Alcohol- en Drugsbeleid

Artikel 1 Notitie inzake alcohol- en drugsbeleid

In de Arbeidsvoorwaardenregeling is niets over het gebruik van alcohol en/of drugs geregeld. Toch heeft iedereen voor zich de overtuiging, dat het gebruik van deze middelen onder werktijd niet is toegestaan. Een uitzondering geldt uiteraard voor het gebruik van alcohol tijdens recepties, eindejaarsbijeenkomsten e.d., Tijdens dergelijke bijeenkomsten mag natuurlijk best een glaasje worden gedronken. Men moet alleen oppassen met het gebruik van alcohol als men nog moet rijden of na de bijeenkomst nog moet werken. In het Arbonormenboek wordt geadviseerd om als werkgever een alcoholbeleid op te stellen. In dit kader wordt verwezen naar de artikelen 3 en 11 van de Arbo-wet. Op zich wordt in die artikelen niet over alcohol gesproken maar staat in meer algemene bewoordingen, dat de werkgever doeltreffende maatregelen moet nemen om gevaren en risico’s van werknemers te voorkomen. In artikel 11 staat, dat de werknemer verplicht is om in verband met arbeid de nodige voorzichtigheid en zorgvuldigheid in acht nemen en naar vermogen zorg te dragen voor de eigen veiligheid en gezondheid en die van andere personen. In deze notitie wordt met name aandacht besteed aan het drinken van alcohol, omdat dit een gewoonte is bij veel mensen voorkomt. Zijdelings wordt ook het gebruik van drugs meegenomen.

Het drinken van alcohol is een ingeburgerde gewoonte. Niemand zal er raar van opkijken als er alcohol gedronken wordt. Het hoort er bij en het is bijna onlosmakelijk verbonden met heel gewone, alledaagse bezigheden en situaties; bij het eten, na het werk, etc. Er zijn altijd wel gelegenheden om het glas te heffen: alcohol als beloning om iets te vieren, als ontspanning na een zware, verantwoordelijke klus of als een bezegeling van een mooi contract. De zakenlunch, de borrel op vrijdagmiddag als afronding van de werkweek, of de nieuwjaarsborrel zijn veelal de geijkte gelegenheden. Ook na een sportwedstrijd of training wordt vaak alcohol gedronken.

Drinken hoort vaak bij gezelligheid en ontspanning. Veel mensen kunnen zich met alcohol beter ontspannen; remmingen verminderen. Het gevolg is dat mensen zich na het drinken van een paar glazen vrijer en vrolijker voelen. Ze leggen makkelijker contacten. Met elkaar iets drinken versterkt het gevoel van saamhorigheid, van erbij horen en gezelligheid. Het overgrote deel (zo’n 97%) van de totale alcoholconsumptie vindt dan ook plaats buiten werktijd.

Aan het gebruik van alcohol zit echter ook een keerzijde. Er zijn risico’s aan verbonden. Onder meer voor de veiligheid en gezondheid, in zowel de persoonlijke als maatschappelijke sfeer en zeker niet in de laatste plaats op het werk. Al bij kleinere hoeveelheden beïnvloedt alcohol het functioneren van mensen. Door alcoholgebruik kunnen riskante situaties op het werk ontstaan, soms met verstrekkende gevolgen voor mens en medemens. Aan werk zijn vrijwel altijd arbeids- en bedrijfsrisico’s verbonden. Regelmatig drinken buiten werktijd of alcoholgebruik op het werk vergroten de risico’s.

Voor medewerkers die werkzaamheden verrichten op of aan de weg en/of op het water brengt het gebruik van alcohol een verhoogd risico met zich mee. Het is van belang dat zij zorgzaam met alcohol omgaan. Een volledige drooglegging is hierbij niet het uitgangspunt, wel een verantwoord alcoholgebruik.

