasting en evenmin een compensatie voor administratieve kosten.

Over het bedrag van de boetebeschikking wordt geen heffingsrente berekend.

Bij de vaststelling van het tijdstip met ingang waarvan de heffingsambtenaar jegens de belanghebbende de hem toekomende waarborgen in acht dient te nemen, is aansluiting gezocht bij het materiële criterium in de sociale zekerheid. Het gaat om handelingen die de heffingsambtenaar verricht jegens de belanghebbende waaraan deze in redelijkheid de gevolgtrekking kan verbinden dat aan hem wegens bepaald gedrag een boete zal worden opgelegd. Handelingen als deze kunnen voorafgaan aan het formeel kennis geven van het voornemen een boete op te leggen. Indien de heffingsambtenaar vragen stelt of een boekenonderzoek instelt ten behoeve van de heffing is geen sprake van een handeling waaraan de belanghebbende in redelijkheid de gevolgtrekking kan verbinden dat hem een boete is of zal worden opgelegd (‘criminal charge’). Antwoorden op vragen en bevindingen bij een boekenonderzoek ten behoeve van de heffing kunnen derhalve in beginsel gebruikt worden voor het opleggen van boeten. Bij vergrijpboeten is in ieder geval sprake van een ‘criminal charge’ zodra de heffingsambtenaar de belanghebbende op grond van artikel 67k van de AWR in kennis stelt van het voornemen een boete op te leggen. Bij verzuimboeten zal dit moment uiterlijk liggen bij het bekendmaken van de boete en de mededeling van de gronden voor het opleggen van de boete.

§ 10 Straftoemeting

Om de gewenste uniformiteit te bereiken bij het opleggen en verminderen van boeten wijkt de heffingsambtenaar niet af van de percentages of bedragen, vermeld in de hoofdstukken 3, 4 en 5 van de regeling, tenzij hij van oordeel is dat een hogere of lagere boete, gelet op alle relevante feiten en omstandigheden, passend en geboden is. De strafverminderende gevolgen van het overschrijden van de redelijke termijn en van het overlijden van de belanghebbende, worden behandeld in de paragrafen 11 en 18 van de regeling. In hoofdstuk 6 staan bijzondere omstandigheden vermeld waarmee de heffingsambtenaar rekening moet houden in het kader van de straftoemeting.

§ 11 Redelijke termijn

De belanghebbende heeft recht op behandeling van zijn zaak binnen een redelijke termijn. Hij dient niet te lang in onzekerheid te verkeren over de aan hem op te leggen of opgelegde boete. De redelijke termijn vangt aan op het tijdstip waarop de heffingsambtenaar jegens de belanghebbende een handeling heeft verricht waaraan deze in redelijkheid de gevolgtrekking heeft kunnen verbinden dat aan hem wegens bepaald gedrag een boete is of zal worden opgelegd (zie paragraaf 9 van de regeling).

§ 12 Beperking van de informatieverplichtingen (artikel 67j van de AWR)

De heffingsambtenaar kan in verband met de boete een beroep doen op de voor de gemeentebelastingen van toepassing zijnde artikelen van de afdelingen 1 en 2 van hoofdstuk VIII van de AWR. Deze afdelingen bevatten bepalingen met betrekking tot de vertegenwoordiging alsmede verplichtingen ten aanzien van de belastingheffing. Indien de heffingsambtenaar jegens de belanghebbende een handeling heeft verricht waaraan deze in redelijkheid de gevolgtrekking kan verbinden dat aan hem wegens bepaald gedrag een boete zal worden opgelegd, is de belanghebbende niet langer verplicht ter zake van dit gedrag een verklaring af te leggen, voor zover het de boeteoplegging betreft. De belanghebbende hoeft in dat geval geen antwoord te geven op schriftelijke of mondelinge vragen van de heffingsambtenaar om inlichtingen en gegevens, voor zover de vragen uitsluitend gesteld worden ten behoeve van het onderzoeken van de verwijtbaarheid van de belanghebbende of de juistheid van de boete (zie artikel 67j van de AWR).

De belanghebbende dient zelf het initiatief te nemen tot het inroepen van het zwijgrecht met betrekking tot de uitsluitend met het oog op de boeteoplegging gevraagde inlichtingen en gegevens. Indien echter sprake is van een verhoor als bedoeld in artikel 67l van de AWR, geldt voor de heffingsambtenaar de verplichting de belanghebbende te wijzen op het zwijgrecht (de zogenaamde cautie).

De overige verplichtingen van hoofdstuk VIII van de AWR gelden onverkort, waaronder onder meer de verplichting van artikel 47, eerste lid, onderdeel b, van de AWR. Indien de heffingsambtenaar in verband met de boete boeken, bescheiden of andere gegevensdragers of de inhoud daarvan wenst te raadplegen, is de belanghebbende gehouden hieraan mee te werken. Het zwijgrecht strekt zich derhalve niet uit tot de verstrekking van documenten en andere gegevensdragers.

