Nota handhaving kwaliteit kinderopvang en peuterspeelzalen Gemeente Winsum

1.1 Juridisch kader

Sinds 1 januari 2005 is de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterpeelzalen (kortweg Wet Kinderopvang) van kracht. In de wet is bepaald dat de gemeente verantwoordelijk is voor het toezicht op de kwaliteit van de kinderopvang. Onder kinderopvang wordt verstaan de dagopvang, de buitenschoolse opvang, gastouderbureau en gastouders én de peuterspeelzalen.

Ter uitvoering van het toezicht op de kwaliteit in de kinderopvang heeft de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen Beleidsregels kwaliteit kinderopvang en peuterspeelzalen(kortweg Beleidsregels kwaliteit) opgesteld. Als bijlagen bij de Beleidsregels zijn per opvangsoort toetsingskaders vastgesteld. De toetsingskaders zijn opgesteld door GGD Nederland, in opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Aan de hand van de toetsingskaders komt de toezichthouder tot een oordeel over de mate waarin aan de basiskwaliteitseisen van de betreffende opvangsoort wordt voldaan.

1.2 Belang van toezicht en handhaving

Sinds de invoering van de wet in 2005 is de kinderopvang een marktgerichte sector. De wet bevat een regeling voor tegemoetkomingen in de kosten van kinderopvang en waarborging van de kwaliteit van de kinderopvang. Omdat kinderen een kwetsbare groep vormen, is een goede kwaliteit van kinderopvang essentieel vanwege het belang dat de samenleving heeft bij een gezonde en optimale ontwikkeling van kinderen.

1.3 Gemeentelijke taken

De gemeentelijke verantwoordelijkheid is onderverdeeld in vier taken:

Melding en registratie

Het college meldt alle kinderopvangvoorzieningen binnen de gemeente Winsum aan bij het Landelijk Register Kinderopvang. Het register is openbaar toegankelijk via www.landelijkregisterkinderopvang.nl. Wijzigingen in de gegevens van de kinderopvangorganisaties worden door gegeven aan het Landelijk Register.

Alleen als een kinderopvangvoorziening in het LRK staat, is er mogelijk recht op kinderopvangtoeslag van de Belastingdienst.

Toezicht op naleving van de kwaliteit

Voor het naleven van de kwaliteitseisen houdt de gemeente toezicht op de kindercentra en peuterspeelzalen, gastouderbureaus en gastouders. Hiertoe is de gemeente verplicht de GGD als toezichthouder aan te wijzen. De GGD rapporteert via een inspectierapport haar bevindingen en afspraken met houders aan de gemeente.

Gemeentelijk ingrijpen, handhaven en sanctioneren

Indien uit het rapport van de GGD blijkt dat een houder niet aan de kwaliteitseisen voldoet, moet de gemeente in principe handhavend optreden. Er zijn verschillende handhavingsacties waaruit de gemeente een keus kan maken. De wijze waarop de gemeente Winsum haar handhavingstaak uitvoert is uitgewerkt in het Afwegingsmodel dat in de nota “Handhaving Kwaliteit Kinderopvang en peuterspeelzalen Gemeente Winsum” is opgenomen.

Jaarlijkse verantwoording van de werkzaamheden aan de minister

Jaarlijks stelt het college van burgemeester en wethouders een verslag vast van de toezichts- en handhavingsacties die de gemeente in het kader van de Wet kinderopvang heeft verricht. Dit verslag gaat naar de gemeenteraad en de minister.

1.4 Verantwoordelijkheden

In de naleving van de kwaliteit van de kinderopvang zijn drie partijen werkzaam, te weten de de kinderopvangorganisaties, de gemeente en de GGD. De verantwoordelijkheden zijn als volgt verdeeld:

Kinderopvangorganisatie

De kinderopvangorganisatie is ten allen tijde verplicht om zich te houden aan de regels die zijn opgesteld in de Wet op de kinderopvang en de bijbehorende Beleidsregels.

Gemeente Winsum

De gemeente Winsum is verantwoordelijk voor de registratie van de kinderopvang en peuterspeelzalen in de gemeente, het toezicht op de kwaliteit en de handhaving in het geval een kinderopvangorganisatie niet voldoet aan de wettelijke eisen. De gemeente heeft daarmee de regie over het totale kwaliteits- en handhavingsproces in de kindercentra.

GGD

De GGD is verantwoordelijk voor het uitvoeren van de inspecties. De GGD is verplicht om hierover rapport uit te brengen aan de gemeente een advies uit te brengen om wel of niet te handhaven. De gemeente is verplicht om de GGD als toezichthouder aan te wijzen.

1.5 Handhavingsbeleid

De verplichting tot handhaving is neergelegd in de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen (Wko). Transparantie en consistentie in het gemeentelijke optreden is van belang voor de rechtszekerheid van de houders van kindercentra, gastouderopvang en anderen. Hierom is het raadzaam om het handhavingsbeleid vast te leggen in een nota. Als hulpmiddel om een algemeen gemeentelijk beleidskader vast te stellen voor het sanctioneren van overtredingen heeft de (Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) een  Afwegingsmodel handhavingsbeleid ontwikkeld. Dit model dient als voorbeeld voor handhaving op een kinderopvangorganisatie die niet voldoet aan de kwaliteitseisen van de Wet kinderopvang en de Beleidsregels kinderopvang. Gemeente Winsum heeft er voor gekozen om dit afwegingsmodel over te nemen. Zij zal dit afwegingsmodel gebruiken wanneer er uit inspectie blijkt dat er handhavend opgetreden moet worden. U vindt het afwegingsmodel in de bijlage van deze nota.

In het kader van de regionale samenwerking heeft de gemeente Winsum aansluiting gezocht bij de gemeente Bedum en de gemeente de Marne. Beide gemeentes hanteren ook het afwegingsmodel van de VNG. Door aansluiting te zoeken bij deze gemeentes ontstaat er een eenduidige aanpak in regionaal verband.

Bijlage1 Afwegingsmodel handhaving kinderopvang