Het gebruik van drugs is nadrukkelijk een minder ingeburgerde gewoonte dan het drinken van alcohol. Nog meer dan bij het gebruik van alcohol is een ieder ervan overtuigd dat het gebruik van drugs zowel een risico voor de gebruiker met zich meebrengt als voor de omgeving.   

Waar houdt verantwoord drinken op en begint misbruik; wanneer wordt gezellig drinken probleem drinken?

Wat voor het verkeer geldt, geldt ook voor werksituaties. Ook op het werk kan weinig alcohol al onveilig zijn. Alcohol beïnvloedt al bij kleine hoeveelheden het functioneren. Ook als je eens een avondje doorzakt, loop je kans de volgende dag tijdens het werk minder alert en minder efficiënt te zijn dan anders. En dat is dan niet zonder risico. Vooral vroeg in de morgen en na de lunchpauze vinden ongevallen plaats onder invloed van alcohol. Zwarte koffie, koude douches, eten en zogenaamde ontnuchteringmiddeltjes helpen niet. De alcohol wordt er niet sneller door afgebroken.

Veel mensen lijken probleemloos te kunnen werken als ze de avond ervoor of tijdens de lunchpauze gedronken hebben. Totdat er een onverwachte, gecompliceerde situatie ontstaat of een fout wordt gemaakt, waarbij snel en nauwkeurig moet worden gereageerd. Dan kunnen ook kleine hoeveelheden alcohol te veel blijken te zijn.

Zolang je alcohol in je bloed hebt, zijn je hersenen en daarmee het centrale zenuwstelsel ‘onder invloed’ van de verdovende werking van alcohol. Zelfs na één biertje, borreltje of wijntje. Sommige mensen merken van twee, drie glazen niets. Die lijken alcohol beter te verdragen dan anderen. Maar het betekent hooguit dat er sprake is van gewenning aan sommige effecten van alcohol op de bewuste processen, zoals geheugen, reactievermogen, etc. vindt geen gewenning plaats. Bij langdurig en veelvuldig gebruik van alcohol vindt een geleidelijke afbreuk plaats van deze functies in hersenen en lichaam.

Het gebruik van drugs is verslavend. Er wordt dan ook regelmatig voor gewaarschuwd en de handel  in drugs wordt ook politiek zoveel mogelijk gereguleerd (softdrugs) of verboden (harddrugs). Zeker bij veelvuldig gebruik tast het de hersens aan en kunnen mensen niet meer normaal functioneren. Uiteraard is er verschil tussen het gebruik van harddrugs en eens een keer een stickie roken.

Op grond van bovenstaande achten wij het dan ook noodzakelijk om formeel een bepaling vast te stellen, waarin het gebruik van alcohol of drugs wordt verboden.

De vast te stellen verbodsbepaling luidt als volgt:

• 1

  Het is voor allen die werkzaamheden uitvoeren in dienst van de gemeente Gorinchem verboden zich onder invloed van alcohol of drugs op het werk te bevinden. Alcohol of drugs wordt gelijkgesteld aan elke stof waarvan de gebruiker weet of redelijkerwijze moet weten, dat het gebruik hiervan een veilig gedrag uitsluit of nadelig beïnvloedt.

• 2

  Overtreding van deze bepaling wordt aangemerkt als plichtsverzuim.

Door de verbodsbepaling te formuleren zoals hierboven is aangegeven (zich onder invloed van alcohol of drugs op het werk bevinden), valt hieronder ook het gebruik van alcohol of drugs (kort) voorafgaande aan de aanvang van de werkzaamheden, dus wanneer je nog onder invloed bent. Het opnemen van het tweede lid houdt in, dat bij overtreding sancties toegepast kunnen worden.

Aan medewerkers met een alcohol- of drugsprobleem kan, indien betrokkenen dit wensen, in overleg en op advies van de bedrijfsarts een begeleidingstraject worden aangeboden. Indien de kosten hiervan niet door een ziektekostenverzekering worden gedekt kan het college, afhankelijk van de ernst van de situatie en het advies van de bedrijfsarts, besluiten om tot deling van de kosten over te gaan.