Derden die op grond van artikel 246a van de Gemeentewet en het Besluit gegevensverstrekking gemeentelijke belastingheffing (Stb. 1995, 346) ten behoeve van de belastingheffing verplicht zijn om, in welke vorm dan ook, medewerking te verlenen, hebben diezelfde verplichtingen tijdens een boeteonderzoek. Verschoningsgerechtigden kunnen zich ingevolge artikel 53a van de AWR beroepen op het verschoningsrecht.

§ 13 Verhoor (artikel 67l van de AWR)

De heffingsambtenaar kan in het kader van zijn voornemen een boete op te leggen nog een aantal vraagpunten hebben. In het merendeel van de gevallen zal de heffingsambtenaar kunnen volstaan met een aanvullend feitenonderzoek door het raadplegen van boeken of andere gegevensdragers of het stellen van schriftelijke vragen. Zolang de heffingsambtenaar zich daartoe beperkt, is geen sprake van een verhoor in de zin van artikel 67l van de AWR en is er geen verplichting de cautie te stellen. In een aantal gevallen kan het echter nodig zijn dat de belanghebbende in persoon verschijnt om mondeling inlichtingen te verstrekken. Een verhoor vindt niet eerder plaats dan dat de heffingsambtenaar de belanghebbende daartoe heeft opgeroepen in de zin van artikel 67l van de AWR. De oproep voor verhoor geschiedt schriftelijk. In de schriftelijke oproep deelt de heffingsambtenaar de belanghebbende mede dat hij niet tot antwoorden is verplicht.

Ook voor aanvang van het verhoor wijst de heffingsambtenaar de belanghebbende op het zwijgrecht (de cautie).

De belanghebbende dient bij een verhoor in beginsel zelf te verschijnen. Slechts met instemming van de heffingsambtenaar kan de belanghebbende zich laten vertegenwoordigen.

De bijstand tijdens een verhoor is niet beperkt tot advocaten. Ook anderen kunnen de belanghebbenden bijstaan tijdens het verhoor.

Bij het benoemen van een tolk is het niet noodzakelijk dat een tolk optreedt die de moedertaal van de belanghebbende spreekt. De belanghebbende wordt bijgestaan door een tolk die een voor de belanghebbende begrijpelijke taal beheerst. In het algemeen zal het voldoende zijn een tolk in één van de moderne talen (Engels, Frans of Duits) te benoemen.

§ 14 Recht op inzage (artikel 67m van de AWR)

Het recht op inzage is een element van een eerlijke procesgang. De belanghebbende dient in de gelegenheid te worden gesteld zich te kunnen verweren. Het inzagerecht betreft de bescheiden waarop het voornemen tot het opleggen van de boete berust. Daarbij gaat het om de onderdelen van het fiscale persoonsdossier die van belang zijn voor het opleggen van de boete. Het criterium dat gehanteerd wordt bij een verzoek om inzage is het belang voor het opleggen van de boete. Indien de belanghebbende inzage verzoekt in andere dan de hiervoor bedoelde gegevens, verleent de heffingsambtenaar inzage indien de belanghebbende aannemelijk maakt dat de gevraagde gegevens van belang kunnen zijn voor de verdediging. Gegevens over derden worden zoveel mogelijk op zodanige wijze verstrekt dat zij niet tot die derden zijn te herleiden.

§ 15 Mededelingsplicht (artikel 67g van de AWR)

Artikel 6, derde lid, onderdeel a, van het EVRM verplicht de heffingsambtenaar tot het mededelen van aard en reden van de ingebrachte beschuldiging. Deze mededeling wordt uiterlijk gedaan bij het bekendmaken van de boetebeschikking in een begrijpelijke taal (zie voor dit laatste aspect paragraaf 16 van de regeling). Indien een kennisgeving in de zin van artikel 67k van de AWR is verzonden waarin de gronden van het voornemen een vergrijpboete op te leggen, zijn opgenomen en waarop geen reactie van de belanghebbende is ontvangen, kan de heffingsambtenaar in de mededeling volstaan met een verwijzing naar de kennisgeving.

Zo mogelijk worden in de mededeling de relevante wetsartikelen en paragrafen van de regeling opgenomen.

§ 16 Begrijpelijke taal (artikel 67g, derde lid, van de AWR)

Indien voor het verzenden van de mededeling bekend is dat de belanghebbende de Nederlandse taal niet begrijpt en de gemachtigde wel, zendt de heffingsambtenaar een afschrift van de mededeling aan de gemachtigde. Begrijpt ook de gemachtigde de Nederlandse taal niet (of is er geen gemachtigde), dan brengt de heffingsambtenaar naast de mededeling ten minste een korte weergave van de inhoud van die mededeling in een begrijpelijke taal ter kennis van de belanghebbende (of de gemachtigde). Als begrijpelijke taal wordt beschouwd een taal die de belanghebbende of diens gemachtigde voldoende begrijpt; die taal hoeft niet de moedertaal van één van hen te zijn. In het algemeen is het voldoende dat de mededeling geschiedt in één van de moderne talen (Engels, Duits of Frans).

§ 17 Termijnoverschrijding

Indien de belanghebbende niet tijdig in bezwaar komt, bevat artikel 6:11 van de Algemene wet bestuursrecht de regel dat hij toch ontvankelijk is, indien de termijnoverschrijding niet te wijten is aan de belanghebbende. Deze regel is ook van toepassing op bezwaarschriften die worden ingediend tegen de boetebeschikking.

