VERORDENING BURGERINITIATIEF GEMEENTE BERGEN OP ZOOM

Over het vereiste dat het verzoek door tenminste een bepaald aantal initiatiefgerechtigden wordt ondersteund,kan het volgende worden opgemerkt. Het burgerinitiatief biedt burgers de mogelijkheid om invloed uit te oefenen op de agenda van de gemeenteraad. Het is daarom een inbreuk op het uitgangspunt dat de raad zijn eigenagenda vaststelt. Dit is alleen gerechtvaardigd als het burgerinitiatiefvoorstel ook daadwerkelijk door een bepaald gedeelte van de bevolking wordt gedragen. De hoogte van de benodigde steun kan bijvoorbeeld worden ontleend aan de drempels die in het voorstel voor de Tijdelijke referendumwet worden gehanteerd bij het inleidende verzoek voor een raadgevend correctief referendum (artikel 4, tweede lid).

Dit zou per categorie van gemeenten als drempel de volgende percentages van het totale aantalkiesgerechtigden voor de gemeenteraad opleveren:

• 1.

  < 20.001 kiesgerechtigden: 1% van de kiesgerechtigden, met een minimumdrempel van 50 en een maximumdrempel van 125 kiesgerechtigden;

• 2.

  20.001 -40.000 kiesgerechtigden: 0,7% van de kiesgerechtigden, met een maximumdrempel van 200kiesgerechtigden;

• 3.

  40.001 -100.000 kiesgerechtigden: 0,5% van de kiesgerechtigden, met een maximumdrempel van 300kiesgerechtigden.

• 4.

  > 100.000 kiesgerechtigden: 0,33 % van de kiesgerechtigden.

Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2002 telde de gemeente Bergen op Zoom 48.290 kiesgerechtigden, wat betekent dat in deze categorie 3 van toepassing is. Het aantal burgers dat een burgerinitiatiefvoorstel aangaande de gemeente Bergen op Zoom op grond van deze formule dient te steunen komt daarmee op 241.

De betreffende formule en de uitkomst kunnen gezien worden als een indicatie voor het vast te stellen aantal initiatiefgerechtigden in Bergen op Zoom. Het uiteindelijke aantal initiatiefgerechtigden is vastgesteld op 200.

De beperkingen die dit artikel stelt aan de inhoud van een burgerinitiatiefvoorstel vloeien vooral voort uit doelmatigheidsoverwegingen. Het is bijvoorbeeld weinig efficiënt om de raad te belasten met de beraadslaging over een onderwerp waarover de raad uiteindelijk geen beslissende bevoegdheid heeft. Een ander argumentvoor deze uitzondering is, dat de afstand tussen burger en bestuur alleen maar zou worden vergroot als de burger na het doorlopen van de burgerinitiatiefprocedure te horen krijgt, dat de raad niets met het burgerinitiatiefvoorstel kan doen, omdat hij er niet over gaat.

Een vraag over gemeentelijk beleid kan ook geen onderwerp van een burgerinitiatief zijn. Voor dit soort vragen staan de burger andere wegen open, zoals het spreekrecht in een commissievergadering. Ook moet voorkomen worden, dat het burgerinitiatief andere procedures zoals de bezwaar- of de klachtprocedure doorkruist. Met het oog hierop heeft de raad bepaald dat het burgerinitiatiefvoorstel geen bezwaar tegen een genomen besluit of een klacht over een gedraging van het gemeentebestuur kan inhouden. Hiervoor heeft de burger andere wegen.

Evenmin is het de bedoeling dat zaken die recent nog in de raad aan de orde zijn geweest opnieuw onderwerp van bespreking worden als gevolg van een burgerinitiatief. Dit zou de besluitvorming in de raad te zeer kunnen frustreren. De raad acht hierbij 24 maanden een aannemelijke periode.

De burger moet erop kunnen vertrouwen dat de raad zijn voorstel spoedig toetst aan de vereisten en een besluit neemt over de behandeling. Hierin voorziet het eerste lid. Het gaat erom een termijn te kiezen die niet te lang is,maar ook niet zo kort dat ze onvoldoende is om het voorstel te kunnen controleren. Verzoeken waarover de raadniet bevoegd is, kan de raad doorzenden naar het college.

Met het vierde tot en met zesde lid worden vooral waarborgen gecreëerd voor transparantie bij de afhandeling van een burgerinitiatiefvoorstel door de raad.

Er dienen vrij strakke procedurele regels opgesteld te worden voorde indiening en behandeling van burgerinitiatieven.

Op grond van het zesde lid wordt de verzoeker altijd schriftelijk meegedeeld wat er met het ingediende voorstel gebeurt. Dat kan dus een mededeling dat het verzoek wordt afgewezen of een inhoudelijk besluit zijn. Wordt het verzoek tot plaatsing van het burgerinitiatiefvoorstel door de raad afgewezen, dan is er sprake van een besluit inde zin van de Algemene wet bestuursrecht waartegen bezwaar en beroep bij de rechter openstaan. Besluit de raad het burgerinitiatiefvoorstel te agenderen, dan is er sprake van een voorbereidingsbeslissing die niet vatbaar is voor bezwaar of beroep (artikel 6:3 Awb). Afhankelijk van de inhoud van de beslissing op het initiatiefvoorstel zelf, zal er sprake zijn van een besluit in de zin van de Algemene wet bestuursrecht die vatbaar is voor bezwaar en beroep.

Zo zal bijvoorbeeld bezwaar en beroep openstaan indien de raad naar aanleiding van het burgerinitiatiefvoorstel besluit een subsidie toe te kennen voor een bepaald project. Een ander voorbeeld is het besluit om een verordening op bepaalde punten aan te passen. Tegen een dergelijk besluit staan geen bezwaar en beroep bij de rechter open (artikel 8:2 Awb).

In het kader van het dualisme is de burgemeester verplicht een burgerjaarverslag op te stellen. De burgemeesterkan er voor kiezen het verslag over het burgerinitiatief hierin op te nemen.

Daarbij valt te denken aan getalsmatige gegevens (aantal ingediende, aantal toegewezen en aantal afgewezen burgerinitiatiefvoorstellen), evenals aan een beknopt overzicht van de inhoud van die voorstellen, de besluiten van de raad daarop en de motivatie op grond waarvan de raad tot deze besluiten is gekomen.