Op grond van vaste jurisprudentie geldt bij het opleggen van een boete bovendien dat de belanghebbende die gemotiveerd stelt dat hij niet tijdig in bezwaar of beroep kon komen, ontvankelijk is, tenzij de heffingsambtenaar aantoont dat de stelling van de belanghebbende niet juist is. Deze ruimere benadering van de ontvankelijkheid vindt zijn oorsprong in het feit dat een boete getoetst moet kunnen worden door een onafhankelijke rechter (artikel 6, eerste lid, van het EVRM).

Voorts is in artikel 24a, tweede lid, van de AWR bepaald dat indien de bedragen van een belastingaanslag en van een voor bezwaar vatbare beschikking waarbij een bestuurlijke boete wordt opgelegd op één aanslagbiljet zijn vermeld, een bezwaarschrift tegen de belastingaanslag mede geacht wordt te zijn gericht tegen de boete, tenzij uit het bezwaarschrift het tegendeel blijkt.

§ 18 Overlijden van belanghebbende (artikel 67i van de AWR)

Artikel 6 van het EVRM bevat voor degene die vervolgd wordt in de zin van die bepaling het recht om zichzelf te verdedigen. Na het overlijden kan dat recht niet meer worden uitgeoefend. Na het overlijden van de belanghebbende worden daarom geen boeten meer aan hem opgelegd. Paragraaf 18 van de regeling verplicht de heffingsambtenaar in bepaalde gevallen de boetebeschikking ambtshalve te vernietigen dan wel te verminderen. Dat gaat verder dan het bepaalde in artikel 67i, tweede en derde lid, van de AWR op grond waarvan een verzoek daartoe moet worden gedaan. Bij een vennootschap onder firma of maatschap bijvoorbeeld betekent het overlijden van een firmant of maat overigens niet dat een boete die voor het overlijden is opgelegd aan de vennootschap of maatschap, om die reden wordt verminderd of vernietigd.

Afdeling B Bijzondere bepalingen met betrekking tot vergrijpboeten

§ 19 Kennisgeving/hoorplicht (artikel 67k van de AWR)

Het voorschrift om de kennisgeving schriftelijk te doen, is opgenomen om iedere twijfel over de nakoming van deze verplichting uit te sluiten. De duur van de termijn voor het betwisten van de inhoud van de kennisgeving is niet voor alle gevallen vooraf vast te stellen. De bedoeling van de verplichte kennisgeving is de belanghebbende in staat te stellen gemotiveerde verweren tegen de voorgenomen vergrijpboete aan te voeren. Bij het bepalen van de termijn houdt de heffingsambtenaar hiermee rekening. De heffingsambtenaar stelt een redelijke termijn voor het betwisten van de gronden in de kennisgeving. In de gevallen waarin direct invorderbare belastingaanslagen worden opgelegd, kan de termijn, afhankelijk van de feiten en omstandigheden, zeer kort zijn.

De kennisgeving- en hoorplicht gaan verder dan waartoe het EVRM dwingt. De wetgever heeft hiervoor gekozen omdat vergrijpboeten tot aanzienlijke bedragen kunnen oplopen en omdat de heffingsambtenaar het bewijs dient te leveren van opzet of grove schuld. Het opleggen van de vergrijpboete moet achterwege blijven indien het verweer van de belanghebbende tot de gevolgtrekking leidt dat de in de kennisgeving genoemde gronden onvoldoende aanknopingspunten opleveren voor het vaststellen van opzet of grove schuld.

De betwisting van de kennisgeving kan tot een lagere boete leiden indien de opzet of grove schuld wel bewijsbaar is, maar de betwisting aanleiding geeft de boete op een lager bedrag vast te stellen.

Het horen in verband met artikel 67k van de AWR heeft een geheel ander karakter dan het afnemen van een verhoor als bedoeld in artikel 67l van de AWR. Het verhoor heeft voornamelijk tot doel vraagpunten van de heffingsambtenaar over de verwijtbaarheid van het handelen of nalaten van de belanghebbende op te helderen. Het horen heeft daarentegen primair tot doel om de belanghebbende de mogelijkheid te bieden mondeling zijn mening naar voren te brengen en daartoe zonodig nadere informatie te verstrekken. Daarom is het bepaalde in artikel 67l van de AWR en de daarmee samenhangende paragraaf 13 van de regeling (de cautie) in het geval van horen niet van toepassing.

§ 20 Una via (artikelen 67o en 69a van de AWR)

Het beginsel van de ‘una via’ in paragraaf 20 van de regeling heeft betrekking op de samenloop van het opleggen van boeten en strafvervolging ter zake van hetzelfde feit. Samenloop kan ook bestaan tussen een verzuim- en een vergrijpboete betreffende hetzelfde feit. Deze samenloop is geregeld in paragraaf 5 van de regeling. Onder hetzelfde feit wordt verstaan hetzelfde gedrag in materiële zin. Het niet tijdig doen van de aangifte is niet hetzelfde feit als het onjuist doen van de aangifte. Het niet doen van aangifte en het met opzet niet doen van aangifte is wel hetzelfde feit in materiële zin. Paragraaf 20 van de regeling is van toepassing op de samenloop ter zake van hetzelfde feit tussen de vergrijpboete en het misdrijf.

§ 21 Aanslagbelastingen (artikel 67a van de AWR)

Voor het opleggen van de in paragraaf 21 omschreven verzuimboeten is in navolging van de boeteregeling van het Rijk gekozen voor vaste, in beginsel van de hoogte van de aanslag onafhankelijke bedragen. Omdat er sprake moet zijn van proportionaliteit/ evenredigheid tussen de hoogte van de boete en de ernst van het te beboeten feit dient een gemeente de boetebedragen niet zonder meer over te nemen. Met name voor heffingen met relatief geringe aanslagen zoals de hondenbelasting is het aan te raden uit te gaan van lagere bedragen.

Alleen indien de aanslag op nihil of op een negatief bedrag wordt vastgesteld, vindt een matiging van de boete plaats overeenkomstig de in de tweede volzin van het derde lid genoemde bedragen. Hiervan kan ook sprake zijn bij vermindering of teruggaaf van belasting.

Bij het niet of niet tijdig doen van aangifte voor de aanslagbelastingen kan slechts spra- ke zijn van een verzuim, indien de belanghebbende de aangifte niet binnen een door de heffingsambtenaar gestelde termijn heeft gedaan en hij geen gevolg heeft gegeven aan een aanmaning van de heffingsambtenaar. Een aangifte die wordt ingediend nadat de aanslag (ambtshalve) is opgelegd, geldt niet alsnog als een (niet tijdig) gedane aangifte; de bij de aanslag opgelegde boete blijft een verzuimboete voor het niet doen van aangifte.

Als het aan opzet van de belanghebbende te wijten is dat de aangifte niet is gedaan, vormt dit een vergrijp in de zin van artikel 67d van de AWR (zie paragraaf 26 van het besluit). De heffingsambtenaar moet vooraf een keuze maken tussen het opleggen van een verzuimboete of een vergrijpboete (zie paragraaf 5 van het besluit). Wegens het niet tijdig doen van aangifte kan uitsluitend een verzuimboete worden opgelegd. De reeks verzuimen geldt zowel voor het niet als voor het niet tijdig doen van aangifte. Voor het bepalen van de plaats in de reeks verzuimen wordt geen onderscheid gemaakt tussen een op nihil of op een negatief bedrag vastgestelde aanslag en een op een positief bedrag vastgestelde aanslag. Dit betekent dat de belastingplichtige, aan wie over belastingtijdvak één en belastingtijdvak twee, gelijktijdig met een nihilaanslag, een verzuimboete is opgelegd van respectievelijk € 22,– (eerste verzuim) en € 68,– (tweede verzuim) – in beide gevallen was sprake van een op nihil of op een negatief bedrag vastgestelde aanslag – over belastingtijdvak drie een verzuimboete beloopt van € 567,– indien hij wederom niet tijdig aangifte doet (derde verzuim) en de aanslag voor dat jaar op een positief bedrag wordt vastgesteld.

Bij afwezigheid van alle schuld legt de heffingsambtenaar geen verzuimboete op of vernietigt hij de verzuimboete. Indien belastingplichtige bezwaar maakt tegen de verzuimboete omdat bij de vaststelling van de reeks verzuimen een eerdere verzuimboete is meegeteld ten aanzien waarvan volgens de belanghebbende sprake was van afwezigheid van alle schuld, wordt, indien dit juist blijkt, de verzuimboete verminderd tot de boete passend bij het resterend aantal verzuimen.

§ 22 Aangiftebelastingen (artikel 67b van de AWR)

Bij het niet of niet tijdig doen van aangifte voor de aangiftebelastingen is sprake van een verzuim indien de belanghebbende de aangifte niet heeft gedaan binnen de in de belastingwet gestelde termijn, in voorkomende gevallen verlengd met het verleende uitstel voor indiening van de aangifte. Bij verzending per post is een aangifte tijdig gedaan indien deze voor het einde van de termijn per post is bezorgd, mits deze niet later dan een week na afloop van de termijn is ontvangen. In de aangiftebelastingen kan zowel het niet als het niet tijdig doen van aangifte uitsluitend beboet worden als een verzuim.

Bij afwezigheid van alle schuld legt de heffingsambtenaar geen verzuimboete op of vernietigt hij de verzuimboete. Indien bij toepassing van de reeks verzuimen tegen de verzuimboete terecht bezwaar wordt gemaakt met een beroep op afwezigheid van alle schuld ten aanzien van een eerder beboet verzuim in diezelfde reeks, wordt de verzuimboete verminderd tot de boete passend bij het resterende aantal verzuimen. Verzuimen voor het niet of niet tijdig doen van aangifte behoren niet tot dezelfde reeks verzuimen als verzuimen voor het niet, gedeeltelijk niet of het niet tijdig betalen van belasting. Over hetzelfde tijdvak kan zowel een verzuimboete voor het niet of niet tijdig doen van aangifte worden opgelegd als voor het niet, gedeeltelijk niet of het niet tijdig betalen van belasting.

Voor tijdvakheffingen zijn, afhankelijk van het tijdvak waarover wordt geheven, in het derde en vierde lid verschillende referentieperioden opgenomen voor de vaststelling van de reeks verzuimen. Voor tijdvakheffingen met een heffingstijdvak van een maand of een kwartaal is de regeling van het Rijk gevolgd en wordt gekeken naar de verzuimen in de laatste zeven tijdvakken. Bij tijdvakheffingen met een heffingstijdvak van een jaar achten wij deze referentieperiode te lang en is gekozen voor een referentieperiode van drie jaar.

§ 23 Aangiftebelastingen (artikel 67c van de AWR)

Paragraaf 23 van de regeling ziet op betalingsverzuimen in het periodieke betalingspatroon. Constatering van een dergelijk betalingsverzuim vindt doorgaans plaats door vergelijking van de betaling met de gedane aangifte. Inhoudelijke toetsing van de op de aangifte vermelde belastingschuld aan de materiële belastingschuld vindt in deze fase in de regel niet plaats. Paragraaf 23 ziet derhalve niet op onjuistheden in het betalingsgedrag die pas bij de hiervoor genoemde inhoudelijke toetsing, bijvoorbeeld bij een boekenonderzoek, aan het licht komen. Deze paragraaf ziet ook niet op de situatie dat de belanghebbende vrijwillig verbetert in de zin van paragraaf 28, derde lid, van de regeling (zie daarvoor paragraaf 24 van de regeling).

Voor zover het aan opzet of grove schuld van de belanghebbende te wijten is dat de belasting niet, gedeeltelijk niet of niet tijdig betaald is, vormt dit een vergrijp (zie daarvoor paragraaf 28 van de regeling).

De heffingsambtenaar moet vooraf een keuze maken tussen het opleggen van een verzuimboete of een vergrijpboete (zie paragraaf 5 van de regeling).

Indien sprake is van afwezigheid van alle schuld telt het verzuim niet mee voor een eventuele reeks verzuimen en vernietigt de heffingsambtenaar de eventueel opgelegde verzuimboete. Indien bij toepassing van de reeks verzuimen tegen de verzuimboete terecht bezwaar wordt gemaakt met een beroep op afwezigheid van alle schuld ten aanzien van een eerder beboet verzuim in diezelfde reeks, wordt de verzuimboete verminderd tot de boete passend bij het resterende aantal verzuimen.

Zowel voor tijdvakbelastingen als voor tijdstipbelastingen geldt een reeks verzuimen. De referentieperioden zijn echter verschillend.

Voor tijdvakheffingen is de referentieperiode afhankelijk van het tijdvak waarover wordt geheven. Voor tijdvakheffingen met heffingstijdvakken van een maand of een kwartaal is de regeling van het Rijk gevolgd en worden gekeken naar de verzuimen in de laatste zeven tijdvakken. Bij tijdvakheffingen met een heffingstijdvak van een jaar achten wij deze referentieperiode te lang en is gekozen voor een referentieperiode van drie jaar.

Verzuimen wegens het niet, gedeeltelijk niet of het niet tijdig betalen van belasting behoren tot dezelfde reeks verzuimen. Verzuimen wegens het niet, gedeeltelijk niet of het niet tijdig betalen van belasting behoren niet tot dezelfde reeks verzuimen als verzuimen wegens het niet of niet tijdig doen van aangifte. Over hetzelfde tijdvak kan zowel een verzuimboete wegens het niet of niet tijdig doen van aangifte worden opgelegd als wegens het niet, gedeeltelijk niet of het niet tijdig betalen van belasting. Voor het opleggen van de in paragraaf 23 van de regeling omschreven verzuimboeten is gekozen voor een systematiek waarbij de verzuimboete wordt gerelateerd aan de hoogte van de niet, gedeeltelijk niet of niet tijdig betaalde belasting met inachtneming van het wettelijk maximum. In afwijking van het rijksbeleid kan een gemeente ervoor kiezen om voor de omschreven verzuimboeten een minimumboete in te voeren om te voorkomen dat de boeten bij relatief lage heffingen nauwelijks effect zullen sorteren. Daarbij moet zij er wel op letten dat er op grond van de jurisprudentie sprake moet zijn van proportionaliteit/evenredigheid tussen de hoogte van de boete en de ernst van het te beboeten feit.

§ 24 Aangiftebelastingen (artikel 67c van de AWR)

Paragraaf 24 van de regeling ziet op situaties waarin de heffingsambtenaar niet in het kader van het periodieke betalingspatroon maar pas naderhand heeft kunnen constateren dat de belanghebbende de belasting niet, gedeeltelijk niet of niet tijdig heeft voldaan, omdat er te weinig belasting is aangegeven. Onder te weinig aangegeven belasting wordt voor de toepassing van deze paragraaf verstaan niet aangegeven of te laag aangegeven belasting, dan wel niet betaalde belasting als gevolg van het feit dat de belanghebbende ten onrechte niet heeft verzocht om een uitnodiging tot het doen van aangifte. Paragraaf 24 ziet bijvoorbeeld op gevallen waarin de belanghebbende vrijwillig verbetert in de zin van paragraaf 28, derde lid, van de regeling (zie het tweede lid van paragraaf 24), dan wel de heffingsambtenaar in het kader van een onderzoek constateert dat de betaling ten onrechte niet heeft plaatsgevonden ofwel te laag was terwijl geen sprake is van opzet of grove schuld bij de belanghebbende (zie het eerste lid van paragraaf 24). In deze gevallen legt de heffingsambtenaar een verzuimboete op.

Bij besluit van 24 december 1999, nr. AFZ 1999/3304, Stcrt. 10 januari 2000, nr. 6, heeft de staatssecretaris van Financiën goedgekeurd dat in afwijking van het Besluit Bestuurlijke Boeten Belastingdienst 1998 geen verzuimboete wordt opgelegd bij vrijwillige verbetering (paragraaf 24, tweede lid) indien:

• -

  het belastingbedrag dat ingevolge de vrijwillige verbetering alsnog wordt betaald minder bedraagt dan € 1.134,–;

• -

  het belastingbedrag dat ingevolge de vrijwillige verbetering alsnog wordt betaald ligt tussen de € 1.134,– en € 11.345,– en het belastingbedrag dat ingevolge de vrijwillige verbetering alsnog wordt betaald minder dan 10% bedraagt van de belasting die over het tijdvak/de tijdvakken waarop de vrijwillige verbetering betrekking heeft, is afgedragen dan wel voldaan.

Leidt deze goedkeuring in de praktijk niet tot een wijziging van het aangiftepatroon dan zal de staatssecretaris van Financiën de goedkeuring in het besluit zelf opnemen. Gemeenten die het rijksbeleid op dit punt volledig volgen, zullen gezien de bedragen die worden gehanteerd bij vrijwillige verbetering van aangiften zelden nog aan het opleggen van een boete toekomen.

Gelet op de aard van de in paragraaf 24 van de regeling bedoelde verzuimen waarvan de heffingsambtenaar in het kader van het normale betalingspatroon niet zonder meer op de hoogte kan raken, wordt in tegenstelling tot de in paragraaf 23 van de regeling bedoelde verzuimen, geen reeks verzuimen gehanteerd.

Voor het opleggen van de in paragraaf 24 van de regeling omschreven verzuimboeten is gekozen voor een systematiek waarbij binnen het wettelijk kader de verzuimboete wordt gerelateerd aan de hoogte van de niet, gedeeltelijk niet of niet tijdig betaalde belasting.

In afwijking van het rijksbeleid kan een gemeente ervoor kiezen om voor de omschreven verzuimboeten een minimumboete in te voeren om te voorkomen dat de boeten bij relatief lage heffingen nauwelijks effect zullen sorteren. Daarbij moet zij er wel op letten dat er op grond van de jurisprudentie sprake moet zijn van proportionaliteit/ evenredigheid tussen de hoogte van de boete en de ernst van het te beboeten feit.

Hoofdstuk 4 Vergrijpboeten

§ 25 Algemeen

Paragraaf 25 van de regeling geeft aan welke percentages worden gehanteerd bij het opleggen van vergrijpboeten.

Bij minder dan grove schuld of minder dan grove nalatigheid wordt geen vergrijpboete opgelegd. Voorts wordt geen vergrijpboete opgelegd als het door de belanghebbende ingenomen standpunt in die mate juridisch pleitbaar of verdedigbaar is, gelet op de stand van de jurisprudentie en de doctrine, dat de belanghebbende redelijkerwijs kan menen juist te handelen. Onder het begrip grove schuld wordt verstaan een in laakbaarheid aan opzet grenzende onachtzaamheid. Daarbij kan gedacht worden aan laakbare slordigheid of ernstige nalatigheid. Bij grove schuld had de belanghebbende redelijkerwijs moeten of kunnen begrijpen dat zijn gedrag tot gevolg kon hebben dat te weinig belasting zou worden geheven of betaald.

Opzet is het willens en wetens handelen of nalaten, leidend tot het niet of niet binnen de daarvoor gestelde termijn heffen of betalen van belasting. Onder opzet valt ook voorwaardelijk opzet. Onder voorwaardelijk opzet wordt verstaan het willens en wetens aanvaarden van de reële kans dat een handelen of nalaten tot gevolg heeft dat te weinig belasting geheven is of kan worden dan wel niet of niet tijdig betaald is.

Bij de berekening van de vergrijpboete moet de heffingsambtenaar de mate van verwijtbaarheid per correctie vaststellen. Daarnaast bevat deze paragraaf het voor- schrift bij de berekening van de vergrijpboete de evenredigheidsmethode toe te passen. In afwijking van het rijksbeleid kan een gemeente ervoor kiezen om voor de omschreven vergrijpboeten een minimumboete in te voeren om te voorkomen dat de boeten bij relatief lage heffingen nauwelijks effect zullen sorteren. Hierbij dient een gemeente erop te letten dat een vergrijpboete niet meer dan 100% kan bedragen.

§ 26 Aanslagbelastingen (artikel 67d van de AWR)

De vergrijpboete als bedoeld in paragraaf 26 van de regeling kan slechts worden opgelegd indien sprake is van opzet.

Tijdens de parlementaire behandeling van het wetsvoorstel in verband met de herziening van het stelsel van bestuurlijke boeten en van het fiscale strafrecht is nadrukkelijk aangegeven dat de vergrijpboete bij aanslag bedoeld is voor gevallen van opzet, fraude of zwendel. Het gaat daarbij om ernstige gevallen als omschreven in onder meer de nota naar aanleiding van het verslag bij het wetsvoorstel tot wijziging van enkele wetten in verband met de herziening van het stelsel van bestuurlijke boeten en van het fiscale strafrecht (kamerstukken I, 1997/98, nr. 24 800, nr. 154b). Op grond van artikel 67n van de AWR wordt geen vergrijpboete opgelegd aan de belastingplichtige die alsnog een juiste en volledige aangifte doet, dan wel juiste en volledige inlichtingen, gegevens of aanwijzingen verstrekt vóórdat hij weet of redelijkerwijs moet vermoeden dat de heffingsambtenaar met de onjuistheid of onvolledigheid bekend is of bekend zal worden.

Het opleggen van een vergrijpboete wegens het met opzet niet tijdig doen van aangifte bij de aanslagbelastingen is niet mogelijk.

Als een onjuiste of onvolledige aangifte is gedaan, wordt de vergrijpboete berekend over het belastingbedrag dat betrekking heeft op de correcties waaraan de kwalificatie ‘opzet’ kan worden verbonden. Als sprake is van het niet doen van aangifte wordt de vergrijpboete berekend over de belasting van de gehele (geschatte) aanslag. Bij het vaststellen van de aanslag wordt rekening gehouden met de beschikbare gegevens.

§ 27 Aanslagbelastingen (artikel 67e van de AWR)

De vergrijpboete als bedoeld in paragraaf 27 van de regeling kan worden opgelegd indien sprake is van opzet of grove schuld.

Indien het aan opzet of grove schuld van de belanghebbende is te wijten dat de aanslag tot een te laag bedrag is vastgesteld of anderszins te weinig belasting is geheven, wordt de vergrijpboete berekend over het belastingbedrag dat betrekking heeft op de correcties waaraan de kwalificaties ‘opzet’ of ‘grove schuld’ kunnen worden verbonden. Op grond van artikel 67n van de AWR wordt geen vergrijpboete opgelegd aan de belastingplichtige die alsnog een juiste en volledige aangifte doet, dan wel juiste en volledige inlichtingen, gegevens of aanwijzingen verstrekt vóórdat hij weet of redelijkerwijs moet vermoeden dat de heffingsambtenaar met de onjuistheid of onvolledigheid bekend is of bekend zal worden.

§ 28 Aangiftebelastingen (artikel 67f van de AWR)

Bij de aangiftebelastingen staat de betaling voorop. De verschuldigde belasting bij aangiftebelastingen wordt voldaan op aangifte. De aangifte is het geleideformulier dat aangeeft waarop de betaling betrekking heeft. Het niet doen van aangifte bij aangiftebelastingen is dan ook alleen beboetbaar als verzuim. Het niet, gedeeltelijk niet of niet tijdig betalen wordt bestraft met een verzuim- of een vergrijpboete.

Het als gevolg van het opzettelijk dan wel grofschuldig niet, gedeeltelijk niet dan wel niet tijdig betalen van belasting die op aangifte moet worden voldaan, kan door de heffingsambtenaar worden beboet met een vergrijpboete.

Van uitdrukkelijk kenbaar maken in de zin van het derde lid van paragraaf 28 van de regeling is sprake indien de belanghebbende een afzonderlijke schriftelijke opgave verstrekt die de heffingsambtenaar in staat stelt om zonder nader onderzoek een juiste naheffingsaanslag op te leggen.

Het enkel vermelden van een balansschuld (al dan niet met toelichting) in de jaarstukken kan derhalve niet worden aangemerkt als uitdrukkelijk kenbaar maken in de zin van paragraaf 28 van de regeling.

§ 29 tot en met § 41 niet van toepassing.

§ 42 Algemeen

De in dit hoofdstuk bedoelde bijzondere omstandigheden vormen het sluitstuk van de toepassing van de beginselen van de behoorlijke straftoemeting op bestuurlijke boeten. Zie in dat kader ook paragraaf 10 van de regeling, waarin is aangegeven dat het opleggen van een bestuurlijke boete een vorm van straftoemeting is. Bij de meeste verzuimboeten zal, vanwege de wijze van oplegging, individueel getinte straftoemeting eerst in bezwaar aan de orde kunnen komen. De mogelijke verminderingen van de boete als gevolg van overschrijding van de redelijke termijn of als gevolg van overlijden vloeien direct voort uit de karakterisering van de bestuurlijke boete als een daad van strafvervolging in de zin van artikel 6 van het EVRM en zijn daarom behandeld in de paragrafen 11 en 18 van de regeling. In de volgende paragrafen zijn factoren gerubriceerd die ertoe kunnen leiden dat de hoogte van de met inachtneming van de voorgaande hoofdstukken bepaalde boete wordt vastgesteld met inachtneming van de persoon van de belanghebbende als dader en de omstandigheden waaronder het beboetbare feit heeft plaatsgevonden. In hoofdstuk 6 is de overgang aan de orde tussen standaardboeten en de boete toegespitst op de individuele omstandigheden. De stelplicht en bewijslast van strafverhogende factoren rust op de heffingsambtenaar; de stelplicht en bewijslast van strafverminderende factoren op de belanghebbende. De heffingsambtenaar hoeft niet ambtshalve te onderzoeken of van strafverminderende factoren sprake is. Indien de heffingsambtenaar op de hoogte is van bijzondere omstandigheden, zal hij bij het opleggen van de boete daarmee rekening houden. De heffingsambtenaar is bij de vaststelling van de hoogte van de boete met inachtneming van hoofdstuk 6 niet gebonden aan vaste bedragen of percentages. De op de voet van de voorgaande hoofdstukken bepaalde hoogte van de boete kan zowel met een bepaald bedrag als met een bepaald percentage verhoogd of verlaagd worden. De boete kan echter nooit meer bedragen dan het wettelijk maximum.

§ 43 Strafverzwarende omstandigheden

Het verhogen van de met inachtneming van hoofdstuk 4 bepaalde vergrijpboete zal alleen in bijzondere gevallen aan de orde komen. Het verhogen van een verzuimboete boven het maximum dat uit hoofdstuk 3 voortvloeit is niet mogelijk. Bij het in aanmerking nemen van individuele omstandigheden vindt echter doorgaans een afweging plaats tussen zowel strafverminderende, in de paragrafen 44 en 45 behandelde, omstandigheden, als strafverhogende feiten en omstandigheden. Daarbij valt te bedenken dat persoonlijke omstandigheden niet uitsluitend in neerwaartse zin van invloed hoeven te zijn op de boete. Het bij het vaststellen van de hoogte van een boete in aanmerking nemen van strafverhogende factoren is dan de tegenhanger van de uitsluitend als vermindering te beoordelen omstandigheden in de volgende paragrafen. Het resultaat van de afweging zal moeten leiden tot een boete die passend is te achten bij de geconstateerde beboetwaardige gedraging.

In afwijking van het rijksbeleid kan een gemeente ervoor kiezen om voor de omschreven vergrijpboeten een minimumboete in te voeren om te voorkomen dat de boeten bij relatief lage heffingen nauwelijks effect zullen sorteren. Hierbij dient een gemeente erop te letten dat een vergrijpboete niet meer dan 100% kan bedragen.

§ 44 Wanverhouding/Verzachtende omstandigheden

Bij wanverhouding gaat het om het antwoord op de vraag hoe ernstig de normschending in het concrete geval moet worden opgevat. De afweging moet leiden tot een straf die in evenredigheid staat tot de ernst van het feit (proportionaliteit). Indien de heffingsambtenaar zelf tot de gevolgtrekking komt dat van een wanverhouding sprake is, vermindert hij de boete op eigen initiatief. Bij verzachtende omstandigheden ligt de nadruk op buiten de (directe) invloedssfeer van de belanghebbende liggende gebeurtenissen. Voor de beoordeling of die omstandigheden tot matiging van de boete aanleiding kunnen geven, kan het van belang zijn of, dan wel in hoeverre, de belanghebbende maatregelen heeft getroffen of had kunnen treffen om het verzuim of vergrijp te voorkomen.

§ 45 Financiële omstandigheden

In deze paragraaf worden twee verminderingsgronden genoemd met als verbindende factor financiële omstandigheden. Ten eerste de mate van verwijtbaarheid, waarmee is bedoeld de mate waarin, vanuit een oogpunt van straftoemeting, het verzuim of het vergrijp ten tijde van het plegen de belanghebbende valt aan te rekenen en ten tweede de mate waarin de straf de persoon van de dader treft. Paragraaf 45 kan worden beschouwd worden als een verbijzondering van de voorgaande paragraaf. Zoals uit de bewoordingen blijkt, dient de heffingsambtenaar bij het hanteren van deze paragraaf terughoudend te zijn. Geen vermindering wegens financiële omstandigheden zal worden verleend, indien de belanghebbende deze aan zichzelf te wijten had. Voorts kan het (zakelijke) karakter van de belasting een rol spelen.

§ 46 Overgangsrecht

Beleidsregels zijn niet algemeen verbindende voorschriften; wel zijn zij besluiten van algemene strekking. Voor de bekendmaking van beleidsregels is afdeling 3.6 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) wel van toepassing. Dit betekent dat de bekendmaking geschiedt door kennisgeving van het besluit (de beleidsregel) of de zakelijke inhoud ervan in een van overheidswege uitgegeven blad of een dag-, nieuws- of huis-aan-huisblad, dan wel op een andere geschikte wijze (artikel 3:42 Awb). Van belang is dat de bekendmaking geschiedt door of met goedvinden dan wel medeweten van het bestuursorgaan, op zodanige wijze dat verzekerd is dat de regels voor de betrokkenen kenbaar en toegankelijk zijn (Hoge Raad 28 maart 1990, nr. 25668, BNB 1990/194, V-N 1990, blz. 1383). Op grond van artikel 3:40 Awb kan een beleidsregel eerst nadat deze is bekendgemaakt in werking treden.

§ 47 Slotbepaling

Deze paragraaf bevat de citeertitel van de regeling.